homepage reviews 2007-2009 reviews 2000-2006

Tania Kross - mezzo soprano

 Biography

Mezzo soprano Tania Kross was born in Curaçao in the Netherlands Antilles.  She represented the Kingdom of the Netherlands at the 2003 Cardiff Singer of the World Competition. Tania Kross was elected by the Amsterdam Concertgebouw as Rising Star of the season 2004/2005. She gave a recital in the Kleine Zaal, and went on tour singing in many prestigious concert halls in the world, a.o. in Paris, Salzburg, Vienna, Athens, Birmingham, Cologne, and Carnegie Hall in New York.

Tania Kross could be heard in many opera productions, a.o. at the Staatsoper Hannover where she has been a member of the ensemble, in parts like Rosina in Rossini’s  Il Barbiere di Siviglia, as Sesto in Händel’s Giulio Cesare, as Cherubino in Mozart’s Le Nozze di Figaro, Suzuki in Puccini’s Madama Butterfly), at the Nationale Reisopera (a.o. Stravinsky’s The Rake’s Progress, Baba the Turk; Verdi’s La Traviata, Flora), at the Staatsoper Hamburg (as Hänsel in Humperdinck’s Hänsel und Gretel), at Staatstheater Stuttgart as Carmen in Bizet’s Carmen,  as Siébel in Gounod’s Faust,and as Bersi in Umberto Giordano’s Andrea Chenier (ZaterdagMatinee, Concertgebouw Amsterdam), Zita in Puccini’s Gianni Schicchi, Segesta in Von Biber’s Arminio, Orlofsky in Strauss’ Fledermaus and the title role in Bizet’s Le Tragédie de Carmen, a production directed by Pierre Audi.   In Amsterdam at De Nederlandse Opera she made a well received debut as Lola in Mascagni’s Cavalleria Rusticana, conducted by Carlo Rizzi and directed by Guy Joosten, and returned there as La Messagiere, Melanto and Fortuna in the revival of the Monteverdi cycle. In 2008 Tania Kross made her debut at La Monnaie as Tolomeo in Händel’s Giulio Cesare, conducted by René Jacobs and directed by Mr and Mrs Hermann, which will be followed by a Rake’s Progress (Baba the Turk) in 2009. Last summer Tania Kross made her debut as Carmen in Glyndebourne with Stephane Denève conducting and David McVicar directing. This fall she returned at De Nederlandse Opera in Tan Dun’s Marco Polo. She sang the title role in PC Hooft's Granida, a recently recovered, and probably only Dutch baroque opera. In November Ms Kross received the honour to sing at the 120 years’ Gala Concert of the Royal Concertgebouw, alongside Ms Michiko Uchida, conducted by Mariss Jansons.

This season Tania Kross joined the 2009 Uitmarkt closing concert on the Amsterdam Dam with arias from Westside Story. This fall she sings  Baba The Turk in Stravinsky's The Rake's Progress at La Monnaie in Brussels.

Tania Kross is exclusive artist on the Philips label, Her first cd, Corazón, with unknown classical music from Latin America and the Caribbean, was awarded the Edison for the best classical music cd of the year.

Krossin’GoudA is Ms. Kross’ own vocal music festival, which take place in the ancient city of Gouda in cooperation with Museum GoudA every year in June.

For more info: see also www.taniakross.com                                                                                                                                    December 2009

Reviews 2007 - 2008 - 2009

bulletTan Dun, Marco Polo, Sheherezade/Mahler/Queen: Tan Dun conducting and Pierre Audi directing, Amsterdam, Muziektheater. DVD Opus Arte - OABD7029D

Voor de prestigieuze Grammy Awards van 2009 zijn de dvd’s van twee producties van De Nederlandse Opera genomineerd in de categorie ‘Best Opera Recording’: Saint François d’Assise en Marco Polo. Deze originele producties van De Nederlandse Opera, allebei in de regie van artistiek directeur Pierre Audi, gingen in 2008 in Het Muziektheater Amsterdam in première en werden door de NPS opgenomen en door Opus Arte op dvd uitgebracht. In december 2008 heeft de NPS deze twee opnames integraal op Nederland 2 uitgezonden. In totaal zijn er wereldwijd maar vijf operaopnames (op cd en dvd) genomineerd.

Tan Duns opera Marco Polo werd door De Nederlandse Opera in Nederland voor het eerst scenisch uitgevoerd in negen voorstellingen in november 2009.
Tan Dun zelf gaf de muzikale leiding aan het Nederlands Kamerorkest tijdens de eerste voorstellingen (die later op dvd werden uitgegeven). De belangrijkste rollen werden gezongen door Charles Workman (Polo), Sarah Castle (Marco), Zhang Jun (Rustichello e.a.) en de Nederlandse Tania Kross (Sheherazade e.a.). Rond om deze productie organiseerde De Nederlandse Opera het grootschalige evenement Marco Polo in Amsterdam. Het Amerikaanse Tijdschrift Opera News schreef over de dvd: ‘Pierre Audi, who shows a deep understanding both of the opera itself and of his specific team, directs this colourful new production of Marco Polo with great flair. His vision is convincing and powerful. […] The cast of this production is close to ideal.’

De Grammy Awards worden algemeen beschouwd als een van de belangrijkste muziekprijzen ter wereld, vergelijkbaar met de Oscars voor de filmwereld.
De onderscheidingen worden jaarlijks in de Verenigde Staten door de National Academy of Recording Arts and Sciences uitgereikt om artistieke en technische prestaties in het muziekvak te eren. De Grammy Awards 2009 worden op 31 januari 2010 in Los Angeles uitgereikt

Opusklassiek.nl, December 9, 2009

bulletIgor Stravinsky: The Rake's Progress, Baba the Turk, La Monnaie, Brussels, conducted by Lawrence Renes and directed by Robert Lepage 

Carole Wilson and Tania Kross as Mother Goose and Baba the Turk respectively each proved vocally strong, and enthusiastically game for each of the extravagances of character required of them.

 MusicalCriticism.com, Stephen Graham, October 24, 2009

Y cuando encuentra a Baba, lo hace en una típica situación de estreno de film famoso de la época. Hasta él llega, en video y en la realidad, Anne conduciendo como la Isadora de Reisz.... Y la casa de Baba es la del 'gran Gatsby' u otras precidas, con la correspondiente inmensa piscina. Naturalmente la entrada al infierno será un garito tipo Las Vegas (Tom aparecido antes todo des balnco, à la 'Elvis').... A partir de su llegada al ' estreno cinematográfico' en que se convierte la boda de Tom y Baba las cosas mejoranron, pero se trata de un canto correcto con una voz sin particular encanto o enjundia. Buena, pero no extraordinaria (como debe serlo por el propio personaje), la Laba de Kross, que no fue para nada dominate o inquientante (no sólo hay que llevar barba, en una palabra, y aunque aquí tuviera muchos pelos).

Mundoclasico, Jorge Binaghi, November 6, 2009

Et que dire de la désopilante Baba the Turk de Tania Kross ? Voyez avec quel sens du grotesque elle se lâche sans sacrifier la ligne vocale.

Concerto.net, Sébastien Foucart, October 27, 2009

Tania Kross was daarentegen niet geheel overtuigend als Baba the Turk. In haar eerste optreden vallen vooral haar indrukwekkende lage noten op, maar nadien is haar stem niet altijd even goed hoorbaar...

gopera, igi, October, 22, 2009

Excellents seconds rôles avec notamment la Baba savoureuse et velue de Tania Kross,...

Webthea,com, Opera & Classique, Nathalie Feyt Pass, November 1, 2009

bulletDe kast van ....Tania Kross

Maandagochtend had ik een afspraak met de hoogzwangere operazangeres Tania Kross. De avond ervoor was ze nog te zien in het programma van Paul de Leeuw. Dat was voorlopig haar laatste optreden. Vijf december is Tania uitgerekend, dus tijd om een nestje te bouwen en coconnen. Tania is net verhuisd. Toen ik haar een paar weken geleden belde voor een afspraak, riep ze: Maar mijn kleding en schoenen zitten nog in dozen!" We besloten onze afspraak iets uit te stellen, zodat de zangeres zich al wat meer thuis voelt in haar prachtige stulp(je).  Hond Axel begint ontzettend te blaffen wanneer hij me voor het eerst ziet. Tania houdt een klein gepsrek met hem en dan mag ik toch mee (phiew) naar de kledingkast. Wanneer we uiteindelijk in haar naar-verf-ruikende slaapkamer staan, mag ik zelf kiezne welk deel van de kast ik fotografeer. Ik kies niet de gezellig rommelige kast van haar man Henkjan, maar de jurkenkast van Tania. Tania vertelt dat het iedere dag weer een 'ding' is ... kleding uitkiezen. Vroeger gooide ze iedere morgen haar hele kledingkast op het bed om te kunnen kiezen. Dit tot wanhoop van haar moeder, die dan alles weer op moest ruimen.  Tegenwoordig woont haar moeder helaas in Curacao. Hond Axel is intussen verliefd op me geworden en kust mij en de camera onophoudelijk terwijl Tania haar geweldige jurken laat zien. Tania draagt het liefst jurken en rokken die een mooi detail hebben, zoals mooie randjes en laagjes. Voornamelijk koopt ze bij Dept, Didi, Cora Kemperman en Karen Millen. Met enig weemoed houdt ze de jurken voor haar zwangere buik. Ook de prachtige hakjes, o.a. van Karen Millen, moet ze de komende maand nog even in de kast laten staan. Ik heb de fotosessie niet te lang laten duren, want hoogzwangere vrouwen moet je een beetje ontzien. Die hebben rust nodig. Dus beentjes op de bank, tv kijken en je laten verwennen door manlief;>

 Telegraaf, Pagina Vrouw, Pluusje, November 13, 2009

bullet Jubilee Concert 100 years Maison van den Boer, Amsterdam, Concertgebouw 

'Ik word ook nog wel eens aangesproken oover het jubileumfeest van mijn eigen bedrijf. Bij het honderdjarig bestaan van Maison van den Boer in 2006 hebben we een feest gegeven in het Concertgebouw in Amsterdam. Er kwamen vijtienhonderd relaties, er waren optredens van onder anderen mezzosopraan Tania Kross, het Nationale Ballet en de Haagse rockband Di-Rect. Dat was een avond zoals wij die wilden. Een mix van modern en klassiek'.

Interview with Noud van den Boer, FD Persoonlijk, Financieel Dagblad, Carel Grol, November 7, 2009

bullet Tania Kross over de mooiste stilte van de muziek -  Ontmoetingen

Tania Kross (32) is een van Nederlands beroemdste operasterren. Ze trad op in Parijs, Wenen, Salzburg en New York en maakte furore in opera's als 'Madama Butterfly', 'La Traviata' en 'Carmen', In juni staat ze op haar eigen festival, Krossin'Gouda. De flamboyante Antilliaanse mezzosopraan over een stem die zichzelf tegenspreekt, haar oerbehoefte te performen en waarom ze door de liefde nog beter is gaan zingen.

De stilte na het zingen, dat is voor haar het mooiste moment. Vanwege de belofte en de dreiging: wat gaat er in die hoofden om? "Misschien denken ze wel: ai, dat was genant. Voor zo'n ractie ben ik altijd even bevreesd. Gelukkig reageren de mensen vaak enthousiast. Dan is die stilte de mooiste muziek die er is."De langste pauze was na een optreden in het Musikverein in Wenen. " Het Weense publiek is meedogenloos: zij zien alles, zij horen alles, zij weten alles. Dan komt daar een meisje van Curacao dat in het Duits een geliefde klassieker gaat zingen: Surabaya Johnny van Kurt Weill.  Een heftig, rauw stuk.  Wat moet dat worden ? Ik ging voluit. Bij het refrein nam ik een willekeurige man op de eerste rij in het vizier en zong: Nimm doch die Pfeife aus dem Maul. du Hund !  Hij verschrompelde. Toen ik klaar was, duurde de stilte vier seconden. Een eeuwigheid. Ik voelde me naakt en kwetsbaar. Daarna volgde de ontlading: een donderend applaus, mesnen gingen staan. Oh. Gelukkig. Poeh-poeh.

Geen halleluja-gospel.     Haar ster rijst. En snel ook. Wat maakt haar geluid zo onderscheidend ? Ze aarzelt. "Moeilijk om van jezelf te zeggen. Ik heb een vrij ronde stem met een donkere kleur. Tegelijkertijd ben ik licht van lyrisch, flexibel, een coloratuur - ik kan snel noten achterelkaar zingen. Van dirigenten hoor ik dat die combinatie heel ongewoon is. Eigenljk spreekt mijn stem zichzelf een beetje tegen. Iemand zei eens dat mijn stem een koperkleur heeft. A brasslike sound. Dat vond ik een enorm compliment. Ik hoef ook geen sopraan te zijn. In een opera spelen ze vaak een rol als: oh ik ben zo móói, ik ben zo kwetsssbaar, en nu ga ik hele hoge noten zingen. Leuk, meid. Maar eh, de mezzo's geven de pit. Weet je wat ik dolgraag zou willen zijn ? Een bariton. Een romige dikke Verdi-bariton, met dat brrrullende geluid. Gááf." Zingen is voor haar een eerste levensbehoefte, net zoiets als demen, eten en drinken. "Muziek betekent alles voor mij, en dat is altijd zo geweest. Als baby reageerde ik al op klanken: in de wieg bewoog ik mee op het ritme van een trommeltje. Zelfs mijn huiltje klonk zangerig, in verschillende toonsoorten, alsof ik de reikwijdte van mijn stem aan het verkennen was. Ik zong altijd. Tijdens verjaardagen zette ik stoelen op een rij en dan ging ik optreden. Op mijn zesde zong ik elke zondag in het kerkkoor. Geen halleluja-gospel, maar Latijns-Amerikaanse ballades met Jezus erdoorheen. Ik was soliste. Daar kwamen ze niet onderuit, haha. Ik was onstuitbaar." Ze groeide op op de Atnillen, op Curacao. Haar vader werkte op de IT-afdeling van de Shell-raffinaderij."Hij is een intelligente man met veel stevige principes. Ik heb nog nooit een scheldwoord uit zijn mond gehoord. Hij was al systeemprogrammeur toen computers nog zo groot waren als dit huis. Vlak voor de milleniumwisseling besloot hij zijn cv op het internet te zetten, en het regende aanbiedingen voor topbanen. Enerzijds is mijn vader een beta, anderzijds denkt hij nadrukkelijk in beelden en verhalen. Dat herken ik. In de muziek heb je geen enen en nullen, maar mollen en kruizne. Ik werk met bijna wiskundige schema's van akkoorden en ritmes. Vanuit dat technische fundament kleur ik de muziek in" "Mijn moeder werkte bij een bank. Van haar heb ik het dramatische vermogen, het grote gebaar, de emotie, de expressie, het vuur. Levensvreugde staat bij haar hoog in het vaandel. Zelf komt ze uit een arm gezin van tien kinderen, warbij ze vaak moest zoeken naar vruchten in de bomen om te kunnen eten. Voor mijn broer en mij wilde ze sterk zijn. Haar onzekerheden heeft ze altijd verbloemd: ze was supermama. Zo heeft ze mij veel zelfvertrouwen meegegeven. Ik mag er zijn, begrijp je. Faalangst ken ik niet. Om zangeressen met podiumvrees moet ik altijd een beetje grinneken. Dat is toch wonderlijk ? Een verzorger van Artis is toch ook niet bang voor dieren ? "

Dansen op cruise-schepen.   Ze ontdekte de klassieke muziek door tekenfilms als Tom & Jerry. :"Ik hoorde de begeleidende orkestrale muziek en ....wauw ! met mijn handen voor min ogen zat ik voor de tv: 'Schatje,' zei mijn moeder dan, 'je moet er ook naar kijken'.  Maar nee, ik wilde het horen, de muziek vertelde mij alles. Een piccolo als de muis door de gang trippelde, een paukenslag als de bulldog eraan kwam. In The Rabbit of Sevilla komen Bugs Bunny en Elmer Fudd per ongeluk in een opera terecht. Bugs is dan zijn kapper. Je hoort echt de muziek van De Barbier van Sevilla, maar dat ontdekte ik pas jaren later." Zingen en dansen, dat waren haar passies. "Ik deed aan ballet, jazz, vocalistisch dansen, alles. Urenlang ging ik door om pasjes te oefenen. Vond ik gewoon leuk. Die gedrevenheid heeft mij altijd gekenmerkt. Mijn ouders zagen wel: dit meisje heeft een podium nodig. Oudere meisjes van achttien gingen dansen op de cruiseschepen, revue-achtige dingen. Ik dus ook. Veertien jaar. Niet te houden. Ik had een oerbehoefte om te performen." Opera trok haar aan. Waarom niet musical? "Musical is verbonden met populaire muziek", legt ze uit. "Dat trok mij ook wel aan, hoor. Ik zong popliedjes in bandjes. De kracht ligt in de eenvoud - binnen drie tellen snap ik het akkoordenschema. Voor mijn muzikaal-analytische brein is 't net of ik een kleutersommetje maak. Het geeft me uiteindelijk te weinig voldoening. Nee, dan een aria. Dat is een wiskundige formule ! Je ontdekt de juwelen die de componist in zijn hoofd had, de diepste zieleroerselen beleef je mee. Het ontstijgt de tijd, het is onsterfelijk.  Ik houd van opera omdat het een Gesamtkunstwerk is: zang, ballet, orkest, decor, solisten, het koor, alles komt samen. Dat is toch geweldig?" Op haar zeventiende verhuisde ze naar Nederland voor een opera-opleiding aan het Utrechtse conservatorium. "Ik was daar een buitenbeentje. Ze konden mij niet in een hokje plaatsen. Was ik Surinaams, Marokkaans, Javaans? En ik wilde als donker meisje opera gaan doen? In het theorieklasje was de domoor. Iedereen wist alles beter. Dan hoorde je weer van : 'Goh, Tania weet niet eens wat een overmatige kwint-sext-akkoord is'. Nee, hallo, ik kom van Curacao ! Ik ben niet zo'n bevoorrecht kindje dat met een dwarsfluit in haar reet is geboren. Mar ik viel wél op met zingen. Voor expressie en declamatie haalde ik negens en tienen. Dus ik had zoiets van : boeiend dat je weet welk akkoord dit is, maar eh.... kun je hem ook zingen ?`

Carmen-jaren.    Haar deelname aan het Cristina Deutekom Concours in 1999 was voor haar een belangrijke doorbraak."Ik weet nog goed dat ik in de trein van Utrecht naar Enschede zat. Ik studeerde en wilde auditie-ervaring opdoen. Ik kom binnen in het Muziekcentrum en hoor mensen oefenen in speciale inzingkamers. Sommige deelnemers hadden al gedebuteerd bij De Nederlandse Opera. Jeetje, dacht ik, wat doe ik hier ? Maar ik kwam door de eerste ronde. En door de tweede ronde. Finale. Ik won ! Dat was voor mij een verrassing. Kan ik dit ? Oké. Dat biedt perspectief." Ze vertegenwoordigde Nederland op de Cardiff 2003 Singer of the World Competition, een soort Olympische Spelen voor zangers. Winnen deed ze niet, maar het bracht haar wel een platencontract bij Universal Music. Haar eerste cd Corazón, met klassieke muziek uit Latijns-Amerika en van de Cariben, kreeg prompt een Edison. Inmiddels is ze ook internationaal doorgebroken, met recitals in Parijs, Wenen en New York. Een optreden op het fameuze Glyndebourne Festival kon niet uitblijven."Een hoogtepunt" , zegt ze fier. " Glyndebourne, uit te spreken als 'Glaainborn' , is een van de meest prestigieuze podia ter wereld. Het is een Engels landgoed met een operatheater. De gasten komen aan per helicopter of met de Bentley, waarbij de chauffeur witte handschoentjes draagt. Ze gaan allemaal picknicken, gezellig tussen de schaapjes in het weiland. Prachtige toestand. Maar wat is nou het bizarre ? Op mijn zestiende had ik in de bibliotheek van Curacao een videoband gevonden van Glundebourne, met Maria Ewing als Carmen. Ik heb dat bandje bijna kapot gedraaid, zo mooi vond ik het. Ik wilde die vrouw zijn ! Op het festival zei een oudere dame van de kostuumafdeling dat ze alle Carmen's had gedaan, zelfs Maria Ewing indertijd. Pas toen viel het kwartje. O, dit is Glin-de-bor-ne, .... en daar sta ik nu ! Ik zit in mijn Carmen-jaren. Zolang je borsten nog vooruit kijken, moet je Carmen zingen. Nu heb ik de stem en het temperament.. Carmen hóórt bij mij. Ze is een vrije geest. In de Habanera zingt ze over een vogel die jen iet in een kooi moet houden, die moet vrij zijn. De liefde is net als die vogel. Maar Don José wil haar bezitten. Op het einde van de opra zegt ze: 'Vrij ben ik geboren, vrij zal ik sterven. Dus dood me maar, of laat me gaan.'  Dan steekt hij haar neer. Prachtige scene. In Glyndebourne ging dat met een echt mes - we hebben goed geoefend met de stuntcoordinator. Het ' bloed'  stroomde langs mijn hals. Ik genóót ervan om dood te gaan."

Huispauw.   Door de liefde is ze beter gaan zingen. Maar dan gaat het niet om de verhevigde wereld van de opera, maar om de verhevigde wereld van Tania Kross zelve. Twee jaar geleden ontmoette ze Henkjan, een succesvolle internetondernemer die onder de indruk was geraakt van haar optreden in Pauw & Witteman. Hij bracht haar in de pauze van een voorstelling verse muntthee en honing. Ze glimlacht. " Met zijn warmte en persoonlijkheid kwam hij als een tsunami over me heen. Binnen drie minuten wist ik: dit klopt. Zo had ik de liefde nog nooit ervaren. Als ik nu een aria zing, voel ik het nóg intenser. Dan gaat het niet om techniek en het plaatsen van oten, maar om de inhoud, het drama, de expressie, de intentie die je aan de muziek geeft. Ik begrijp eindelijk waarom er zo veel liefdesliedjes zijn geschreven."  Waarom ze goed bijelkaar passen ? " Wat ik gaaf vind aan Henkjan, is dat hij een match is met mij. ". Gevaarlijke, glinsterende blik. " Probeer dat maar eens: een match vormen met een operazangeres. Haha ! Dan moet je geen doetje zijn. Dat is hij dus ook écht niet. In het begin was ik niet zo toegeeflijk: ik zat midden in allerlei scheidingstoestanden. Elf jaar relatie, waarvan drie jaar huwelijk, dat is niet niks.  Henkjan daagde me uit: ' Kom op, Tania, laat me niet bungelen. Jij hebt meer stijl dan dat.' Ik dacht: ' Wat een brutale jongen ! Niemand, nie-mand die zo tegen mij praat ! Wat denkt hij wel !" " We zijn dus aan elkaar gewaagd. Toen we gingen samenwonen, was het even wennen - twee enorme ego's in één huis. Maar in het conflict leren we elkaar kennen. Het is elke keer opschonen, de lucht klaren, loslaten. Daarom zijn we een toppaar. En daarom gaan we trouwen, in mei. Van mature zijn we ook heel verzorgend. Hij noemt mij een huismus. Mus. Mus. Ik noem mezelf een huispauw."

Iets betekenen.   Wat is haar ambitie ?  " In balans te leven. Ik wil grote rollen, maar ik wil ook moeder worden. Ik ben dol op kinderen. Ik kan het heel goed vinden met Myrthe, het dochtertje van Henkjan. Ik ken grote zangeressen die spijt hebben va het feit dat ze geen kinderen hebben. Als de mensen na het concert naar huis gaan, zitten zij eenzaam in een restaurant. Dan blijkt de liefde en adoratie toch maar tijdelijk. Ik wil ook gewoon vrouw zijn, snap je?"  Er is nog een derde wens. " Ik wil graag iets betekenen. Op Curacao heb ik laatst een gala-benefietconcert gegeven met hele dure kaartjes. De opbrengst kwam ten goede aan het onderwijs, onder meer voor mijn eigen lagere school. Vlak daarvoor was ik uitgenodigd voor concerten in Peru. Ook daar wilde ik dan iets extra's doen: ik gaf masterclasses op het conservatorium. Ik heb een talent ontdekt.... Magdalena is een Peruaans meisje, twintig jaar, met een geluid waar je haren van gaan waaien. Ze kan een ster a la Maria Callas worden. Met mijn connecties probeer ik een opleiding voor haar in Europa voor haar te regelen, dan kan ze Engels leren en haar talent uitdiepen. Ik wil heel graag iets voor haar doen. En ik heb mijn eigen festival: Krossin' Gouda. Op 21 juni beleven we alweer de derde editie.  Ik wil muziek verbinden met poëzie, beelden kunst. Elk jaar is er een kinderconcert: vorig jaar met Bugs Bunny, nu met het Leerorkest uit de Bijlmer. Ik houd van kleine musicerende kindertjes. Verder vragen we musici om buiten hun genre te gaan: zo gaat het Amstel Saxofoon Kwartet hardrockliederen vaqn Metallica spelen. Het gaat mij erom dat de muziek móói is - maakt niet uit in welke vorm. Ik heb de perfecte naam: Kross. Crossen. Ik ben zelf de kruisbestuiving van verschillende werelden: een gewoon Antilliaans meisje dat oepra zingt. Want klassieke muziek is niet alleen van de blanke elite. Muziek is van ons allemaal. Muziek brengt ons samen. Wat is er mooier ?  

Felderhof - Ontmoetingen, Pieter Webeling, May/June 2009

bullet

Herdenkingsconcert aanslag Apeldoorn. Plegaria by Oswin 'Chin' Behilia, accompanied by Randal Corsen, Apeldoorn, Theater Orpheus, live broadcast on national tv

Mezzosopraan Tania Kross zingt het donkere lied Plegaria van Oswin 'Chin' Behilia, begeleid door Randal Corsen op de piano.

Mezzosoprano Tania Kross sings the song Plegaria by Oswin 'Chin' Behilia, accompanied by Randal Corsen on piano.

Reformatorisch Dagblad, May 8, 2009

De toespraken werden afgewisseld met muziek van onder meer het Trompetterkorps van de Koninklijke Marechausse en (mezzo)sopraan Tania Kross.

Speeches were alternated with music of among others the Trumpet Corps of the Royal Military Police, and mezzosoprano Tania Kross

 .NRC Handelsblad, 9 mei 2008

bullet

Bevrijdingsconcert, Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso' conducted  by Major Arnold Span, on the river Amstel, Amsterdam, live broadcast on national TV

De kapel werd bijgestaan door solisten als Nienke Laverman, Tania Kross, Thomas Oliemans, en Steven Bourne.

Nu.nl, May 6, 2009

bullet

PC Hooft: Granida, Granida, La Sfera Armoniosa conducted by Mike Fentross, direction Wim Trompert, production Stichting Ipermetra, premiere at the Stadsschouwburg, Amsterdam, touring Dutch theaters

Mit sardonischem Lächeln

In Anwesendheit von Königin Beatrix hatte am 6.4. in Amsterdamse Schouwburg die erste holländische Oper Granida von P.C. Hooft (1605) Premiere. Die Aufführung (Regie Wim Trompert) war höchst unterhaltend und schön anzuschauen. Die Titelrolle, Prinzessin Granida, die sich in einen armen Hirten (gut und verhalten Jeroen de Vaal) verliebt, wurde von Tania Kross mit ausladendem Mezzo gesungen.

Focus Musikszene, Basia Jaworski, May 2009

In de vocale cast vallen drie zangers op: de jonge tenor Jeroen de Vaal (herder Daifilo) met zijn slanke timbre, vooral om de moed waarmee hij zich mét gebroken arm, opgedaan tijdens de generale, staande houdt. Tania Kross is een power-podiumprésence. Juist daarom hoop je op een rol minder ingetogen dan die van Granida, al vult Kross dier liefdeslust in met kokend libidineuze blikken op haar herder.

Three singers attract special attention in the vocal cast: the young tenor Jeroen de Vaal (shepherd Daifilo) with his slender timbre, not only for that, but also because of the courage he showed by performing with a broken arm, an injury incurred during the dress rehearsal. Tania Kross has a power stage-presence.  And that is the reason why one hopes that she will take on a role a little less modest then the part of Granida. Nevertheless Kross focuses her lust for love with seething sex driven looks on her shepherd.

NRC Handelsblad, Micha Spel, 8 april 2009

Ook Tania Kross - zij speelt de titelrol - is onder de indruk van de teksten van Pieter Hooft. "Toen ik ze voor het eerst las, deed de tekst me denken aan Shakespeare in het Nederlands. Er zijn zinnen die je vaker moet lezen om te weten wat er staat.  en nu ontdek ik dat er in de Nederlandse taal zoveel schoonheid is en dat Hooft daar een meester in was. Het is wel moeilijk om het verstaanbaar te maken. De structuur is vrij ingewikkeld. Het is de kunst voor ons om net die woorden te benadrukken, die ervoor zorgen dat je het kunt verstaan. Ik ben echt verrast, dat het zo mooi is."

Nieuwslijn Magazine/Linea recta (Antillen)/Nieuwslijn Suriname/Radio Wereldomroep,Philip Smet, April 8, 2009

Het zijn Tania Kross (mezzosopraan) in de titelrol en Jeroen de Vaal (tenor) als Daifilo, die deze vrolijke, kleurrijke productie voor een belangrijk deeldragen. Waarbij gezegd kan worden dat Kross weliswaar de beste stem in dit gezelschap heeft, maar dat zij met haar opera-achtige legato toch een beetje uit de toon valt. Jeroen de Vaal zingt aangenaam zonder meer. Hij toonde tijdens de eerste voorstellingen lenigheid en koelbloedigheid door, na een lelijke val tijdens de generale, met een arm in het gips zich toch als vrolijke herder losjes over het toneel te bewegen.

Den Haag Centraal, Aad van der Ven, April 17, 2009

Ze kende P.C. Hooft zoals veel Nederlanders de zeventiende-eeuwse schrijver kennen. "Van de winkelstraat in Amsterdam." Nu staat mezzosopraan Tania Kross als Granida in Hoofts gelijknamige muziekspel, dat je ook de allereerste Nederlandse opera zou kunnen noemen." Ik zing meer voor mezelf dan voor jullie." 

Haar vriend bestudeert de auto en luistert mee, terwijl Tania Kross haar interview geeft. "Hij vindt dat u rare vragen stelt."  Een van die vragen was wat haar gebreken zijn. IN Granida zet P.C. Hooft de menselijke tekortkomingen in het licht, vandaar. " Schat, wat zijn mijn gebreken? "  STilte, gemompel van een mannenstem. " Nou ja, het is niet dat ik er geen heb, maar .... Goed, ik ben temperamentvol. Zo noem ik het. Mijn man zegt: lichtgeraakt. Wanneer ik met mijn ouders praat denkt hij ook altijd dat we ruzie hebben. Ik heb gewoon weinig geduld."  Een regelrechte openbaring was Granida voor haar. " Nee, ik had er nog nooit van gehoord. De naam P.C. Hooft kende ik alleen van de winkelstraat in Amsterdam, net als heel veel andere Nederlanders. Maar wat een ontdekking. Dit is een prachtig stuk Nederlands cultureel erfgoed." Wat ze zelf heel sterk voelde bij de eerste kennismaking met Granida was de muzikaliteit van Hoofts tekst. Die wordt nu opgevoerd als muzikaal drama. " Een opera tussen aanhalingstekens", zoals Kross het omschrijft. " Op het moment dat je het voorleest weet je meteen dat het een muziekstuk is. Het zingt, op de een of andere manier."  De schrijver koppelde zijn tekst aan muziek uit wat je de hitlijst van zijn tijd zou kunnen noemen. Destijdsbekende melodieën." Sommige zijn origneel, sommige gereconstrueerd. Maar allemaal vragen ze van ons ook een eigen muzikale inbreng. Het is als jazz: je hebt een accoordenschema en je spraak, en je improviseert." . Voor haar is het een nieuwe weg. " Normaal heb je de noten, en die geef je je eigen interpretatie mee. Maar ik moet nu de noten als het ware zelf verzinnen. Als ik de teksten uitspreek, kies ik hóe ik ze uitspreek." Het is meer dan een persoonlijke uitdaging. " Ik heb al gezegd: voor mij als Antilliaanse is dit de ultieme integrtiepoging."  Ze lacht uitbundig.   Hooft vertelt in Granida het verhaal van de onmogelijke liefde tussen prinses Granida en de herder Daifilo. Het is Romeo en Julia, " alleen loopt het hier goed af."  Voor Kross is het overduidelijk dat Hooft in de verzen zijn gevoelens wilde uiten. " Hij was verliefd op een Ida, vandaar de titel: Gran-Ida. Maar ik heb niet de grootste rol, die heeft Jeroen de Vaal als Daifilo." Kross is wel veel gesproken tekst gewend ('Carmen vorig jaar in Glyndebourne zat bomvol Frans'), maar niet in het Nederlands." Ze citeert in razend tempo: ' Wanneer het aertrijck van des ruwen Winters plagen, En sijn ontijdich coudt omhelzen wort ontslagen.'  Dan denk ik: het wordt lente!"  Zo heeft ze zich de tekst eigen gemaakt. Maar de kunst is om de woorden op het moment zelf niet lastig te vallen met hun betekenis. " Ik bedenk vantevoren: nu ga ik het over de lente hebben. En dan is het een kwestie van gáán. Ze hoopt dat het voor het publiek ook zo zal werken. " Er is boventiteling met vertaalde tekst, maar ik denk dat mensen daar snel vanaf zijn en gewoon gaan luisteren en genieten van de taal. Het is Shakepeare, maar dan in het Nederlands."  De aantrekkingskracht zit voor haar eerder in die taal dan in het verhaal. " Dat raakt me niet bijzonder. Misschien ben ik wel veel te verwend geraakt, maar dit komt in opera's vaker voor, in allerlei varianten. " Granida staat als naïve en beschermd opgevoede prinses qua karakter lijnrecht tegenover de wilskrachtige femme fatale Carmen - de operarol warmee Kross vaak wordt vereenzelvigd. " In Granida is liefde de drijvende kracht, waar dat in Carmen de jalouzie is."  Maar Hooft's tekst gaat ook over het overwinnen van tegenstellingen, over het samenbrengen van sociale klassen en culturen. Reden waarom de initatiefnemers het stuk zo nadrukkelijk als actueel aanprijzen. Kross: "Granida is uitgehuwelijkt, maar kiest voor de liefde en laat daarvoor alles achter. Het is een toegankelijk en vooral tijdloos verhaal. Maar de actualiteit zie ik niet zo."  Ze zwijgt even, roept dan: " Ja, misschien in mijn eigen leven. Ik ga trouwen met een Nederlandse man. En ik ben natuurlijk wel een Antilliaanse prinses !" Haar lach schlt door de telefoon. Blijkbaar ondervindt ze in haar relatie geen hinder van culturele verchillen. Verbaasd: " Anders zou ik toch niet met hem trouwen?! Luister, hij komt niet uit Zimbabwe. We spreken elkaars taal, kennen elkaars achtergrond. Ik ben van Curacao, dat is Nederland in het klein. Toch zou ze makkelijk als voorbeeld kunnen worden gezien voor minder succesvolle Antilliaanse jongeren. Ze reageert geprikkeld op de vraag of ze zichzelf als rolmodel beschouwt. " Ik wil rolmodel zijn voor iedereen die wil zingen. Niet voor nits zijn er ook altijd kinderconcerten tijdens mijn eigen festival Krossin'Gouda. Ik vind het zó niet-nodig om te benadrukken dat ik Antilliaanse ben. Ik wil zelf geen mensen in hokjes stoppen, en ik hou er dus ook niet van als het met mij gebeurt."  In eerdere interviews constateert ze wel dat haar optredens meer allochtonen naar de concertzalen trekken. " Ja, natuurlijk, omdat het drempelverlagend werkt. Als u in Afrika bent en Rob de Nijs treedt daar op, dan gaat u toch ook ?"  Tania Kross groeide thuis op Curacao niet op met klassieke muziek, maar wel met pop en jazz én Looney Tunes-tekenfilms op de televisie. De filmmuziek met groot orkest daarbij fascineerde haar. Later ging ze in koren zingen, en een dirigent die haar talent onderkende adviseerde haar een zangstudie aan het Utrechts conservatorium. In haar eentje vertrok ze naar Nederland. De stemming was euforisch - nu zou ze het allemaal gaan meemaken - en het opvallende is dat die eufotie eigenlijk nooit meer is geweken. " Maar het ís ook gewoon een positief verhaal ! Ik ben een positief mens, en ik vertik het gewoon om horror-verhalen op te hangen, alleen omdat journalisten die zo graag willen horen. Niet dat ik geen nare dingen meemaak, maar het is maar hoe je in het leven staat. Natuurlijk zijn er Atnilliaanse studenten die na twee maanden alweer teruggaan. Dat is hun zaak. Mijn moeder zegt: jij greep de wereld altijd al met beide handen aan".  Maar dan moet het ook nog steeds lukken. Ze zucht diep. " Alsof ik iets bovennatuurlijks heb gedaan. Ik ben een meisje dat het gewoon leuk vindt om te zingen. Wat is er mis in Nederland dat ik me steeds moet verdeligen voor het feit dat het goed met me gaat?  Ik ben er klaar mee!"  Natuurlijk, voegt ze er in dezelfde ongeduldige adem aan toe, is het hard werken. Ook voor een Antilliaanse prinses. " Als ik mezelf zo noem en erom moet lachen, dan lach ik jullie uit, ja. Dat heeft u goed gezien. Dan denk ik: doe ook maar lekker je best, dan word je misschien wel een Hollandse prinses."  Een arbeider noemt ze zich, haar sterrenstatus ten spijt. " Dat ik op handen wordt gedragen, is echt het allerlaatste stukje van wat jullie te zien krijgen. Jullie zien niet het keiharde werken. Ik moet wel elke avond tentamen doen, en dan ook nog elke avond een tien krijgen. Wat jullie evenmin zien is het totale gebrek aan glamour. Zeker in Nederland. In Duitsland word je heel anders bejegend, daar heb je een auto met chauffeur. Hier zeggen ze: we vergoeden je strippenkaart."  Niet dat ze in Nederland slecht wordt behandeld, haast ze zich te benadrukken." Maar ik laat me niet leiden door de mentaliteit van 'doe maar gewoon'.  Ik ben een zonnetje, ook als het slecht weer is." Dat komt haar ook van pas als part-time moeder. Haar aanstaande man heeft een dochter van vijf. " Ze kan prachtig zingen. Ze isdenk ik de enige vijfjarige die met vibrato zingt. Als we in de auto zitten, wil ze nu ook Radio 4 op, dat is haar nieuwe ding."  Zodra haar eigen kinderwens ter sprake komt, weet ze al wat de volgende vraag zal zijn. " Dan gaat het er altijd meteen over hoe ik dat denk te combineren met mijn carriere. Nou, op dezelfde manier als iemand die fulltime bij een bank werkt. Ik zal kinderopvang moeten regelen. Natuurlijk is het lastig dat ik vaak voor langere tijd naar het buitenland moet. Maar er is ook een vader. Hij heeft al een kind, dus hij weet hoe het is."  Ze zou ook kunnen overwegen om in het buitenland te gaan wonen. "Daar heb ik al gewoond. Maar ik ben Nederlandse. Mijn leven draait niet om het feit dat ik zangeres ben. En ik leid dat leven het liefst in Nederland."  Er klinkt opnieuw geroezemoes. " Mijn vriend zit de hele tijd te lachen. Ja, ik ben eerlijk. Ik ben ou eenmaal een uitgesproken type."  Ze zwijgt even. Zegt dan: Weet u wat het is, bij zoveel interviews gaan die negatieve vragen een keer vervelen." " Zal ik eens wat zeggen",  onderbreekt ze de volgende poging, " toen ik acht was is min hondje doodgereden. Punkie, een Pekineesje, daar hadden we er heel veel van. Hij liep in een onbewaakt ogenblik de straat op. Mijn vader voelt zich er nog altijd schuldig over. Honden zijn mijn zwakke plek. Ik ben ermee opgegroeid, en ik heb nu ook een schat van een hond. Axel, een Engelse cocker spaniel.". Ze lacht. " Ook zo'n vrolijk beestje."  Over haar drijfveeren kan ze kort zijn. " Ik weet gewoon dat dit mijn vak is. Ik vind het heerlijk om op het toneel te staan, in een decor, met een groot orkest. Ik doe het meer voor mezelf dan voor jullie. " Tania Kross heeft er nooit een geheim van gemaakt dat ze de top ambieert. Maar of ze daar al is ? " Ik weet het niet. Ik heb wel al veel meer bereikt dan ik ooit heb kunnen dromen. En dan droom ik weer verder. Wie weet wat er hierna nog allemaal komt. Uiterindelijk ben ik ook afhankelijk van een werkgever. I kben heus meer arbeider dan diva." Het laatste wat ze wil zin is afhankelijk zijn van succes. " Je hebt jezelf bij een voorstellingen gegeven, dan moet je na afloop ook de waardering aannemen. Dat moment is heel puur. Maar van euforie kun je niet leven. in die zin ben ik best nuchter. Je moet ook in jezelf happy zijn om door te kunnen gaan. Het zou erg zijn als je alleen een leven hebt zolang je owrdt geadoreerd. Want dat kan morgen afgelopen zijn."

Tubantia/Brabants Dagblad, Ingrid Bosman, April 16, 2009

Het deels uit abstracte elementen opgebouwde deocr is uitgevoerd in rijke kleuren en warm licht. Het geheel blijft daardoor prettig intiem. In die omgeving komen de werkelijk prachtige liederne, gezongen door onder anderen Tania Kross als Granida en Jeroen de Vaal als Daifilo schitterend tot hun recht.

Theaterjournaal, Thijs Kramer, April 8, 2009

Jeroen de Vaal (herder Daifilo) speelde na een val op de generale repetitie met een arm in het gips. Hij zong zijn serenade aan Granida prachtig verstild.  Grandia zelf kreeg mooi lij en stem van Tania Kross.

Trouw, Peter van der Lint, April 8, 2009

Zo lijkt het ene misverstand - Hooft als schepper van toneeldraken - moeiteloos plaats te maken voor een volgend misverstand: Hooft als eerste echte kampioen van de oepradraak, bijgestaan door een luitist die zich ten tonele uitput in spartelend dirigeerwerk. Zo geweldig zijn de wijsjes allemaal niet. Bijkomend probleempje van deze reis-Granida: er zijn maar twee spelers die echt kunnen zingen, Tania Kross en haar trouwe voedster Marcel Beekman.

De Volkskrant, Roland de Beer, April 8, 2009

Granida iseen van de leukste voorstellingen sinds tijden, muzikaal van zeer hoog niveau. Dat is te danken aan de prestaties van het ensemble La Sfera Armoniosa en een handvol Nederlands toptalent als Tania Kross, Jeroen de Vaal en Marcel Beekman. Gaat dat zien !

AD, Oswin Scheeweisz, April 8, 2009

Het is bewonderenswaardig, hoe de klassieke zangers de lange, oudhollandse toneelteksten declameren. Tenor Jeroen de Vaal speelt met zijn linker onderarm in het gips door een val tijdens de repetitie en zijn ' Voochdesse van mijn Siel"  in het tweede deel is één van de hoogtepunten van de opera. Tania Kross is een nobele Granida, die helaas maar twee solostukken te zingen heeft in deze reconstructie.

Operanederland.nl/Theater Centraal/Antiliaanse Nieuwsbrief, Mark Duijnstee, April 2009

Ook Jeroen de Vaal was een beetje bedeesd.Degene die vocaal het meeste in huis had, Tania Kross, was als prinses Granida maar weinig vocaals toebedeeld. Haar rol was vooral een gesproken rol, en dat ging haar minder goed af. Apart dat zij voor een dergelijke rol gevraagd is.

Operamagazine.nl, Jordi Kooiman, April 2009

Wat een geweldig initiatief om die “opera” nu ook uit te voeren. En dan met echt goede zangers, echt goede musici en echt goede acteurs. Die er ook allemaal nog zo’n zichtbaar plezier in hebben.

Moose, Leonard, April 8, 2009  

Hoe beroemd hij (Hooft) ook was, en misschien nog is, voor ons is zijn dichtkunst onverstaandbaar geworden, niet eens omdat zijn taal zo overdreven moeilijk is (een vertaling in modern Nederlands wordt in het tekstboekje bijgeleverd), maar omdat zijn pretentieuze manierisme ons niets meer te vertellen heeft. De muziek blijft grotendeels steken in aardig aangeklede wijsjes. Zelfs sopraan Tania Kross kan daar, al voorziet zij Grandia van een vrolijke erotiek, niet meer van maken.

De Groene Amsterdammer, Max Arian, April 24, 2009

De titelrol wordt vertolkt door publiekslieveling Tania Kross. Haar emoties blijven erg eendimensionaal en daardoor is zij, hoewel prima gezongen, weinig innemend is. Wanneer komt deze dame nu echt eens over de brug ?

The title role is being sung by public's darling Tania Kross. Her emotions remain rather one-dimensional, and that is the reason why she,not very captivating, despite the fact that she sung well. When will this lady finally be coming across ?

ikhouvantheater.nl, Jan van Smeden, April 6, 2009

bullet Residentieorkest, conducted by Carlo Rizzi, Respighi, Il Tramonto, Den Haag, Dr. Anton Philipszaal

Tania Kross is niet alleen een van de meest gevraagde, maar ook een van de meest veelzijdige jonge Nederlandse zangeressen. Nu eens zingt ze mee in een onbekende opera van Martin, dan weer zingt ze beroemde Rossini-aria's. Bij het Residentieorkest bracht ze dit weekeinde het weinig uitgevoerde Il Tramonto van de Italiaanse componist Ottorino Respighi. Kross trof de ingehouden weemoed van dit hypersensitieve werk goed. Prachtig liet ze de laatste zonnestralen uit Shelley's tekst opvallen en ze verklankte indrukwekkend het stille verdriet. Het orkest omgaf haar onder leiding van Carlo Rizzi met subtiele strijkersweefsels.

Tania Kross not only is one of the most sought after singers in Holland, but also one of the most versatile ones. Now she sings along in an unknown opera of Frank Martin, then again she sings famous Rossini-aria's. As a guest with the Residentieorkest she presented this weekend the very seldomly performed Il Tramonto of the Italian composer Ottorino Respighi. Kross touched the restrained melancholic sadness of this hyper-sensitive work of art well. Beautifully she had the last rays of sunshine lighten up out of Shelley lyrics, and she interpreted in an impressive way the silent grief. The orchestra, conducted by Carlo Rizzi, surrounded her by subtle weaves of strings.

AD/Haagse Courant, Winand van de Kamp, March 16, 2009

Carlo Rizzi is een dirigent die tovert met klankkleuren. Hij wist afgelopen vrijdag het Residentie Orkest en de mezzosopraan Tania Kross te verleiden tot adembenemend samenspel in Il Tramonto van Respighi, een werk dat zelden in de concertzaal te horen is. (....) Rizzi kon bij de doorgaans uitbundige mezzosopraan Tania Kross een ingetogen vertolking afdwingen. Met diepgang en dramatiek. De warme stem van Kross smolt samen met een gloedvol strijkorkest van het RO. Het resultaat: een weemoedige zonsondergang. Subliem, op een paar mindere hogen noten van Kross na.

Carlo Rizzi is a conductor that turns the colours of sound into magic. Last Friday he managed to seduce the Residentieorkest and mezzosoprano Tania Kross to a breathtaking ensemble in Il Tramonto by Respighi, a piece of music seldomly being heard in the concert hall. (....) Rizzi managed to extract a modest, restrained interpretation from mezzosoprano Tania Kross, usually a far more exuberant singer. An interpretatio with profundity and drama. The warm voice of Kross melted together with the impassionate string orchestra of the Residentieorkest. The result: a melancholic sunset. Sublime, maybe except for a few high notes of lesser quality by Kross.

Volkskrant, Lonneke Regter, March 16, 2009

Van deze meester in het instrumenteren stond ook Il Tramonto (De zonsondergang) voor mezzosopraan en strijkorkest op de lessenaars. Tania Kross nam de tekst van Shelley voor haar rekening met goed gevoel voor dramatiek. Ondanks het aardse karakter van haar vertolking stond zij boven haar begeleiders, die de zuiverheid van ingetogen lyriek van de jonge zangeres soms moeilijk konden evenaren.

Of this master of orchestration the piece Il Tramonto (The Sunset) for mezzosoprano and string orchestra was put on the music stands. Tania Kross took care of the lyrics of Shelley with an excellent feeling for drama. Despite the earthly character of her interpretation she stood above her accompanists, who now and then had trouble to match the pureness of the modest lyrical poetry of the young singer.

Telegraaf, Frederike Berntsen, March 17, 2009

' Ik ben een echt podiumbeest.'

De Nederlandse mezzosopraan Tania Kross heeft het razend druk. Ze is net uit Frankrijk, waar ze bij de opera van lyon zong, teruggekeerd in haar Scheveningse woning, om de volgende dag alweer naar Curacao te vertrekken voor enkele concerten. Er is nauwelijks tijd om de was te doen en de koffer opnieuw in te pakken. En dan tussndoor nog " even"  naar Paleis Noordeinde  om met andere prominente Nederlanders - Andre Rieu, Frans Bauere, Daphne Dekkers, Wendy van Dijk, Paul Witteman en anderen - een vergadering bij te wonen van de Stichting Lezen en Schrijven vna Prinses Laurentien. ' Ik ben gevraagd als forumlid voor de stichting", vertelt de Antilliaanse zangers mij 's avonds aan de telefoon, terwijl het pakken doorgaat.  Vanmiddag was de eerste bijeenkomst. Met deze stichting proberen we analfabetisme aan te pakken. Er zijn in Nederland 1,5 miljoen analfabeten en daarvan zijn er maar 500.000 buiten Nederland geboren. De rest - 1 miljoen - wordt gevormd door hier geboren en getogen vrijwel blanke Nederlanders.. Schokkende cijfers, dus.  In Curacao, waar zij de volgende dag naar toe vliegt, zet Kross het werk van de stichting door. " Er zijn veel problemen op Curacao, dat zeker. Maar ondertussen gaat een kind ook daar gewoon naar school, het heef talleen geen lesmateriaal. Het leven gaat door  en ze moeten leren lezen en schrijven. Dus hoop ik dar iets aan te kunnen doen. "  Na Curacao reist Kross door om in Peru en Chili op te treden, om dan net op tijd terug te zijn voor haar concert met het Reisentie Orkest, waar zij het mooie en zelden gehoorde Il Tramonto voor sopraan en strijkorkest van Respighi zal zingen. Ook voor Kross is het werk een primeur. Op het moment dat we elkaar preken heeft zij het nogn iet ingestudeerd. " Nee, ik ken het stuk nog niet goed. Ik om net terug uit Lyon, ga morgen naar Curacao, dus alles op zijn tijd. Ik neem de muziek wel mee, en ga het instuderen terwijl ik op reis ben, daar zijn we toch profs voor ? "

Waanzinnig.  -- Il Tramonto is een waarzinnig mooi stuk dat heel geschikt is voor mijn stem. Ik kan er mooie kleuren uit halen dat kan ik zo ana het notenbeeld zien. Je voelt direct of een stuk wel of niet goed bij je stem past. Mozart bijvoorbeeld kost me veel moeite om goed te zingen. Dat heeft te maken met Mozart's glasheldere stijl, terwijl ik een vrij ronde, zeg maar troebele, warme klank heb. Mozart heeft niet voor mezzosopraan geschreven, maar voor een sopraan met een donkere stemkleur, en dat is wat hoog voor mij. Ik ben een echte mezzo. Daarom past de muziek van Haendel en Rossini mij perfect. Zij hebben specifiek voor mezzosopraan geschreven. Bij Mozart blijft de mzuiek meestal hangen in het hoge register, en dat betekent dat ik  bij een Mozart-opera van tevoren heel goed moet inzingen en dat ik na afloop van de vier uur durende voorstelling bekaf ben. Als ik vier uur Haendel zing, of Rossini, dan ben ik dat niet."  Toen het Residentie Orkest haar vroeg voor Respighi's's Il Tramonto, heef tzij geen seconde geaarzeld. " Ik heb meteen ja gezegd. Om te beginnen, omdat het met dirigent Carlo Rizzi is. Hij si een groot maestro van klein formaat, met een groot hart en grote muzikaliteit. Ik heb al twee keer eerder met hem gewerkt. De eerste keer was in 2003 met het orkest van de BBC tijdens de Cardiff Singer of the World competitie. Het was een mijlpaal in mijn carriere. Ik vertegenwoordigde Nederland. De tweede keer was ook voor een mijlpaal, dat was mijn debuut in 2006 bij De Nederlandse Opera in Cavalleria Rusticana. Dat was heel spannend - ik had al veel rolen in Duitsland gezongen, maar De Nederlandse Opera is toch een thuiswedstrijd. Dankzij Rizzi werd het alweer een feest. Al eerder op het concours in Wales, wat zeer stressvol was, merkte ik hoe hij volledig in dienst van de zanger stond. Heel vaak zijn de dirigenten met wie je werkt de baas, maar Carlo gaf me zoveel ruimte in Cardiff, hij keek gewoon naar me, en volgde me. Dus toen ik met hem Cavalleria Rusticana in Amsterdam deed, had ik weer dat gevoel: deze mijnheer reikt me de muziek gewoon aan, en dan zweef ik er met mijn zingen op verder. Hij is een ontzettend leuke man, en toen het Residentie Orkest me vroeg om met Rizzi te zingen, dacht ik: het maakt me niet uit wat, ik doe het." .

Kostuum -   Hoewel Kross graag concerten geeft, is opera verreweg haar favoriete genre." Heel simpel gezegd, omdat er een kostuum bij zit. Ik ben echt een podiumbeest, ik houd van acteren, samen met anderen spelen, en dat is het leuke aan opera. Je hebt een tegenpartij tegen wie je zingt, er gebeurt iets op het toneel, je leeft in een andere dimensie. Opera is wat ik het liefst doe.". Haar meest gedenkwaardige rol tot nu toe is die van Baba the Turk uit Strawinsky's opera The Rake's Progress, zegt ze desgevraagd. " Ik heb die rol al bij de Reisopera gedaan, bij een concertante versie in Berlijn en binnekort is de Munt in Brussel aan de beurt. De rol van Baba the Turk was de eerste auditie die ik ooit heb gedaan. Dat was tijdens mijn tweede jaar op het conservatorium in Utrecht.  De operaklas ging Strawinsky's The Rake's Progress doen en de audities vormden een deel van het geheel, om ook daarin ervaring op te doen. Ik heb die rol toen gekregen en daar was ik best trots op, want er deden ook bijna afgestudeerden mee aan de auditie.  Baba The Turk is geen gemakkelijke meezingmuziek. Maar ik ken die rol inmiddels zo goed, dat het voor mij nu bijna wel zo lijkt. Sindsdien neem ik het werk altijd mee naar audities. Je mag bij een auditie ook altijd een stuk van je eigen keuze voordragen. Als ik dan Baba zing, ben ik gewoon Baba. Stemtechnisch is het behoorlijk ingewikkeld en de muziek is lastig., maar omdat ik het al zolang zing, is het voor mij een fluitje van een cent. Elke keer weer krijg ik een auditiecommissie ermee plat. Baba is dus mijn ding, mijn troef. 

Cultuur Centraal, Doron Nagan, March 6, 2009 

bullet

' Ik ben een echt podiumbeest.'

De Nederlandse mezzosopraan Tania Kross heeft het razend druk. Ze is net uit Frankrijk, waar ze bij de opera van Lyon zong, teruggekeerd in haar Scheveningse woning, om de volgende dag alweer naar Curacao te vertrekken voor enkele concerten. Er is nauwelijks tijd om de was te doen en de koffer opnieuw in te pakken. En dan tussendoor nog " even"  naar Paleis Noordeinde  om met andere prominente Nederlanders - Andre Rieu, Frans Bauer, Daphne Dekkers, Wendy van Dijk, Paul Witteman en anderen - een vergadering bij te wonen van de Stichting Lezen en Schrijven van Prinses Laurentien. ' Ik ben gevraagd als forumlid voor de stichting", vertelt de Antilliaanse zangers mij 's avonds aan de telefoon, terwijl het pakken doorgaat.  Vanmiddag was de eerste bijeenkomst. Met deze stichting proberen we analfabetisme aan te pakken. Er zijn in Nederland 1,5 miljoen analfabeten en daarvan zijn er maar 500.000 buiten Nederland geboren. De rest - 1 miljoen - wordt gevormd door hier geboren en getogen vrijwel blanke Nederlanders.. Schokkende cijfers, dus.  In Curacao, waar zij de volgende dag naar toe vliegt, zet Kross het werk van de stichting door. " Er zijn veel problemen op Curacao, dat zeker. Maar ondertussen gaat een kind ook daar gewoon naar school, het heef talleen geen lesmateriaal. Het leven gaat door  en ze moeten leren lezen en schrijven. Dus hoop ik dar iets aan te kunnen doen. "  Na Curacao reist Kross door om in Peru en Chili op te treden, om dan net op tijd terug te zijn voor haar concert met het Residentie Orkest, waar zij het mooie en zelden gehoorde Il Tramonto voor sopraan en strijkorkest van Respighi zal zingen. Ook voor Kross is het werk een primeur. Op het moment dat we elkaar preken heeft zij het nog niet ingestudeerd. " Nee, ik ken het stuk nog niet goed. Ik om net terug uit Lyon, ga morgen naar Curacao, dus alles op zijn tijd. Ik neem de muziek wel mee, en ga het instuderen terwijl ik op reis ben, daar zijn we toch profs voor ? "

Waanzinnig.  -- Il Tramonto is een waarzinnig mooi stuk dat heel geschikt is voor mijn stem. Ik kan er mooie kleuren uit halen dat kan ik zo aan het notenbeeld zien. Je voelt direct of een stuk wel of niet goed bij je stem past. Mozart bijvoorbeeld kost me veel moeite om goed te zingen. Dat heeft te maken met Mozart's glasheldere stijl, terwijl ik een vrij ronde, zeg maar troebele, warme klank heb. Mozart heeft niet voor mezzosopraan geschreven, maar voor een sopraan met een donkere stemkleur, en dat is wat hoog voor mij. Ik ben een echte mezzo. Daarom past de muziek van Haendel en Rossini mij perfect. Zij hebben specifiek voor mezzosopraan geschreven. Bij Mozart blijft de muziek meestal hangen in het hoge register, en dat betekent dat ik  bij een Mozart-opera van tevoren heel goed moet inzingen en dat ik na afloop van de vier uur durende voorstelling bekaf ben. Als ik vier uur Haendel zing, of Rossini, dan ben ik dat niet."  Toen het Residentie Orkest haar vroeg voor Respighi's Il Tramonto, heeft zij geen seconde geaarzeld. " Ik heb meteen ja gezegd. Om te beginnen, omdat het met dirigent Carlo Rizzi is. Hij si een groot maestro van klein formaat, met een groot hart en grote muzikaliteit. Ik heb al twee keer eerder met hem gewerkt. De eerste keer was in 2003 met het orkest van de BBC tijdens de Cardiff Singer of the World competitie. Het was een mijlpaal in mijn carriere. Ik vertegenwoordigde Nederland. De tweede keer was ook voor een mijlpaal, dat was mijn debuut in 2006 bij De Nederlandse Opera in Cavalleria Rusticana. Dat was heel spannend - ik had al veel rollen in Duitsland gezongen, maar De Nederlandse Opera is toch een thuiswedstrijd. Dankzij Rizzi werd het alweer een feest. Al eerder op het concours in Wales, wat zeer stressvol was, merkte ik hoe hij volledig in dienst van de zanger stond. Heel vaak zijn de dirigenten met wie je werkt de baas, maar Carlo gaf me zoveel ruimte in Cardiff, hij keek gewoon naar me, en volgde me. Dus toen ik met hem Cavalleria Rusticana in Amsterdam deed, had ik weer dat gevoel: deze mijnheer reikt me de muziek gewoon aan, en dan zweef ik er met mijn zingen op verder. Hij is een ontzettend leuke man, en toen het Residentie Orkest me vroeg om met Rizzi te zingen, dacht ik: het maakt me niet uit wat, ik doe het." .

Kostuum -   Hoewel Kross graag concerten geeft, is opera verreweg haar favoriete genre." Heel simpel gezegd, omdat er een kostuum bij zit. Ik ben echt een podiumbeest, ik houd van acteren, samen met anderen spelen, en dat is het leuke aan opera. Je hebt een tegenpartij tegen wie je zingt, er gebeurt iets op het toneel, je leeft in een andere dimensie. Opera is wat ik het liefst doe.". Haar meest gedenkwaardige rol tot nu toe is die van Baba the Turk uit Strawinsky's opera The Rake's Progress, zegt ze desgevraagd. " Ik heb die rol al bij de Reisopera gedaan, bij een concertante versie in Berlijn en binnenkort is de Munt in Brussel aan de beurt. De rol van Baba the Turk was de eerste auditie die ik ooit heb gedaan. Dat was tijdens mijn tweede jaar op het conservatorium in Utrecht.  De operaklas ging Strawinsky's The Rake's Progress doen en de audities vormden een deel van het geheel, om ook daarin ervaring op te doen. Ik heb die rol toen gekregen en daar was ik best trots op, want er deden ook bijna afgestudeerden mee aan de auditie.  Baba The Turk is geen gemakkelijke meezingmuziek. Maar ik ken die rol inmiddels zo goed, dat het voor mij nu bijna wel zo lijkt. Sindsdien neem ik het werk altijd mee naar audities. Je mag bij een auditie ook altijd een stuk van je eigen keuze voordragen. Als ik dan Baba zing, ben ik gewoon Baba. Stemtechnisch is het behoorlijk ingewikkeld en de muziek is lastig., maar omdat ik het al zolang zing, is het voor mij een fluitje van een cent. Elke keer weer krijg ik een auditiecommissie ermee plat. Baba is dus mijn ding, mijn troef. 

Cultuur Centraal, Doron Nagan, March 6, 2009

bullet

Boekenbal cq opening van de Boekenweek, met Claron McFadden en Ernst Munneke, Amsterdam, Stadsschouwburg

Om twaalf uur openden de diva's Claron McFadden en Tania Kross de Boekenweek met het Kattenduet van Rossini.

At midnight the Boekenweek was opened by divas Claron McFadden and Tania Kross by singing Rossini's Cat Duet.

De Volkskrant, Hein Jansen, 10 maart 2009

bullet

Concert tour in Peru (Lima and Trujillo), with a program 'Color Locale', accompanied by pianist David Mannesse.

Lima, feb. 17 (ANDINA).- Es su primera visita como cantante al Perú. La mezzosoprano holandesa Tania Kross (1976) no tiene muchas noticias musicales, a nivel de ópera, de lo que sucede en el Perú, salvo que es la tierra de Juan Diego Flórez, el tenor peruano que desde sus cuerdas vocales ha renovado la lírica mundial.

Este viaje, el segundo al Perú que hace Kross –el primero fueron sus vacaciones al Valle Sagrado del Cusco–, le servirá no solo para dejar brillando su buena voz de mezzosoprano en el recuerdo de la audiencia sino también para escuchar en directo a los cultores peruanos del bel canto. Tiene mucha curiosidad.Sí, como parte de su recargada agenda en el Perú figura una clase maestra dirigida a los cantantes. El vuelo ha sido directo a nuestro país, l único de Sudamérica que visitará en esta ocasión.

“Mi carrera ha estado enfocada más en Europa”, explica la cantante nacida en Curazao, Antillas Neerlandesas, quien ha cantado en los principales escenarios de la lírica: París, Nueva York, Viena, Salzburgo, Atenas, Birmingham y Colonia.

Kross también ha sido parte de diversas producciones operísticas en obras de Mozart, Puccini, Verdi y otros, además de recibir múltiples reconocimientos. Autodefinida como una cantante rossiniana, en la reciente temporada musical volvió a hacer de Carmen, papel que ha interpretado en varias ocasiones en Alemania e Inglaterra.

En un castellano que debe a su madre venezolana y al hecho de haber vivido en Curazao, debutará esta noche en Lima con un repertorio dedicado básicamente a los compositores españoles: una selección de arias de Carmen, La Regata Veneciana, Canciones de Manuel Falla; así como piezas del repertorio de Fernando Obradors y Enrique Granados, que se adaptan bien a su tesitura vocal. 

El nombre de Kross ya tiene eco en el exigente mercado europeo de la música selecta: la artista holandesa debutó en 2005 con el CD Corazón, en el que dio a conocer a los compositores de música académica latinoamericanos y caribeños, como Lecuona o Villalobos. El disco llamó la atención y le valió el premio Edison, un equivalente al Grammy y luego llegó su disco de arias Arie Antiche.

Tiene pensado un futuro disco con autores latinoamericanos, pero por el momento quiere seguir explorando, tal vez con obras de Rossini.

No descarta, en algún momento, hacer un material nuevo con el folclor, un tipo de música que siempre ha admirado, “los sonidos locales”.

A su retorno a Europa, le espera “cantar mucho” de Stravinsky, adelanta, y también trabajará en la ópera Cenicienta. Como gusta experimentar, tiene mucha emoción de cantar con niños y jóvenes en Villa El Salvador. Es que la música clásica no conoce de condiciones. Es alimento del alma.

Recitales en el Perú
Hoy. A las 19.30 horas, en el auditorio del centro cultural Ricardo Palma en Miraflores (Av. Larco 770). Entrada: S/.15.00. Mañana. Recital en el Teatro Municipal de Trujillo, a las 19.30 horas. Entrada libre. Viernes 20. 12.00 horas. Clase maestra dirigida a estudiantes de canto y cantantes de ópera. Centro cultural Ricardo Palma.  Ingreso libre. 17.30 horas. Concierto interactivo dirigido a niños y jóvenes. Estadio Iván Elías Moreno (Av. Mariátegui, Villa El Salvador).

Andina, DOP, February 17, 2009

Con el auspicio de la Embajada del Reino de los Países Bajos en el Perú y del Centro Peruano Americano "El Cultural" se presentó el 18 de febrero pasado en el Teatro Municipal de Trujillo, la famosa Mezzo Soprano Tania Kross con el acompañamiento del Pianista David Mannesse.
Tania nos deleitó con su hermosa voz y un repertorio muy bien seleccionada recibiendo la ovación del público que asistió a presenciar un Recital inolvidable que fue muy bien acompañado por David Mannesse. Escuchamos obras de Rossini, Manuel de Falla, Bizet, Granados, entre otros.
 

Under the sponsorship of  the Royal Netherlands Embassy in Peru and  Centro Peruano Americano "El Cultural" was presented on February 18  at Teatro Municipal of Trujillo, Perú, Mezzo Soprano Tania Kross with the accompaniment of pianist David Mannesse. 
Tania delighted us with her beautiful voice and a well selected repertoire. She received a big ovation from the audience that attended to witness an unforgettable Recital wich was very well accompanied by David Mannesse. We heard works by Rossini, Manuel de Falla, Bizet, Granados, among others.

Musica, Carlos Paredes Abad, Trujillo, February 19, 2009

Concerten Tania Kross en David Mannesse groot succes

Van 15 tot 22 februari bezochten mezzosopraan Tania Kross en pianist David Mannesse Peru, op uitnodiging van de Nederlandse ambassade. Dit werd een succesvolle gevarieerde week met veel verschillende evenementen en activiteiten.

Tania en David startten met een recital in het Centro Cultural van Miraflores. Daar oogsten zij gelijk veel succes met prachtige aria´s uit o.a Carmen van Bizet en Spaanse klassieke liederen van Fernando Obradors en Enrique Granados. Tania toont een enorme verscheidenheid en vertolkt met haar levendige expressie het eigen karakter van ieder stuk op een unieke manier, soms zingt zij ingetogen, dan uitbundig en temperamentvol, altijd vol vanuit haar hart. Zo boeit zij het publiek constant en brengt het vervoering. Ook David’s begeleidend spel vond veel bijval; hij wist het publiek te betoveren met een aantal solo’s waaronder de Vuurdans uit El Amor Brujo van Manuel de Falla.

Dit herhaalde zich in Trujillo, waar Tania en David optraden in het klassieke Teatro Municipal; het publiek was hier zo enthousiast dat het soms zelfs in ovaties uitbarstte tijdens een aria. Ook de recital in de tuin van de residentie van de ambassadeur was een groot succes. Deze recital was speciaal voor relaties van de ambassade uit overheid en andere instanties, de wereld van de kunst en commercie.

De vrijdag was ingeruimd voor de jeugd. Eerst gaf Tania een masterclass aan een aantal (mezzo)sopranen van het nationale conservatorium van Peru, hiervoor bestond veel belangstelling van het publiek. In een heel ontspannen sfeer werkte Tania met de dames. De jonge zangeressen zongen ieder 1 of 2 aria’s waarna Tania hen allerlei tips gaf, en zij dit direct uitprobeerden. Er onstaat een intensief en nuttig, maar ook leuk en enthousiast contact, ook met de docenten. Tania was erg onder de indruk van het aanwezige talent.

De week werd afgesloten met een kinderconcert in Villa El Salvador. Dit is een jonge arme maar bruisende stad in het zuiden van Lima, waar de bevolking veel eigen initiatief neemt om hun situatie te verbeteren. Het was voor de kinderen de eerste keer dat zij opera hoorden en sommigen zaten letterlijk met open mond te luisteren. Het was een interactief gebeuren waar Tania de kinderen vertelde wat het inhoudt om opera te zingen, zij liet de kinderen meedoen bij het stemoefeningen en kreeg de hele zaal aan het zingen in een ritmecanon. 

Een band van jongeren liet horen wat zij in een zomercursus geleerd hadden in popmuziek en een koor van de kinderen presenteerde een aantal typisch Peruaanse liederen. Toen bleek dat zij ook het Ave Maria konden zingen, ontstond een spontane combinatie tussen Tania en het koor met begeleiding van David. 
De kinderen hadden veel vragen tussendoor, vooral het feit hoe iemand zo’n volume kon produceren zonder microfoon wekte verbazing, “Hoe oud moet ik zijn om dat ook te leren?”, “Wat is een mezzosopraan eigenlijk?”, etc. Na afloop wilden alle kinderen handtekeningen van Tania en David, met hen op de foto en gaf David spontaan nog wat pianoles; het was erg spannend om de toetsen van de vleugel even aan te mogen raken.

Een prachtige afsluiting van een mooie week, waarvan Tania zei: “Van zo’n evenement, van de interactie met de kinderen en van wat je met hen ziet gebeuren, daar krijg ik nu inspiratie van”.
 

nlgovlim.com, Carla Brokking, March 28, 2009

bulletFrank Martin, Le Vin Herbe, alto 1, a coproduction de Lyon with Ruhrtriennale, conducted by Friedemann Layer and directed by Willy Decker,  Lyon, Villeurbanne, Studio 24

Si dans cette mise en scène, le Roi Marc et les deux protagonistes principaux sont aisément identifiables dans leurs actes ou dans leurs attitudes, le metteur en scène Willy Decker ne réussit pas aussi bien la personnalisation des autres personnages. La faute à un espace scénique limité, à un texte pas toujours intelligiblement prononcé, et à des actes difficilement exprimables dans une action relativement pauvre. 

Une certaine monotonie orchestrale confère un caractère de sagesse calviniste à cette œuvre austère. Il faut cependant reconnaître que de ces sonorités comme étouffées sourdent des climats émotionnels intenses. Même si c’est à l’investissement de chaque soliste qu’on doit les moments parmi les plus émouvants de cette soirée.

La Scene, Jacques Schmidt, January 28, 2009

bulletNew Year reception of the Amsterdam city council, Amsterdam, Concertgebouw

Het was jammer dat de burgemeester het boek (over Amsterdam-New York 400 jaar) niet in de grote zaal kreeg, maar na afloop van de geanimeerde receptie met concert van de immer innemende operazangeres Tania Kross en de lyrische bariton Dimitrie Lazich kreeg iedereen het werk van de schrijvers Geert Mak en Russel Shorto mee naar huis.

De Telegraaf, Stan Huygens, January 3, 2009

Maar nog veel en veel onbeleefder was het gedrag van het publiek in de zaal. Daar houdt de burgemeester een toespraak en dit jaar trad na hem de zangeres Tania Kross op. Die kan fantastisch zingen en ze vertelt er wat bij op een leuke en informele manier. Alles bij elkaar duurde het programma amper een uur. Dat bleek teveel voor een groot aantal mensen. Die zaten rustig te smsm-en of te mailen tijdens het optreden, en er waren er werkelijk tientallen die kalmpjes opstonden, zich een weg baanden langs de andere mensen in hun rij en lekker eens de zaal uitgingen. Dat doe je alleen als je erg onwel bent. Niet omdat je je verveelt. Onbegrijpelijk onbeleefd om je zo te gedragen. Maar het zal wel weer echt Amsterdams zijn. Daar houden we immers niet van goede manieren. Daar doen we gewoon lekker waar we zin in hebben.

Elsevier, Liesbeth Wytzes, January 3, 2009

bulletHighlights of the year

Operazangeres Tania Kross op het Engelse landgoed Glyndebourne, waar Kross schitterde tijdens het chique jaarlijkse operafestival, hier met steunpilaren Bart Schuil en Jan Meulendijks.

De Telegraaf, Stan Huygens, December 31, 2008

bulletKerstconcert. Holland Symfonia, conducted by Otto Tausk, with Marcel Reijans (tenor), Alkmaar, Theater de Vest/Haarlem, Philharmonie

Holland Symfonia heeft met kriskras-operaconcert zangeres Tania Kross aan de Kerst gekoppeld. In een compact programma passeerden Offenbach, Massenet, Gounod en Bizet de revue, geanimeerd gedirigeerd door Otto Tausk, die met het recente verlengen van zijn contact bij Holland Symfonia vleugels heeft gekregen. (....)  Kerstster Tania Kross maakte haar opwachting in het luchtige 'O mon cher amant'  van Offenbach, waarin zij liet zien dat zij een zangeres zonder uiterlijke opsmuk is en de zang centraal stelt. Offenbach kreeg van haar donkere, bijna omfloerste stemklanken mee. In een ' pas de deux'  met de andere solist van dit kerstconcert - tenor Marcel Reijans - wisselden de daaropvolgende operafragmenten elkaar snel af. Kross ging af en Reijans liep op, zo ging dat even door. De stem van Reijans klonk beslist meer gesloten dan het doortastende geluid van Tania Kross. Het leek alsof Reijans wist waar zijn grens lag, en vooral met zijn volume ging hij omzichtig om. Dat maakte dat zijn stem niet van nature mengde met Holland Symfonia, zoals in 'Pourquoi me reveiller' uit Werther van Jules Massenet.(....) Hij (Otto Tausk) had duidelijk geen invloed op de uitspraak van het Frans door Tania Kross, die nauwelijks een medeklinker liet horen, wat de verstaanbaarheid van haar teksten nagenoeg onmogelijk maakte. Daar tegenover stond de dramatiek, die veel compenseerde. De opera ' Carmen' in sterk afgeslankte vorm klonk na de pauze, en dat leverde een golf van herkenning op onder het publiek. En wat voelde Tania Kross zich hier als een vis in het water. Dat begon met een zeer geprononceerde uitvoering van L'Amour est un oiseau rebelle,', waar Kross een uitdagende blik met haar donkere ogen toonde en ook ' Don Jose' Marcel Reijans uitdaagde. De glansrol die zij hiermee schiep kon nauwelijks geevenaard worden door de tenor, die op de juiste momenten verpletterend uithaalde maar over de gehele linie te gereserveerd bleef. Het was Kross die haar temperament en vocaal vernuft tot een geraffineerd geheel combineerde en met deze Carmen de perfecte ' femme fatale' was.

Holland Symfonia linked mezzosoprano Tania Kross to Christmas in this criss-cross opera concert. Within a compact program composers like Offenbach, Massenet, Gounod and Bizet passed by, warmly conducted by Otto Tausk, who grew wings after the extension of his contract with Holland Symfonia. (....)  Christmas star Tania Kross made her entry with the lighthearted ' O mon cher amant' of Offenbach, in which she shows that she is a singer without the outward trimmings, and totally focuses on singing. She gave the Offenbach her dark, almost veiled colours of her voice. With the other soloist of this evening , tenor Marcel Reijans, she took turns to sing the scheduled opera arias, as if it was a 'pas de deux'. Kross went on stage, and Reijans went off, etc etc. The voice of Reijans definitely sounded more confined then the vigorous sound of Tania Kross. It sounded as if Reijans knew where his boundaries were, and in particular was careful with his volume. This resulted into it, that his voice did not blend naturally with Holland Symfonia, such as in ' Pourquoi me reveiller' out of Jules Massenet's Werther. (....) He (Otto Tausk) clearly had no influence on the pronunciation of the French lyrics by Tania Kross. One could hardly hear any consonant, which made it impossible to understand them. Contrary to that there was a large amount of drama, which compensated a lot.  After the break the way was cleared for the opera Carmen, in a trimmed-down version, and this created a wave of aha-experience for the audience. And surely Tania Kross was. in her element in this repertoire. She started with a excellently pronounced performance of 'L'Amour est un oiseau rebelle', in which Kross did magic with a defiant look of her dark eyes, and even challenged 'Don Jose'  Marcel Reijans. It turned out that this starrylike performance could hardly be coped with by the tenor, who nevertheless managed to overwhelmingly bellow on the right moment, but accross the board a little bit too much kept his distance. It was Kross, who combined her temperament and vocal ingenuity into sofistication, and with these Carmen arias turned out to be the perfect 'femme fatale'.

Haarlems Dagblad, Jos Ruiters, December 12, 2008

Tania Kross viert Kerst met een lekker toefje 'Carmen'

Kerst vieren kan niet zonder vrienden en vriendinnen. Vandaar dat Holland Symfonia voor zijn kerstconcerten de mezzosopraan Tania Kross uitnodigde. Op haar beurt neemt ze tenor Marcel Reijans mee. (...) In de samenstelling van dit romantische kerstconcert had ze een grote rol. "Je overlegt met het orkest en de zalen waar je optreedt, maar in principe mocht ik zelf kiezen en dat is toch het leukste wat er is." Naast muziek van Offenbach en Gounod, waaronder diens 'Bloemenlied', koos ze dus ook stukken uit de opera Carmen van Bizet. "Want een kans om Carmen te zingen, laat ik niet voorbij gaan."  Logisch, want de rol van Carmen, de zigeunerin die haar eigen gepassioneerde weg door de liefde gaat, is inmiddels haar specialiteit. Zo zong Tania deze rol dit jaar in het fameuze Britse Glyndebourne. Ze bereidde zich daarop voor met de Parijse Janine Reiss, die al eerder heel wat andere groten uit het vak ' onder handen' nam.  Steeds weer wees ze mij op de noten: "Je staat in de traditie", zei ze dan. Ze bedoelde dat ik zong zoals zoveel anderen voor mij, inclusief hun eigen versierinkjes die je al gauw overneemt. Ik moest de bombast van de rol halen, waardoor de muziek weer werd zoals die was bedoeld: opera comique. Ze had gelijk: ik sta nu veel dichter bij de kern."

Celebrating Christmas cannot be done without relatives and friends. And that is the reason why Holland Symfonia invited mezzosoprano Tania Kross for her Christmas concerts. And for her part, she invited tenor Marcel Reijans. She was actively involved in drawing up the repertoire of the romantic Christmas concert." One discusses possibilities with the orchestra and the halls where the concert will take place, but overall I had a say in it, and that is really great." Besides music of Offenbach and Gounod (Siebel's Faites-lui mes aveux), she also chose aria's out of Bizet's Carmen, " because I take every chance to sing Carmen, whereever I can". Sounds logical, because the role of Carmen, the gipsy that goes her own passionate way on the path of love, has become her specialty. Earlier this year Tania sang the part on the famous stage of Glyndebourne in England. She prepared herself with the help of Janine Reiss in Paris, who worked with many other great names in this repertoire. Everytime again she pointed out the score to me, saying: you're standing in a tradition". She meant, that I sang like so many others before me, and tended to copy their little ornamentations. I definitely needed to dump all bombast of the role, and by doing that the music turned into how it was meant to be: opera comique. She was right:  I touched the core of the part."

Noordholland Dagblad, December 17, 2008   

bullet"Ik weet wat ik belangrijk vind in het leven"

De veelzijdigheid van mezzosopraan Tania Kross is spreekwoordelijk. Dat deze kwaliteit geen nieuw fenomeen is, blijkt als ze vertelt over haar jeugd op haar geliefde Curacao. En haar geboorteland en moedertaal spelen nog steeds een grote rol in haar leven. Met heel haar hart zet ze zich in voor het realiseren van haar grote droom: een opera in het Papiaments. "Als musicus en Antilliaan beschouw ik het als mijn taak om de drijvende kracht en de lijm te zijn achter dit project." Onlangs nog werd Tania in de pers geprezen om haar enorme veelzijdigheid. In november vertolkte zij in de surrealistische opera 'Marco Polo'van de Chinese componist Tan Dun drie uiteenlopende rollen, die van de koningin, Sheherazade en Gustav Mahler: "Ik ben heel blij dat ik hiervoor werd gevraagd. Het stelde mij namelijk in de gelegenheid om een breder palet van mijn kunnen te laten zien. De rollen verschilden enorm van elkaar. Als koningin kon ik min of meer min eigen stem gebruiken, Mahler vertolkte ik met een dikke, romantische Duitse stem, maar als Sheherazade moest ik grotendeels met een gesloten mond allerlei geluiden en effecten van binnenuit produceren. En dat allemaal in weliswaar prachtige, maar loodzware kostuums. Een behoorlijke uitdaging, maar daar houd ik van. Ik wil niet alleen opgetrommeld worden om de feestnummers te brengen."

Diepe wortels - De geroemde kwaliteiten van de mezzosopraan hebben overigens diepe wortels. Al vanaf haar vroege jeugd op Curacao, is ze op allerlei terreinen actief. "Ik was een heel druk kind dat altijd wat te doen had. Mijn ouders, die zelf uit een arm gezin kwamen, voedden mijn broer en mij op met de filosofie: "We bieden de kinderen alles aan, dan gaan ze zelf wel door met wat ze echt leuk vinden.' Mijn broer koos voor de gitaar, en ik voor al het andere. Dus ik zat op zwemmen, zeilen, naailes, zingen, koor, schilderen, ballet, Afra-Caribische en folkloristische dansen en op de padvinderij. Heel veel creatieve activiteiten. Maar omdat mijn schoolwerk er niet onder leed, was er geen reden om ermee te stoppen. Mijn moeder zegt wel eens dat ze zich mijn hele jeugd mijn prive-taxichauffeur heeft gevoeld." Ook op de middelbare school had Tania een overvolle agenda. Zo ontpopte ze zich als organisator van liedadigheidswerk. " Ik was onder meer bestuurslid van de jeugdafdeling van een soort Lions Club. Als ons ter ore kwam dat een kleuterschool een ventilator nodig had, dan organiseerden wij een 'car-wash' om geld bijeen te zamelen, want die kindjes kon je toch niet in de hitte laten zweten ?  Dat organiseren en mensen helpen heb ik van mijn vader, die zat ook bij de padvinderij."Daarnaast maakte ze deel uit van de hardrockband 'Frontier´:  op school werden er geregeld playbackshows gegeven. Ik zong in een band die heavy metal speelde. Op ons repertoire stonden nummers van bands als Metallica, Scorpions, Iron Maiden en Led Zeppelin, waar ik totaal gefascineerd door was. Vaandaag de dag vind ik die muziek nog steeds vreselijk leuk. De complexiteit van dit muziekgenre is namelijk goed te vergelijken met klassieke muziek. Enkele mooie voorbeelden zijn' A day at the beach' van Joe Satriani, 'Liberty' van Steve Vai - beiden meester-virtuozen - en ' Fade to Black' van Metallica. Deze nummers zou ik zo kunnen analyseren en alle elementen benoemen die klassieke componisten ook gebruiken. Maar goed, ik sta ook heel vaak te headbangen op een virtuoze Haendel-aria.... dat wordt naar mijn mening te weinig gedaan ! "

Geen klassieke muziek -  Tania's ouders stimuleerden de ontwikkeling van de sociale en culturele activiteiten van hun kinderen volop, maar klassieke muziek stond niet op de lijst. " Vaak wordt mij gevraagd of ik uit een muzikale familie kom. Omdat ik weet wat er bedoeld wordt, zeg ik altijd nee, want mijn vader speelde geen viool, en mijn moeder zong geen Bach-cantates op de radio. Met klassieke muziek kwam ik alleen in aanraking via tekenfilms. Daar was ik dol op. Mijn familie was niet bepaald muzikaal, maar wel heel gezellig."  Op zeventienjarige leeftijd vertrekt de zangeres naar Nederland om aan het Utrechts Conservatorium te gaan studeren. " Mijn ouders zagen op de middelbare school al hoe ik opbloeide als ik op het toneel stond. Toen ik ontdekte dat er in Nederland een opleiding voor was waar ik al mijn passies bijelkaar kon brengen, viel ook voor hen het kwartje. Aan het conservatorium koos ik niet voor opera, maar koos opera voor mij. Er ging daar echt een wereld voor me open. Overigens, als ik niet zou zijn aangenomen, had ik mijn alternatieve studie al bepaald: informatica, net als mijn vader en broer.

Een belangrijke ontmoeting -  Hoewel ze het in Nederland naar de zin heeft, blijft Curacao trekken. Tania mist niet alleen het land en de cultuur, maar ook haar moedertaal, het Papiaments. Naar aanleiding van een ontmoeting met de zangeres schrijft dichter en toenmalig gevolmachtigd minister van de Nederlandse Antillen, Carel de Haseth, het gedicht ' Awanan kla' (Heldere wateren (red.), datlater is toongezet door Caroline Ansink. " In mijn jeugd heb ik altijd in het Papiaments gezongen. Maar tijdens mijn studie moest ik me verdiepen in compleet andere talen. Toen Carel mij vroeg waarover het gedicht moest gaan, zei ik: ' over het gevoel dat je hebt wanneer je je zo gelukkig voelt, dat je denkt nu moet ik doodgaan. Want als ik nu sterf, dan is dat op mijn piek.'  voor mij is dat wanneer ik op Curacao ga zwemmen in de zee. Ik ga dan op mijn rug liggen dobberen, met mijn oren onder de waterlijn. Als het dan gaat regenen, voelt het alsof de hemel bovenop je valt. De grote regendruppels prikken op je huid, en de temparatuur vande zee is warmer dan die van de lucht. De oceaan voelt als een warm bad. En op hetzelfde moment hoor je onder water de koraalsteentjes kraken. Dat is voor het toppunt van gelukzaligheid !"  Als de paden van Carel de Haseth en de mezzosopraan zich voor de tweede keer kruisen, geeft de dichter haar het boek 'Katibu di Shon' (Slaaf en Meester) cadeau: " Dat heeft mijn leven veranderd. Deze historische novelle, waarin op een persoonlijke en indrukwekkende manier het slavernijverleden van de Nederlandse Antillen wordt beschreven, heeft mij een totaal ander beeld gegeven van de geschiedenis van ons eiland. Toen ik naar school ging, waren er geen boeken over de gescheidenis van de Antillen. Ik had precies dezelfde boeken als de Nederlandse schoolkinderen. Dus mijn  geschiedenis- en topografielessen gingen over Nederland,  niet over Curacao ! Dat gebrek aan kennis over de eigen geschiedenis is tot op de dag van vandaag een voedingsbodem voor allerlei misverstanden. Op Curacao hoor je nog steeds horrorverhalen over de verschrikkingen van de slavermij en de grote schuld van de Nederlanders. De Antilliaanse fanatiekelingen die deze verhalen rondstrooien zijn er nog altijd van overtuigd, dat ' die Macamba's' (een scheldwoord voor Nederlanders, red.) uit zijn op uitbuiting van de rest van de bevolking. "

Eenzijdig onderwijs  -  Tania heeft aan eigen lijve ondervonden wat dit eenzijdige onderwijs teweeg kan brengen:" Een paar jaar geleden las ik in een artikel in De Volkskrant dat men zich afvroeg waarom er zoveel onbegrip was tussen Nederlanders en Antillianen, en dat er zoveel verwijtenlagen. Het antwoord werd al snel gevonden: Nederlandse kinderen krijgen geen enkel onderwijs over de (geschiedenis van de ) Nederlandse Antillen. toen ik in Utrecht in een studentenhuis kwam wonen, voregen enkele medestudenten me: ' Hebben jullie eigenlijk auto's op Curacao? En hoe zit het met internet ? '  En dat terwijl mijn vader jarenlang hoofd is geweest van de ICT-afdeling van een grote raffinaderij, en wij als een va nde eersten begin jaren '90 al internet in huis hadden !  Dat was echt een shock voor me, want ik dacht nu in mijn 'zogenaamde' moederland te zijn, maar de Nederlanders hadden blijkbaar geen flauw idee wie ik was. En op straat werd ik aangezien voor een Marokkaan!"  Het boek " Katibu di Shon'  doet een oud verlangen in de zangeres opbloeien: het creeren van de eerste opera in het Papiaments. Samen met musicus Randal Corsen en Carel de Haseth werkt zij aan de realisatie van deze grote droom. " Doordat het boek mijn ogen had geopend, begon ik voor het eerst een aantal dingen te snappen. Wij zeggen bijvoorbeeld dat we recht hebben op onderdak, verwarming en schoon water. maar in die tijd waren de mensen ervan overtuigd dat ze recht hadden op slaven. Zo zat het systeem gewoon in elkaar. Alles was anders toen. De rechten die wij vandaag de dag menen te hebben, zijn ook niet toegankelijk voro alle mensen op de wereld. Er is niets alleen maar zwart-wit. Ik wil dit verhaal graag wereldkundig maken."

Opera in de steigers  -  Inmiddels staan de eerste en tweede aktie van de opera in de steigers. " Dit project is dus heel belangrijk voor me. Ik sta bekend als vertolker  van vele soorten muziek uit allerlei landen en culturen. Maar niet van eigen cultuur. Dat mis ik enorm. Ik voel me medeverantwoordelijk voor het behoud van de Antilliaansse muziek, en daarom zie ik het als musicus en Antilliaan als mijn taak om de drijvende kracht en de lijm te zijn achter dit project. Op die manier hoop ik dat mensxen aan mij blijven plakken, en dat we het voor elkaar krijgen. En gelukkig ben ik niet de enige die deze verwachting heeft.  Maar tot dat moment supreme: noblesse oblige. De periode rond de decemberfeesten is voro znagers en musici vaak een bijzonder drukke periode. " Speciaal met de feestdagen willen mensen geentertaind worden met mooie muziek. Dat begrijp ik, maar jaren geleden al heb ik met mezelf afgesproken dat ik het ene jaar wel en het andere jaar niet optreed met de feestdagen. Het is natuurlijk mijn vak, en de maand december is en blijft het hoogseizoen, maar ik vind het heel belangrijk om ook tijd voor mijn familie en mijzelf te hebben. Vorig jaar was ik met kerst op Curacao, dit keer vier ik het samen met mijn vriend en zijn familie hier in Nederland. Dat is wel zo eerlijk. Maar dit jaar ga ik nog wel naar de Antillen met Sinterklaas ! Mijn ouders zijn onlangs na tien jaar hier in Nederland te hebben gewoond weer teruggekeerd naar Curacao, en ik wil hen en mijn broer en zijn twee kinderen toch graag nog even zien.

Hoofd- en bijzaken -  Zo'n overvolle culturele agenda kunnen andere zaken in het leven onder druk zetyten: " Alles is te combineren, maar je moet wel de jusite keuzes maken. Zingen is voor mij niet heilig. Zingen is wat ik doe, niet wie ik ben. Ik ben Tania, en een geeelte van mijn persoon is zangeres. Het gezinsleven vind ik minstens zo belangrijk: dat is mijn werkelijke geluk. Ik ben heel huiselijk. Ik vind het heerlijk om 's ochtends wakker te worden en dan direct naar beneden te gaan, te knuffelen met mijn hondje, het haar op te steken van de kleine meid van mijn vriend en lekker brood klaar te maken voor mijn gezin. En wanneer ik na een dag repeteren thuiskom - als ik in Nederland ben tenminste - ga ik lekker koken, kijk ik naar mijn favoriete programma's op de tv en daarna naar bed. Gewone dingen. No glamour at all. Ik weet wat ik belangrijk vind in het leven. Ik weet niet hoe het met anderen zit, maar ik moet liefde en mensen om mij heen hebben. Dan is het zingen ook leuk. Waarom zing ik anders ?

HS Magazine, Antoinette van Hoorn, december 2008  

bulletTania zingt drie personages

Tania Kross schittert tijdens de premiere van de opera Marco Polo waarin zij maar liefst drie rollen zingt. Toch wil de Curacaose zangers  (32) niet spreken van een hoogtepunt in haar stormachtige carriere. "Nee, dat was deze zomer Carmen in Glyndebourne. Daar had ik de hoofdrol. Carmen is mij bovendien op het lijf geschreven. En dat dan ook nog een voor de opera meest prestigieuze plekken op aarde. Dat is mijn hoogtepunt van dit jaar. " Meedoen aan Marco Polo is voor mij wel heel interessant. Niet zozeer voor mijn loopbaan, maar vooral voor mijn eigen ontwikkeling op muzikaal gebied.  Het is een heel ingewikkeld stuk, en ik zing bovendien drie personages, "aldus de als altijd van energie bruisende mezzosopraan., "Wat het natuurlijk bijzonder maakt, is dat het een opera is van een hedendaagse componist, Tan Dun. En dat hij zelf voor het orkest en ons staat te dirigeren.  Dat maak je als operazangeres bijna nooit mee, want de meeste grote componisten zijn allang dood. Als zangers geef je een interpretatie aan een partituur, maar of je het doet zoals de componist het heeft bedoeld, weet je niet. Je kunt niet even aan Verdi vragen: Hoe bedoel je dat precies ?  Maar nu staat de componist in levende lijve voor je en kom je er achter dat een partituur maar een fractie is van wat hij bedoelt. Voor mij is dat nieuw. ". Tan Dun geeft iets aan en binnen een tel heb je het door. Nee, ik heb niet het gevoel dat dat ten koste gaat van mijn artistieke vrijheid.  Je krijgt nu discussie over de muziek. Mijn collega's en ik zeggen ook hoe wij er over denken. De wisselwerking met de componist is fantastisch.  Bij opera's heb je vaak te maken met muzikale puristen die zeggen dat barok zo en zo moet. Dan moet je het uitvoeren zoals de musicologen denken dat het moet. Met hedendaagse muziek heb je meer vrijheid. Daarom is deze opera voor mij weer een nieuwe uitdaing die goed is voor mijn ontwikkeling. Dat ze in Marco Polo maar liefst drie rollen vertolkt (Sheherazade, Mahler en Queen' maakt het niet extra lastig. `Ik wil niet zeggen dat het een makkie is, maar de zwaarte valt wel mee. Het hele stuk duurt minder dan twee uur dus dat is te overzien. Doorgaans staan we veel langer op het toneel.` De premiere - in het Muziektheater in Amsterdam -  was een feest. `Voor jullie was het de eerste keer, maar wij zijn er al zeven weken intensief mee bezig. Dan beleef je het anders. Maar ik ben wel blij dat het goed ontvangen is. Ik heb positieve recensies gezien en ook een paar dat het een ingewikkeld stuk is. En dat is het ook.` Edison/winnares Tania Kross heeft deze maand met Marco Polo nog zeven voorstellingen te gaan. Zaterdag - dus tussen de bedrijven door - zingt ze op het festival Games in Concert in Utrecht waar gerenommeerde artiesten arrangementen van videospellen vertolken. `Ik game zelf niet. Ik vind het leuk om met mijn conservatieve klassieke achtergrond weer eens voor een heel ander publiek te staan. Qua zingen is het niet andrs. Ik zing gewoon een klassieke aria, maar de gamers zullen er meteen ´Final Fantasy IV´in herkennen.`. De overvolle agenda van Tnaia Kross beperkt zich ook de komende tijd weer niet tot Nederland. Zo staat ze in januari in Le Vin Herbé in het Franse Lyon. Een andere rol war ze naar uitkijkt, is die van Granida van de gelijknamige opera van P.C. Hooft. `Nederlandse barokmuziek in het Nederlands gezongen. Als dat geen integratie is!, zegt ze met een knipoog naar het moeizame integratiedebat in Nederland. `Ik heb zelfs al eens in een Friestalige opera gesaan.` en hoe staat het met haar plannen voor een Papiamentstalige opera ? Randal Corsen, Carel de Haseth vergaderen regelmatig. We zijn nu de muziek aan het schrijven. Een datum kan ik nog niet noemen maar neem van mij aan, dat we er hard aan werken. Wanneer zien we haar weer eens op Curacao?  Van de week heb ik het er over gehad om een aantal concerten op de eilanden te plannen. Ergens in het voorjaar. Eind deze maand ben ik voor familiebezoek op Curacao, maar dat is heel kort. Ik kijk er wel naar uit."

Antilliaans Dagblad, Rene Zwart, November 12, 2008

bulletTan Dun, Marco Polo, Sheherezade/Mahler/Queen: Tan Dun conducting and Pierre Audi directing, Amsterdam, Muziektheater

DVD Opus Arte - OABD7029D

Het is een genot om te zien hoe Tan Dun als dirigent, volkomen beheerst, het orkest en de zangers tot zijn even exotische als westerse partituur ‘verleidt’. Hoe vreemd de Chinese muzikale klanken voor beproefde zangers, onder wie de Nederlandse alt Tania Kross, ook moet zijn.

It is a joy to see how Tan Dun, while conducting, seduces the orchestra and the singers to dive into his just as exotic as westernlike score. Whatever strange these Chinese musical sounds must be, even for tried and tested singers, like Dutch mezzosoprano Tania Kross.

BN/De Stem, November 10, 2008

Onvergetelijk: Tania Kross (Mahler) zingt Mahler met zilveren hoed.

Unforgettable: Tania Kross (Mahler) sings Mahler, with a silver hat on.

Volkskrant, Roland de Beer, November 10, 2008

Minder overtuigend is Tania Kros als Sheherazade, Mahler en Koningin. Echte inleving blijft achterwege en vocaal is zij niet zo groots als haar reputatie.

Less convincing is Tania Kross singing Sheherezade, Mahler and Queen. There is no real empathy, and vocally she was not as impressive as her reputation.

Ikhouvantheater.nl, Jan van Smeden, November 7, 2008

(....) en Tania Kross als onder meer Sheherazade en Mahler zongen op een hoog niveau.

(....) and Tania Kross as Sheherazade and Mahler sang on a high quality level.

Parool, Erik Voermans, November 8, 2009

Ook Tania Kross in een reeks van rolletjes en Zhang Jun als de acrobatische verteller Rustichello leveren topprestaties.

Also Tania Kross, appearing in a range of smaller parts, and Zhang Jun as the acrobatic storyteller Rustichello turn in a top performance.

NRC Handelsblad, Mischa Spel, November 10, 2009

De in stem en lijf enorm lenige Zahng Jun, opgeleid in de traditie van de Peking Opera, klinkt soms meer westers dan zijn uitstekende 'belcanto'-collega's Charles Workman (Polo), Sarah Castle (Marco), Tania Kross (o.a. Mahler) en Nancy Allen Lundy (Water).

Trouw, Peter van der Lint, November 6, 2008

Tania Kross a dato voce alla Seconda Ombra, a Sheherazade, a Mahler e alla Regina, ..... (....) Tutti impegnati, e tutti trionfatori, in parti estremamente complesse sia dal punto di vista musicale sia da quello tecnico per una scrittura vocale che sfrutta a fondo tutte le caratteristiche delle voce, dal canto spiegato al parlato, al mormorato, sino ad artifici fonatori quiali bisbigli e soffi.

Operaclick, Edoardo Saccenti, November 2009

Und alle Protagonisten singen vortrefflich (nicht nur die tibetanischen Obentonsänger), was kein Wunder ist bei dieser sängerfreundlich komponierten Partitur.

Opernwelt, Eleonore Buning, January 2009

Tania Kross gestaltete mit alttaktivem, fassettenreichem Mezzo die Partien des zweiten Schatten, der Scheherazade, von Gustav Mahler und die der Königin.

Das Opernglas, M. Fiedler, January 2009

Tania Kross schakelt in verschillende rollen schijnbaar moeiteloos over van oosterse stembuigingen naar Mahler,....

Seemingly effortless Tania Kross switches over from oriental vocal inflections to Mahler, ....

De Telegraaf, Eddie Vetter, November 10, 2009

Het is een genot om te zien hoe Tan Dun als dirigent volkomen beheerst, het orkest en de zangers tot zijn wonderlijke even exotische als westerse partituur 'verleidt'. Hoe vreemd de Chinese muzikale klanken voor beproefde zangers, onder wie de Nederlandse alt Tania Kross, ook moet zijn.

It is a pleasure to see how conductor Tan Dun fully in control orchestra and singers seduces to his fairytale-like, just as exotic as plain westerly score. How strange the Chinese musical sounds must be for tried and tested singers, like Dutch alto Tania Kross.

Noordhollands Dagblad, Hans Visser, November 10, 2009

Opus Arte publie en mai 2009, le premier opera du compositeur chinois Tan Dun, vivant a New York: Marco Polo (créé en 1996), filmé dans la production présentée en novembre 2008 a l' Opéra d'Amsterdam. Sous la direction du compositeur, dans la mise en scène de Pierre Audi, Marco Polo traverse miroirs, illusions, épreuves d' un voyage initatique, de l' Occident vers l' Orient, de Venise à la Grande Muraille de Chine. Production convaincante, opportunément editée par Opus Arte.

Classique News.com

bullet

120 years' gala of Royal Concertgebouw Orchestra conducted by Mo. Mariss Jansons, singing Cinco Canciones Populares (De Falla), Una Voce Poco Fa (Rosina's cavatina out of Rossini's Barbiere di Sevilla) and Berio's Azerbaijan Love Song (Folk Songs), Amsterdam, Concertgebouw

Talent: Tania Kross: Talent with a capital T !

The second half made way for mezzo soprano Tania Kross who did a very good job in her De Falla, but really went to town in two exciting encores which better showed off her masterful vocal technique, - and certainly more important - her musicality, sensuality and true daring. One of Berio's Folk Songs was truly reminiscent of the great vocalist Cathy Berberian, and coming from some of us who are still Berberian's greatest fans, that is the biggest of compliments.

www.classicsonline.com, Cynthia Wilson, October 26, 2008

Pianiste Mitsuko Uchida vervolgde met een verfijnde interpretatie van Beethovens Derde Pianoconcert, waarna mezzosopraan Tania Kross als afmaker fungeerde. Met haar guitige interpretatie van Rosina's cavatina uit Rossini's Barbiere di Siviglia wist zij zoveel geestdrift in de zaal op te wekken, ook bij prins Willem-Alexander en prinses Maxima, beschermvrouwe van het orkest en de andere hooggeplaatste genodigden, dat zij zowaar een toegift mocht zingen : de Azerbaijan lovesong uit Berio's Folksongs. Na afloop stond zelfs het orkest breed te lachen, een tafereel dat men bij dit soort concerten hooguit eens in de hondertwintig jaar meemaakt.

Pianist Mitsuko Uchida continued with a refined interpretation of Beethoven's 3rd piano concert, after which mezzo soprano Tania Kross was granted her role as goal-getter. With her roguish interpretation of Rosina's cavatina out of Rossini's Barbiere di Siviglia she managed to spark off so much enthusiasm, also with Prince Willem-Alexander and Princess Maxima, patroness of the orchestra, but as well with all the other highranking guests, that she actually was urged on to do an encore : the Azerbaijan lovesong from Berio's Folksongs. Even the orchestra was laughing out loud afterwards, a scene that one experiences only once every one hundred and twenty years at the most, certainly at concerts like this.

Het Parool, Erik Voermans, October 25, 2008

De mezzosopraan Tania Kross sloeg charmant aan het kwinkeleren in Rossini's Barbier-aria Una voce poco fa. (....) Wat tv-kijkers onthouden wordt, is Beethovens Egmont-ouverture, huisrepertoire sinds 1888. Evenmin zien ze  het kekke hakje waarmee Kross de punt van haar strapless strokenjurk in handen krijgt. Ook buiten beeld blijven de Siete canciones van Manuel de Falla, een orkest premiere waarin Kross haar jurk tot poncho omvouwt. Ronduit gezellig maakt de Curacaose het vervolgens af met haar toegift, een ratelende Azerbeidjaanse Folk Song van Luciano Berio.

Mezzosoprano Tania Kross started warbling in a charming way in Rossini's aria Una voce poco fa. (...) Television viewers cannot enjoy Beethovens Egmont-ouverture, key repertoire of the housefrom 1888 onwards. Neither do they see the jolly backheel kick, with which Kross catches the train of her strapless tallied dress in her hands. Not broadcast is either the Siete Canciones by Manuel de Falla, an orchestra premiere, in which Kross folds back her dress as if it were a poncho. Plainforward enjoyable it becomes when the girl from Curacao finishes off with an encore, the chattering Folk Song from Azerbedjan, by Luciano Berio.

De Volkskrant, Guido van Oorschot, October 27, 2008

Al even uitzinnig reageerde het publiek op de Rossini van Tania Kross. De (mezzo)sopraan - die aan het repeteren is voor haar aanstaande rol bij De Nederlandse Opera - straalde.

The audience responded just as frenziedly at the Rossini by Tania Kross.The mezzo soprano - who is rehearsing right now at De Nederlandse Opera for her next production there - radiated.

AD, Oswin Schneewaldt, October 27, 2008

Veel succes oogstte ook Tania Kross, een jonge mezzosopraan met een flinke dosis talent en temperament, bij wie de enthousiaste presentatie nog niet geheel gelijke tred houdt met raffinement in de interpretatie. Dat liet ze horen in de vol overgave gezongen ' Siete Canciones populares espanolas' van De Falla, de aria ' Una voce poco fa' uit Rossini's Il barbiere di Siviglia en (als toegift) de Azerbeijan love song uit de ' Folk Songs' van Berio.

The young Tania Kross, equipped with large stock of talent and temperament,   also won a lot of praise. Her enthousiastic way of presentation did not quite match yet the refinement of the interpretation. She did show that in the Siete Canciones populares espanolas'  of De Falla, in the aria 'Una voce poco fa' from Rossini's Il Barbiere di Siviglia and, by way of encore, in the Azerbeijan love son out of Berio's 'Folk Songs'.

De Telegraaf, Eddie Vetter, October 27, 2009

De mezzosopraan Tania Kross zong de Siete Canciones Populares Espanoles van De Falla: verleidelijk, sensueel, temperamentvol en met uitbundig theatraal raffinement. In de aria Una voce poco fa uit Rossini's Il barbiere di Siviglia bleef ze als toekomstige gravin toch een schalks straatmeisje. Het publieke succes was groot, ook met een Folk Song van Berio als toegift.

Mezzosoprano Tania Kross sang De Falla's Siete Canciones Populares Espanoles in a seductive,  sensual, high-spirited way and with exuberant theatrical refinement. In the aria Una voce poco fa from Rossini's Il barbiere di Siviglia although becoming a duchess, she remained this mischievous girl from the street. The audience loved it, leading to an encore with one of  Berio's Folk Songs.

NRC Handelsblad, Kasper Jansen, October 25, 2009

Gastsolisten waren die japanische Pianistin Mitsuko Uchida und die aus Curacao stemmende Mezzosopranistin Tania Kross, die ebenfalls mit groffem Applaus bedacht wurden. Auf dem Programm standen Beethovens Egmont-Ouvertüre sowie sein Klavierkonzert Nr. 3, Ausschnitte aus Rossinis "Barbier von Sevilla", Lieder des spanischen Komponisten De Falla und "Till Eulenspiegels lustige Streiche" von Strauss.

Die Süddeutsche / Badisches Tagblatt, October  25, 2008

Speciale gasten waren pianiste Mitsuko Uchida en mezzosopraan Tania Kross.  (.....) De jonge Nederlandse mezzosopraan Tania Kross nodig je graag uit op zo'n feestje. Met een perfecte stembeheersing gedroeg ze zich ook met veel theatraal geschmier als een geraffineerde straatmeid in de 'Siete Canciones populares espanolas" van Manuel de Falla - met laag gezongen rauwe uitschieters in 'Polo Ay !" Nog bonter maakte Kross het in haar toegift, het uitbundige Azerbeidjaanse liefdeslied uit de 'Folksongs' van Luciano Berio. En ook voor die uitgelatenheid draaide Jansons zijn hand niet om.

Special guests were pianist Mitsuko Uchida and mezzosoprano Tania Kross. (....) Young Dutch mezzo soprano Tania Kross is more then welcome on such a party. With a perfect control of voice she behaved as well like a cunning street girl  hamming it up in lots of  theatrical poses in 'Siete Canciones populares espanolas"of Manuel de Falla - with  raucous lower tones in "Polo Ay!" . Kross moved one step further in her encore, in which she sang the exuberant Azerbajian love song from Berio's 'Folk Songs'. And even for this rumbustiousness Jansons did not flutter his eyelids.

Trouw, Anthony Fuimara, October 27, 2008

bulletGames in Concert, singing Lament of the Highborne (World of Warcraft), and Opera Maria and Draco (Final Fantasy VI) with Wibi Soerjadi, and Roos Rebergen, Metropole Orkest and Pa'Dam choir, Utrecht, Vredenburg Leidsche Rijn

Na een aantal nummers te hebben gehoord kwam de eerste special-guest op het podium: Tania Kross. Zij zou vanavond de nummers van Final Fantasy VI en World of Warcraft vertolken. Deze vrouw zong fantastisch, in mijn ogen en wist bij beide games precies de juiste snaar te raken. Een moment in een game wat live perfect wordt gezongen is onvergetelijk.

After having heard a few songs, the first special guest came on stage: Tania Kross. She was supposed to sing tonight the tracks of Final Fantasy VI and World of Warcraft. This woman sing fabulously, in my eyes, and knew how to touch exactly the right chord, in both games. A special moment in a game, being sung alive, is really unforgettable.

NG-Gamer, Patrick van Gussem, November 20, 2008

Zelfs een operazangeres draagt haar steentje bij: met een schitterende krachtige stem zingt Tania Kross nummers uit World of Warcraft en Final Fantasy VI. Dit doet ze met zoveel gemak, dat het erop lijkt dat ze elke avond voor de tv zit te gamen.

Even an opera singer is contributing to the show last night:  with a wonderful, powerful voice Tania Kross sings tracks out of World of Warcraft and Final Fantasy VI. She does this with such an ease, that it seems that even she sits down every night to play games on her telly.

CJP, November 29, 2009

Tania Kross veroorzaakte kippenvel bij menig Final Fantasy liefhebber, ...

Tania Kross caused gooseflesh with many of the Final Fantasy lovers , ....

Game-globe.nl, November 29, 2008

bullet

G. Bizet : Carmen, Carmen,  London Symphony Orchestra conducted by Stéphane Denève, direction by David McVicar, performances at  Glyndebourne Festival, UK  

Too often, these days, Carmens are pale, thin, complicated girls: more at home, one feels, in the Bodleian Library than a Seville fag factory. So it's fun to find one with the hair of Shirley Bassey, the figure of Barbara Windsor, the strut of Tina Turner and the freneticism of a go-go dancer paid by the wiggle. You will gather that the Dutch mezzo Tania Kross isn't the world's most subtle or profound Carmen. But the sheer, in-your-face verve with which she asserts her right to be a free spirit is gripping.  Her voice - smoky but with a glinting edge - is distinctive but cultured too. She phrases Bizet's tunes with Gallic elegance. And, because she's big, brash and earthy, she fits well into David McVicar's ultra-realistic, sharp-witted 2002 production.

The Times, Richard Morrison, July 8, 2008

It is for Carmen. And there's a lot to enjoy in Tania Kross's performance. She's quite a handful, in every sense. Perhaps the voice is a bit too plummy - I missed the insinuation, the attitude, in those nasally French vowels and I'm not sure I ever believed in her wildness of spirit. When this Carmen sniffs her armpits, it's for show, not for sex. But she's game, and she's feisty, and she grows with the evening - mainly because she's playing against a Don José who is more dangerous than she is. (.....)  This is an evening where Carmen improvises her castanet rhythms on Don José's body. If you don't believe me, start phoning for returns.

In the title role, Dutch newcomer Tania Kross showed wonderful acting ability. She was always hot-blooded and teasing but her stagecraft allowed her to convey the internal conflict that sets the tragic action in motion. This achieved, the story was more then usually credible and the clean lines of Kross' mezzosoprano were a constant delight.

The Sussex Express, July 7, 2008

The Curacao-born Tania Kross is the new libertarian gypsy and is distinguished from her fellow factory-workers in Act 1 by the only plum-coloured bodice on stage: a good old-fashioned method of signalling importance. A sensual physique is topped by an Afro wig that conceals her face and makes her seem unnecessarily dumpy. This Carmen is comfortably cuddlesome. Of the wildcat at bay or the caged bird longing to be free there is little sign, though the last act's confrontation with her lover is touching, much as the killing of a kitten is touching. The voice is smooth, lyrical and mellow in the lower register but without the snarl or tang the ideal Carmen should muster.

Financial Times, Martin Hoyle, July 7, 2008

Carmen with a difference

Mostly though, this is a fresh, detailed and thoughtful staging. In Tania Kross's performance, Carmen is more cheeky than dangerous but she has a sassy swagger in her step and a sweet lilt in her voice that make her a credible if rather cuddly shedevil.

The Evening Standard, Nick Kimberley, July 7, 2008

There's plenty of colour,  though, in Tania Kross' Carmen. She uses her physical stature to create an entirely uninhibited, passionate and domineering lover, to the extent that her Don Jose gets somwhat slapped about. Defiant until her grisly end, there's never a sens of her being a victim - only that she has resolutely defended her philosophy of freedom. (.......). Despite a tighly-coiled stand-off between Carmen and Don Jose at the opera's climax, this production doesn't quite lift off the stage. But it's worth catching for Kross'daringly coarse Carmen and the brilliant playing in the pit.   

The Stage, Edward Bhesania, July 7, 2008 

This production, first seen at Glyndebourne in 2002 with Anne Sofie von Otter in the title role, still awaits principals who can make the most of what it has to offe.r The new Carmen, Tania Kross, consistently sings the role on the right side of adequately, but never with that viscreal vocal quality that the role demands. She is too chummy and cheerful to convey either danger or depravity.

The Gardian, Martin Kettle, July 8, 2008

Ipod interview with David McVicar, Tania and Kate Royal on : http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/multimedia/?vid=861677  

The Independant, July 7, 2008

Tania schittert op Glyndebourne

Niemand in ons land weet het, maar de Nederlandse operazangeres Tania Kross schittert op één van de exclusiefste operaplekken ter wereld : Glyndebourne. Dit prachtige eeuwenoude landhuis annex landgoed ten zuiden van London vlak aan zee is de plek van de Britse high society om 's avonds bij een uitvoering de zomer door te brengen. Baby's krijgen bij hun geboorte zelfs een abonnement voor deze unieke operaplek aangeboden. Want een kaartje kopen is bijna onmogelijk en bovendien superduur.

Ik vloog met een kleine schare van bewonderaars van Tania Kross in de luxe privé jet Falcon 2000 ex van onroerend goed magnaat Chris Thunnessen en zijn vrouw Tonney naar Zuid-Engeland om de zangeres te bewonderen. Bij de start van op Schiphol-Oost, waar je na aankomst meteen het vliegtuig instapt, leek het aanvankelijk mis te gaan. Twee hazen zaten op de vertrekbaan, maar zij kozen bij het zien van ons toestel gelukkig het hazenpad. Toch werd de start afgebroken, omdat twee grote passagiertoestellen te dichtbij waren bij het ons toebedeelde vertrektijdstip. Een foutje van de verkeerstoren, zo bleek. "Het toestel van Nina Brink gaat voor",  grapte ontwerper/fotograaf JanSwinkels over haar jet, die na ons zou vertrekken.  (....). Bij aankomst in Engeland reed het gezelschap door een tunnel van groen naar het mooi midden op het platteland gelegen Glyndebourne. "Het is net als in de tv-serie Brideshead Revisited",  constateerde financiële ombudsman Jan Wolter Wabeke. (...) Maar op Glyndebourne kon Wabeke zijn zinnen even verzetten. De Engelse critici waren lyrisch over Tania Kross. En na de uitvoering waren wij dat ook. Tot eind augustus treedt zij nog zeventien keer op.

De Telegraaf, Stan Huygens, 31 juli 2008

Tania Kross zingt deze maanden de titelrol in Carmen tijdens het pretentieuze operafestival van Glyndebourne. Ze treedt hiermee in de voetsporen van illustere Nederlandse artiesten. Gré Brouwenstijn, Bernard Haitink en Charlotte Margiono gingen haar voor op dit met tradities beladen High Society evenement. Voor Tania Kross kan het haar internationale doorbraak betekenen.

Carmen staat of valt natuurlijk met de hoofdrolspeelster. De productie uit 2002 is gemaakt voor de Zweedse mezzosopraan Anne Sofie von Otter, die destijds al 50 was en later vertelde enigszins teleurgesteld te zijn geweest over de opvatting van McVicar, omdat ze gehoopt had op een Carmen met een Scandinavische inslag. Er is dan ook geen groter verschil denkbaar met de vertolking door Tania Kross. Zij is een jonge en viriele Carmen, die vuur spuwt, op en top sensueel is en in alles een onafhankelijke vrouw lijkt. Haar mezzo klinkt romig en verleidelijk. Gecombineerd met haar extroverte uitstraling is ze een gedroomde Carmen. Er zijn momenten waarop ze neigt over de top te gaan (knipogend of schuddend met haar decolleté). Haar visie van een ontroerende, gekwetste en uitgebluste Carmen, die de speelbal is geworden van een compleet doorgedraaide Don José, maakt veel goed.

In the coming months Tania Kross sings the title role of Carmen in the prestigious opera festival of Glyndebourne. In this way she follows the footsteps of illustrious Dutch artists. Gre Brouwenstein, Bernard Haitink and Charlotte Margiono preceeded her on this High Society event, loaded with traditions. For Tania Kross this might imply her international breakthrough.

Of course the lead singer makes or breaks the opera Carmen. This production was originally made for the Swedish mezzosoprano Anne Sofie von Otter in 2002. At the time she already was 50 years old, and later on told to be rather disappointed that director McVicar did not choose for a Carmen with a Scandinavian touch. Knowing this, there is no greater difference possible seeing Tania Kross perform. She is a young and virile Carmen, who spits fire, who is sensual from top to toe, and in everything seems to be an independent women. Her mezzo voice sounds  creamy and seductive.  Combined with her outgoing charistma is a dream of a Carmen. There are moments when she seems to go over the top (winking or shaking her decolletage). But the view she chose of a touching, injured and washed out Carmen, having become a toy of a Don Jose gone fully out of his wits, compensated that completely.

Opera Nederland, Remco Roovers, July 2008

bullet

Mijn lichaam, mijn instrument. Geen standaard showbizfiguurtje hebben, en toch me je lichaam in de schijnwerpers staan?  Dagelijkse kost voor Anat (Geiger, danseres), Sabine (Beens, musicalactrice) en Tania Kross. Sterker nog, hun lijf is het instrument warmee ze hun beroep uitoefenen.

Operazangeres Tania Kross (32) studeerde aan het conservatorium in Utrecht, won al op jonge leeftijd diverse prijzen en treedt op in concertzalen over de hele wereld. Deze zomer vertolkt zij de rol van Carmen tijdens het belangrijke Glyndebourne Festival in Engeland.

Tania:"In de Antilliaanse cultuur is dik zijn geen taboe. Het is heel Europees om daar een probleem van te maken. Weet je dwat het is, het probleem dat we hebben met ons gewicht is niet het probleem van hoe de mannen op ons reageren, maar een probleem van vrouwen onderling. En het interesseert me helemaal geen reet wat een vrouw van mij vindt, maar wel wat een man van mij vindt ! Toen ik opgroeide had ik wel een complex omdat ik geen kont had. Ik ben een enorme mix van allerlei soorten bloed, en heb maar een klein beetje negroide bloed. En geen kont, dus. En daar, op de Antillen, is de kont het helemaal. Je moet er een kopje thee op kunnen zetten.  In Nederland is er ook veel veranderd, hoor: door Beyonce en Jennifer Lopez. Maat 36 is toch helemaal geen standaard in NEderland. En laten we eerlijk wezen: als je maat 36 hebt, is de kans echt groter dat je heel ongelukkig bent, volgens mij. Ik denk dat maat 42 de gemiddelde Nederlandse maat is. Want Nederlandse vrouwen, het spijt me, zijn van nature geen slanke dennen. Het zijn pittige vrouwen met stevige benen, die hard moeten kunnen fietsen.  Het is hoe je jezelf draagt. Ik heb over aandacht nooit te klagen gehad. Veel dikke vrouwen weten niet wat hun sterke kanten zijn. Als je borsten hebt: altijd goed inpakken, weten hoe je ze laat zien. Ik heb bijvoorbeeld geen nek. Ik kan dan ook echt geen coltrui aan, want dan word ik één groot blok. En ik laat altijd mijn enkels zien, ik heb mooie voetjes. Dus: mooie schoenen ! Dan maakt het niet uit welk gewicht je hebt. Ik hou heel erg van kleren. Ik ben een echt meisje. Mijn vriend heeft een dochtertje van vijf, en ik vind het heerlijk om met haar bezig te zijn. Het is een fabeltje dat je als operazangeres dik zou moeten zijn. Maar het probleem is: je kan niet zingen met een volle maag. Maar na het optreden krijg je honger en ga je nog laat eten. En dan verteer je het niet meer. Dat heb ik drie jaar lang gedaan, toen ik veel in Duitsland optrad. Dus daar ben ik mee opgehouden, en dardoor ben ik nu slanker. Diëten doe ik niet. Ik vind eten het geweldigste wat er is.  Ik moet gewoon energie hebben om dit vak te doen. Naar de sportschool ga ik zonder tegenzin. Mijn vak is heel lichamelijk en je moet een goede conditie hebben. Ik ben gedisciplineerd. Mensen die zeggen dat dikke mensen geen discipline hebben: ga toch weg. Die hebben geen flauw idee.  Te veel discipline kan levensgevaarlijk zijn., denk maar aan anorexia.... het gaat er om of je liefde en erkenning krijgt voor de dingen die je doet in je leven. Het gaat er om hoe je denkt over jezelf. Dan kan je dun zijn, en megagelukkig, en dik zijn en megagelukkig.

Vriendin XL, Sanne Verduyn, July 2008 

bullet

De momenteel in Glyndebourne toegejuichte operazangeres kwam hiervoor  (Don Giovanna bij Opera Spange) kwam hiervoor zelfs even Het Kanaal  over (...) Kross luistert na haar hoofdrol in Carmen volgende maand het 120-jarig jubileum op van het Koninklijk Concertgebouworkest. Zij is nu onze beroemdste operaster.

Opera singer Tania Kross, who is now being cheered to in Glyndebourne, even hopped over the Channel to see this performance (Don Giovanna at Opera Spanga). After her lead role in Carmen she will grace the 120 years jubilee gala concert of the Royal Concertgebouw Orchestra. At present she is undoubtedly our most famous operastar.

De Telegraaf, Stan Huygens, 29 augustus 2008

bullet

 'Granida' toont haar ware gedaante  - iedereen kent P.C. Hooft maar niemand kent zijn stukken

Juist toen Trompert serieus met 'Granida' begon te leuren, werkte hij voor De Nederlandse Opera aan de instudering van Monteverdi's L'Orfeo, waarin Tania Kross en Jeroen de Vaal zongen. Zij waren meteen enthousiast voor het project en zegden hun medewerking toe.

Voor het hele artikel klik hier.  Granida komt in april en mei 2009 in de Nederlandse schouwburgen. Voor meer info :  www.granida.info

Trouw, Peter van der Lint, 28 augustus 2008

Picknick in smoking

Sommige dingen moet je eigenlijk een keer in je leven hebben meegemaakt. Een daarvan is, zonder twijfel, een operavoorstelling op het Engelse landgoed Glyndebourne.

Al in 1934 begon John Christie met het organiseren van kleine operavoorstellingen op zijn landgoed. Eerst in één van de kamers van het immense landhuis. Daar liet hij een groot orgel plaatsen, dat in de praktijk nooit werd gebruikt.  Christie werd smoorverliefd op de eerste operazangeres die bij hem kwam optreden en vond zijn levensmissie: het bouwen van een theater voor méér en méér opera's. En zo geschiedde. Zijn zoon George erfde het landgoed én zijn passie voor muziek. Hij breidde het theater steeds verder uit en met behulp van sponsors realiseerde hij uiteindelijk in 1994 een geheel nieuw theater, geschikt voor grote  operaproducties. 1200 gasten kunnen er genieten. Dankzij de positie die de familie Christie  had in de Engelse society, kwam de upper class in steeds grotere getale naar de operavoorstellingen. Glyndebourne werd een begrip, één van de evenementen van 'the season', en goed passend in het rijtje van Wimbledon, de paardensrace van Ascott, de chelsea Flower Show en de roeiwedstrijden van Henley. Leden van de Engelse upperclass worden trouwens vaak bij geboorte al lid van Glyndebourne. Een lidmaatschap staat garant voor een aantal tickets per jaar. Van april tot en met augustus van elk jaar vinden 77 operavoorstellingen plaats in het theater.

De avond is een belevenis op zich. Gasten worden vanaf drie uur 's middags verwacht in smoking en avondjurk. Ben je anders gekleed, dan kom je het terrein niet op, ook het personeel dient zich voor die tijd te verkleden. De dress code voeren de Christie's, uit respect voor de operazangers, die hun best doen om een prachtige voorstelling neer te zetten.

In de pauze picknicken de gaten op het grasveld voor het huis. Het ene gezelschap op een simpele plaid, met picknick van thuis, het andere aan picknicktafels, met manden van de cateraar, gevuld met een drie gangen diner en een fles champagne. Als gaten geen risico willen nemen met het weer, kunnen ze reserveren in één van de restaurants van het theater, maar is natuurlijk veel minder leuk!  De operavoorstellingen staan bekend als de beste ter wereld, met een geweldige regie, de beste operazangers en zangeressen, en schitterende kostuums en decors.  Scouts reizen de hele wereld af, op zoek naar zangtalent. Voor operazangers is Glyndebourne zo'n beetje het hoogst haalbare.

De Nederlandse Tania Kross schitterde deze zomer als hoofdrolspeelster in de opera Carmen van Bizet. 'De Carmen die zij hadden gecast, voorspelde dat ze in de menopauze zou gaan deze zomer", vertelde Tania ons na de voorstelling. 'Daarom zijn ze op zoek gegaan naar vervanging. De choreograaf van Carmen deed ook de choreografie van de opera Cavalleria Rusticana, waarin ik een kleine rol had als Lola. Hij zag in mij een echte Carmen en vroeg mij auditie te doen voor Glyndebourne. Zo ben ik in één keer hier terechtgekomen en dat is een grote eer."

Een Nederlands gezelgschap van operaliefhebbers was met een privé vliegtuig afgreisd naar Glyndebourne om Tania Kross als Carmen te bewonderen. Herman Meulendijks, Bart Schuil, Klaas Jan van Hees, Willem Kool (Stan Huygens Journaal),  Frans en Nathalie van Verschuer, Oscar Hammerstein, Tonney Thunessen, Jan Swinkels, Jan Meulendijks, Jan Wolter Wabeke(ombudsman financiële dienstverlening) en Stephan Meulendijks (....) picknickten aan tafel, met manden ter decoratie.

Heerlijkheid, Nathalie van Verschuer, fall 2008

bullet

Tania and her ' Carmen years ' - Pre-premiere interview on www.operanederland.nl                                                         

Tania Kross en haar “Carmen-jaren”

Ik heb Tania iets meer dan drie jaar geleden voor het eerst ontmoet – zij had net haar platencontract met Universal getekend, en haar eerste cd, ‘Corazón’, opgenomen. Als een blok viel ik voor haar charmes, haar spontaniteit en haar waanzinnige uitstraling. Door haar warmte en ongekunsteldheid voelde het alsof wij elkaar al jaren kenden, en het interview veranderde al gauw in een vriendschappelijk gesprek.

Sindsdien is er veel gebeurd. Zo debuteerde zij bij de DNO als Lola in Mascagni’s ‘Cavalleria Rusticana’, en keerde er vorig jaar terug voor twee opera’s van Monteverdi. Zij organiseerde haar eerste Festival, Krossin’ Gouda, en nam haar tweede cd op. Volgend seizoen gaat zij bij de Reisopera ‘La Cenerentola’ doen, maar eerst is er Carmen, haar droom rol. In Glyndebourne, in de prachtige productie van David McVicar, waarin Anne Sofie von Otter zes jaar geleden haar niet geheel geslaagde debuut maakte als Carmen.

- Hoe gaat het met Tania in Glyndebourne? Wat vindt ze van de productie? Kan ze goed opschieten met de regisseur en de collega’s? En voelt ze zich niet af en toe een beetje eenzaam, op het Engelse plattenland? Maar eens bellen …

“Deze productie is zo ongelooflijk gaaf, zo mooi, zo echt, ze klopt helemaal met mij! McVicar snapt mij gewoon heel goed, weet wat te zeggen om mij te prikkelen…. Hij is een waanzinnige acteur, en als hij de Carmens kon zingen zou hij de beste Carmen zijn. Het werken met hem is een feestje, en hij doet geen enkel moment moeilijk. Hij is een ontzettend inspirerende man.
Wat ik ook gaaf vind is dansen – ik heb mijn hele leven gedanst, en nu kan ik uitpakken. De tweede akte begint met een spectaculaire choreografie met flamencodansers (gelukkig kan ik ook flamenco!!) door Andrew George, en daar doe ik dus aan mee. Daar heb ik keihard aan gewerkt, overuren gedraaid, maar het resultaat is waanzinnig.
Ik heb de DVD met Anne Sofie gezien. Eén keer maar, om een indruk te krijgen. Je hoeft zeker niet bang te zijn dat ik erdoor beïnvloed raak. David streeft ernaar om mijn Carmen eruit te halen in zijn productie, en dat lukt tot nu toe heel goed. Mijn Carmen is natuurlijk helemaal anders, maar ik ben dan ook helemaal een ander type dan Anne Sofie.

“Ik maak Don José kapot, maar het werkt andersom ook, hoor! In het begin ben ik een leuke, jonge meid die plaagt en alles met een knipoog doet. Mijn vrije vogel, die ik ben, in de Habanera, wordt daarna in een kooitje gevangen”.

“Het is een versie met 95% van alle originele dialogen, dus er wordt flink wat gecoacht. Het is voor mij ook een ontzettende uitdaging om het echt in het perfect Frans te doen, ik moet overtuigend overkomen, en ik spreek geen Frans. Onze dirigent Stephane Deneve is gelukkig een Fransman, en zorgt samen met de coach dat alles in vloeiend Frans gebeurt. Hij was er vanaf de eerste repetitie bij en dat vond ik heel fijn”.

- Wat doe je met al die sigaretten en sigaren, heb je daar geen last van? Want er wordt heel wat afgepaft in deze productie?

“Ja, maar het lijkt erger dan het in feite is: er wordt een rookmachine aangezet en er zijn maar een paar mensen die echt roken, de rest is nep.  En ze houden er ontzettend veel rekening mee dat het roken niet om me heen gebeurt. Ik kan niet tegen sigaretten, dus ik kom met een sigaar, die wordt voor mij van tevoren bijna helemaal afgepaft door een van die dansers. Ik kan met een sigaar omgaan, die gaat niet op je longen, je krijgt er alleen wat wierooksmaak van in je mond”.

- En hoe vind je je collega’s?

“GEWELDIG! Brandon Jovanovich (Don José) is gewoon GODDELIJK! Hij is groot, en als hij me optilt dan voel ik me helemaal zo’n ballerina, zo …. hoppa … in de lucht. Hij is een knappe jongen en kan goed acteren. En het verschil in de lengte maakt toch wat uit, het plaatje klopt ook. Escamillo wordt gezongen door de Amerikaanse bariton Wayne Tigges, een charmante zanger met veel torero uitstraling. Kate Royal is Micaela, ze zingt prachtig, en haar stem kan zo mooi de ruimte vullen. En zij is ook zo leuk! De kostuums zijn werkelijk prachtig, mooie korsetten, prachtige materialen, noem maar op. Ben helemaal tevreden!”

- Veel aandacht wordt besteed aan de vechtscènes. Het moet ook, want de messen zijn echt.

“Ik geniet er elke keer van hoe ik word doodgemaakt, het is zo goed bedacht! Mijn keel wordt “doorgesneden”. Maar het is heel erg gevaarlijk, ik heb er ook heel veel mee geoefend. Brandon moet een heel snelle beweging maken, en het is allemaal heel dichtbij. Hij moet het mes over de muur heen trekken, dat is zijn security punt, en ik moet mijn hoofd daar snel wegdraaien. Het komt er op neer dat ik wegdraai van het mes dat ik niet zie, dus ik moet er echt op vertrouwen dat hij het mes op de goede plek heeft, en dat ik ver genoeg ben. Het is best eng…” 

Zij woont een paar kilometer bij Glyndebourne vandaan, in Lewes. Eerst reisde ze met de bus, maar zelfstandig als ze is (“ik wil de controle in mijn eigen handen hebben”) heeft ze uiteindelijk een auto gehuurd, en daar is ze maar al te blij mee. Het rijden links is niet zo moeilijk, en inmiddels heeft ze al uitstapjes gemaakt. Ook toen haar vriend een weekend over was, konden ze naar Brighton, naar het strand, naar de bioscoop. Tijd om te ontspannen heeft ze amper, want de repetities zijn zes dagen per week, alleen zondag is vrij.

-Dus er is ook geen tijd om je eenzaam te voelen?

“Ik voel me nooit eenzaam. Bovendien: je bent de hele dag zo intensief met mensen bezig. Als ik daar dan klaar mee ben, dan wil ik echt de tijd voor mezelf te hebben, om alles te verwerken in mijn hoofd”.

- Toen ik drie jaar geleden zei dat ze me de ideale Carmen lijkt, antwoordde zij dat het nog even moest wachten, want bij haar verloopt alles volgens een driejaren plan, en daar was toen nog geen plaats voor gemaakt. Nu wel?

“Ja, ja … maar het is echt … het is echt ongelofelijk hoe het allemaal is gegaan, en ik heb zoiets van ... Het moest gewoon zo zijn. Ik heb gezegd: zijn dit mijn “Carmen-jaren”? Nou, laat maar komen!”

www.operanederland.nl,  Basia Jaworski, July 2, 2008

bullet

Kunst voor Kross    

Willemstad - Kunstenares Jolanta Pawlak exposeert vanaf woensdag 19 maart met sieraden in het Fortkerk Museum. De 'Kross Collection', bestaande uit kruizenhangertjes, is bedoeld om te memoreren aan de Paasdagen.

Pawlak draagt het werk op aan operazangeres Tania Kross. Haar mezzosopraan-stem heeft Pawlak geïnspireerd dit werk te maken. Ter opening van de tentoonstelling zingt Kross op haar beurt a capella in de kerk. Ook wordt er orgelmuziek gespeeld door Dr. P.J. Boodt en Jan Koolhaas. Ondertussen worden de kruizen aan kettingen getoond door twaalf modellen. De kettingen wordt tijdens de expositie ook te koop aangeboden. Een gedeelte van de opbrengst van de verkochte kruizen tijdens de expositie komt ten goede aan het Fortkerk Museum. De tentoonstelling is te zien tot 4 april. Op Goede Vrijdag en de Paasdagen is het museum gesloten. De andere dagen is het museum geopend van maandag tot en met vrijdag van half tien 's ochtends tot één uur 's middags.

Art for Kross

On Wednesday March 19 visual artist Jolanta Pawlak is presenting her jewelley in the Fortkerk Museum. The 'Kross Collection, which consists of rosaries and hanging crosses, is meant to memorize Eastern.

Pawlak dedicates her work to opera singer Tania Kross. Her mezzo soprano voice inspired Pawlak to create this work. During the opening ceremony of the exhibition Kross will sing some aria's a capella in the church. Dr. P.J. Boodt and Jan Koolhaas will play the organ. meanwhile the necklaces and crosses will be shown by twelve models. The jewellery can be bought during the exhibition. Part of the revenues will be allocated to the Fortkerk Museum. The exhibition is running until April 4. On Good Friday and the Eastern days the museum will be closed. During all other days the museum will be opened from Monday until Friday from 9.30 am until 1.00 pm.

Antilliaans Dagblad, 7 March 2008

bullet

G.F. Händel, Giulio Cesare in Egitto, Freiburger Barockorchester conducted by René Jacobs , directed by Karl-Ernst & Ursel Herrmann,  performances at La Monnaie in Brussels, and De Nederlandse Opera/Stadsschouwburg, Amsterdam  

On Tuesday, Giulio Cesare was sung with agility by the counter-tenor Lawrence Zazzo, while Tolomeo was taken with exhausting zest by Dutch mezzo Tania Kross, who actually played Ptolemy as a woman - surely a first ? - turning the role into an exercise in high camp.

The Financial Times, Richard Fairman, February  20, 2008

Brian Asawa spielte – ebenfalls kahlgeschoren und im durchsichtigen Pyjama – einen fiesen, dickbäuchigen, tuntigen Tolomeo. Seine Alternativbesetzung war die viel ‚maskulienere’ Tania Kross, der Liebling des hiesigen Publikums. Sie ersang sich bei der A-Premiere mit ihrem dunklen Mezzo und starkem Spiel einen verdienten persönlichen Sondererfolg. (Im Sommer wird sie in Glyndebourne die Carmen geben.)

Kevin Clarke, klassik.com, February 19, 2008

Giulio Cesare is een opera van tegenstellingen. Liefdes- en vechtscenes lopen in elkaar over, rouw en lust tieren welig. Dat de uitwerking daarvan nu luchtiger overkomt dan voorheen, is mede de verdienste van Tania Kross (Tolomeo), die floreert in haar komische travestierol. Vanaf het moment dat hij/zij wordt 'ontmand' doordat de krullendos wordt afgerukt en er een biljartkale schedel tevoorschijn komt, weet je: dit is Tolomeo zoals hij moet zijn. Een letterlijk tegen alles en iedereen opboksende pajepeeër, die zich door de opdringerigheid van zijn eigen (machts-) geilheid ook een beetje belachelijk maakt. Dat Kross' stem in de allerlaagste regionen van de coloraturen soms iets aan kracht te kort komt, vergeet je dan graag.  Christianne Stotijn is met haar Mahleriaanse geluid een ouderwetse, moederlijke Cornelia en de tegenpool van Kross. haar rouw en gekwetste trots zijn juist geloofwaardig door natuurlijk, ingetogen spel.

Giulio Cesare is an opera full of contradictions. Scenes of love and combat flow over into each other, mourning and lust are thriving. The elaboration of the details of all that turns out much more vivacious then in the previous series of shows (in 2002), thanks to Tania Kross (Tolomeo). She florishes in her highly comical performance of cross-dressing. Right away, when he/she is being emasculated because her curly hairdress is being ripped off and he/she turns out to be as bald as a coot, one knows : this is how Tolomeo is supposed to be. A bullyboy, fighting against everything and everyone, who at the same time, because of the obtrusiveness of his own hornylike craving for power, makes a fool of himself. Now and then the voice of Kross lacks a bit of power in the lower regions of the coloratura, but with all the other extras she is bringing, one is happy to forget such a detail. With her more Mahlerian sound Christianne Stotijn is an oldfashioned, motherly Cornelia, and completely the opposite of Kross. Her sorrow and offended pride turn out to be convincing because of her natural and modest acting.

NRC Handelsblad, Mischa Spel, February 18, 2008 q

La jeune Christianne Stotijn est une Cornelia simple et touchante et touchante alors que Tania Kross campe un Tolomeo magistral d'engagement et de subtilité.

The young Christianne Stotijn puts up a simple and touching Cornelia, whereas Tania Kross gives a convincing rendation of Tolomeo in a masterly performance full of subtility.

Resmusica.com, Pierre-Jean Tribot, January 30, 2008

Tania Kross campe un Ptolémée décadent, un brin vulgaire; son alto a du corps, et elle vocalise avec aisance.

Tania Kross puts up a decadent Ptolémée, somewhat vulgair; her alto voice has body, and she vocalizes with ease.

Luxemburger Wort, Jean Lucas, January 29, 2008

American counter-tenor Lawrence Zazzo gives a towering performance as Caesar, while Tania Kross, another Dutch mezzo,  provides  a fascinating portrayal of Tolomeo, Cleopatra neurotic brother.

The Bulletin, Marcel Croës, January 24, 2008

......, Tania Kross een Tolomeo die zijn wreedheid vooral uit zijn kinderachtigheid haalt.

......, Tania Kross is a Tolomeo, whose cruelty mainly shows through his/her childlike behaviour.

De Morgen, Stephan Moens, January 23, 2008

Mais, s'il y a du merveilleux (les combats de chars de Cléopâtre et Ptolémée), (.....) le face à face de César et Ptolémée sur un ring, ....   Belle idée que d'avoir distribué à une chanteuse (Tania Kross, superbes couleurs) le rôle de Tolomeo, ....

There were so many magnificent elements (the fight on the chariots of  Cléopâtre and Tolomeo), (......). the face to face encounter in a boxing ring between Cesare and Tolomeo, ...... The idea to cast the part of Tolomeo by a female singer (Tania Kross, wonderful colours), turned out great, .....

Le Libre, Nicolas Blanmont,  January 22, 2008

Autre bête de scène, dans le rôle travesti de Toloméo, frère cruel et pervers de Cléopâtre, Tania Kross est une mezzo pleine et cuivrée, menant une époustouflante composition virevoltante

The other one (next to Danielle DeNiesse) with a great stage charisma, is Tania Kross, playing the cross-dressed part of Toloméo, the cruel and perverse brother of Cléopâtre. She is a mezzo with a full round and brasslike sound,who created an astonishingly deranged, but at the same time sparkling and effervescent character.

Le Soir, Michele Friche, January 22, 2008

Mais, s'il y a du merveilleux (de M et Mme Herrmann), les combats des chars de Cléopâtre et Ptolémée, (....)  la face à face de César et Ptolémée sur un ring, ....(....) . Belle idée (de Peter de Caluwe) que d'avoir distribué à un chanteuse (Tania Kross, superbes couleurs) le rôle de Tolomeo, .....

But, it was almost put down supernaturally (by Mr and Mrs Herrmann), the fight of the chariots between Cleopatra and Tolomeo, (....),  the face to face fight of Cesar and Tolomeo in a boxing ring, ....(....).  Great idea (of Peter de Caluwe) to invite for the part of Tolomeo a female singer (Tania Kross, wonderful colours),

La Libre Belgique, Nicolas Blanmont, January 22, 2008

Belangrijk in deze herneming, die door de regisseurs  op verschillende punten is gewijzigd, is het feit dat de Nederlandse diva's Christianne Stotijn en Tania Kross in belangrijke rollen te bewonderen zijn.  Kross valt op als een hyperactieve Tolomeo. Je haalt de vrouw niet zomaar uit Kross, maar ze overtuigt hier volledig als een boksende Egyptenaar met het betere voetenwerk. Haar kruidige en diepe timbre past fantastisch bij de vuige, kale Tolomeo en de lastige coloraturen spatten opwindend uit Kross' keel.

An important aspect of this revival, several components of which has been changed by the directors, is that Dutch diva's Christianne Stotijn and Tania Kross can be admired in important roles. Kross strikes attention as a hyperactive Tolomeo. It is quite something to have removed all feminine characteristics, but in this production she fully convinces as a boxing Egyptian, doing the better footwork. Her spicy and dark timbre wonderfully rounds up the foul and boldheaded Tolomeo, and the difficult coloratora sputter around from her throat thrillingly.

Trouw, Peter van der Lint, January 30, 2008

bullet

 Living - Interview

'Ik leef voor de liefde. Dat is het allerbelangrijkste.'

Als kind op Curacao wilde ze het liefst tekenfilmheldin worden. Nog steeds vindt Tania Kross, 31, dat operazangeres het dichtst in de buurt komt. 'Je hebt de jurk, het sprookjesachtige decor, de boze schoonmoeder, de prachtige muziek, en dan mag ik nog zingen ook ! ' In Living vertelt de mezzosopraan over liefde, ambitie en het belang van onbevangenheid.

"Naïviteit is mijn grote troef. Ik duik gewoon het leven in en ga ervan uit dat het goed komt". Eén van de ergste Nederlandse ziektes is volgens Kross dan ook 'anticiperend lijden'. Waarom je nu al zorgen maken over iets dat straks eventueel mis kan gaan? Terwijl het misschien niet eens gebeurt ! En als het toch gebeurt, raap jezelf  bijeen en dóe er wat aan. Ik onderneem de dingen gewoon, op een onbevangen manier. Als ik  me had laten leiden door wat er mis kan gaan, was ik nooit gekomen waar ik nu ben." Met die houding kwam Tania, zeventien jaar oud, in Nederland aan om naar het Conservatorium in Utrecht te gaan. Op Curacao zong ze al, onder andere in een kerkkoor; ze kreeg een beurs om klassieke zang te gaan studeren. Met haar ouders was ze wel eens op vakantie geweest in Nederland. "Dus dat er eendjes in het water zwommen, dat wist ik wel. Maar dat was dan ook zo ongeveer alles." Ze dacht dat de auditie niet veel meer zou zijn dan een formaliteit. "Dat was nogal naïef, inderdaad. Maar het was maar goed ook, dat ik dat dacht, want daardoor was ik heel ontspannen." Tania werd aangenomen en ontwikkelde zich snel richting opera. Ze deed vanaf haar tweede studiejaar wereldwijd mee aan concoursen, die ze vrijwel zonder uitzondering won. "Als ik iets voor ogen heb, stort ik me er vol overgave in. Vervolgens ga ik supergedisciplineerd en gestructureerd te werk. Ik bereid me tot in de puntjes voor en ik kom nooit te laat." Een control freak, dus. Niet echt een Antilliaanse eigenschap, vindt ze zelf. "Daar, op de Antillen, ben ik de enige die op tijd komt. Hier verwachten mensen vaak een Antilliaanse mentaliteit van mij. Die heb ik ook wel, maar mijn werkhouding is heel Hollands. Dat maakt me een opvallend verschijnsel, zowel hier als op Curacao." Als Curacaose weigert ze mee te doen aan de Nederlandse 'doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg'-mentaliteit. Dodelijk voor alle creativiteit, vindt ze dat. De combinatie van Caribische temperament en Hollandse zakelijkheid, de mix van westerse en tropische cultuur, maakt haar uniek. "Het heeft tot nu toe in mijn voordeel gewerkt. Maar toch ben ik blij dat ik dat stempel langzaam maar zeker kwijtraak. Ik word nu steeds meer 'Tania Kross, mezzosopraan'. Niet meer per se 'die Antilliaanse zangeres'.  Discipline en overgave:  die vewacht ze ook van de mensen om zich heen. Kritisch, noemt ze zichzelf, en veeleisend. "Ik tolereer het niet als iemand niet op tijd komt, of onvoorbereid is. 'Bazig' is een wat al te negatieve term, maar ik ben wel leidend, in ieder geval geen volger. Ik kan prima werken in een team, maar als het puntje bij paaltje komt, moeten de spotlights wel hier zijn",  en ze wijst op haar kruin. "Gelukkig is dat ook altijd het geval, wnat ik ben tenslotte de zangeres. Ik zit niet in de derde rij van de violen."

Offers brengen

Het predicaat lief is ook niet aan Tania besteed. Een raar woord vindt ze dat maar, 'lief'. Zo oninteressant ook. "Ik ben niet lief. Tenminste, niet als mens in het geheel." Lief zijn is een bijproduct van de relaties met de mensen om je heen, vindt ze. Ze kan wel lief zijn, bij tijd en wijle. Omdat ze van iemand houdt, voor wie ze wil zorgen. "Maar sorry, hoor, kijk nou eens goed naar mij. Dan zie je toch geen lief meisje ? Ik kan soms ook echt een beetje agressief worden van al te lievige mensen. Kom op, denk ik dan. Word Wakker en kom voor jezelf op. Maar begrijp me niet verkeerd, ik werk vanuit liefde. Sterker nog, ik leef voor de liefde. Dat is het allerbelangrijkste. Liefde voor de mensen om me heen. En natuurlijk liefde voor de kunst, voor de opera.". Tania is streng voor zichzelf in de voorbereidingsfase. "Ik wil perse alles goed doen. Ik leef me volledig in in mijn rol, ik onderzoek kunst, literatuur,  en stijlen uit de tijd waarin de opera zich afspeelt, hoe zag het er toen uit ? Net zo lang tot ik het geloofwaardig kan overbrengen - echt geloofwaardig. Ik zoek de beste coaches voor de uitspraak van de talen waarin ik zing (Frans, Duits, Russisch,  Tsjechisch, Italiaans, red). Alles moet feilloos zijn, en muzikaal perfect. Verder ga ik niet uit. Ik drink nooit een wijntje. Nee, dat voelt niet als een offer. Alleen de tijd die het kost, is een offer. Tijd die je dus niet spendeert met de mensen die je liefhebt. Die balans vinden is moeilijk. Soms denk ik: ik wil niet. Ik wil hier blijven, een ontbijtje eten met jou. Maar dan moet ik toch het vliegtuig in." Dat ontbijtje geniet ze het liefst met Henkjan, de man die haar een jaar geleden veroverde met verse muntthee en tropische honing. Hij had haar gezien bij Pauw & Witteman en zette alles op alles om haar te ontmoeten. Maar Tania zag het eigenlijk niet zo zitten. Ze vond het maar lastig. Haar vorige relatie was net beëindigd en ze was volop bezig met haar carriere. Tot hij haar op een gegeven moment mailde: dat het maar eens afgelopen moest zijn, dat ze hem niet zo moest laten hangen. Ja of nee. Vooruit, zei hij, je hebt meer stijl dan dat ! "Hij gaf tegengas en dat was ik niet gewend. Ik vond het prachtig. Toen heb ik hem uitgenodigd voor een concert. Mijn terrein. Die bewuste avond was ik het alweer een beetje vergeten - er komen veel mensen naar mijn concerten. Maar in de pauze kwam er opeens die man op me af met een groot glas verse muntthee en een pot tropische honing. Binnen drie minuten wisten we het van elkaar: wij blijven samen. Hij is mijn motivatie om door te gaan als ik het wel eens moeilijk heb,  gewoon omdat ik zoveel liefde en energie voel als ik dan aan hem denk. En als ik nu een liefdesaria zing, voel ik het nóg intenser en dieper. Het zingen krijgt een heel andere dimensie als je hart er ook vol van is. Als je bijvoorbeeld gefrusteerd bent over de liefde, en je moet iets heel romantisch zingen, dan smaken de woorden bitter. Dat hoor je aan de klank van je stem. Maar nu smaken ze zoet, dat is ook hoorbaar. De klank is dieper, rustiger en voller".

Gepassioneerd

Als kind is er al een klein podiumbeestje in Tania. Op ballet was ze als een van de weinigen bloedserieus. En als er werd opgetreden, moest alles perfect zijn, haar jurk, haar, schoenen, alles was tip-top in orde en zorgvuldig gecontroleerd. "Ik wa totaal gefocust. Dit is mijn podium en vandaag is het mijn debuut, dacht ik dan plechtig. De rest deed het een beetje voor de lol, maar ik wist precies waar ik mee bezig was.". Op Curacao was ze behalve 'dat meisje met dat wilde haar', ook altijd 'dat meisje dat zingt'. Ze zong in een kerkkoor. Daarnaast was ze tekenfilmfanaat, niet in de laatste plaats vanwege de muziek in die films. Klassieke muziek. "Later als ik groot was, wilde ik tekenfilmfiguur worden, Sneeuwitje of zo. Opera-zangeres komt daar het dichtst bij in de buurt," zegt Tania."Je hebt een prachtige jurk, een sprookjesachtig decor, zeven dwergen op het podium, een boze stiefmoeder en een orkest, dat prachtige muziek maakt. En dan mag ik nog zingen ook. Ja, dan voel ik me net die heldin. "Zo bezien zouden musicals volstaan, denk je. Maar nee: "ik hou juist zo van de complexiteit van klassieke muziek. Een popliedje kan ik in drie tellen analyseren. Maar voor een aria heb ik drie dagen nodig.  Dat is het verschil. Het boeit me mateloos, als die lagen van al die stemmen en instrumenten. Het houdt me scherp. Dat bezig zijn van mijn brein heb ik nodig.".  Ambitieus is Tania naar eigen zeggen zeer. Haar grootste uitdaging is dan ook het vinden van een balans tussen werk en privé. Werk gaat bijna voor alles, namelijk. En niet alleen doordat ze zo gepassioneerd en gedisciplineerd is, maar ook omdat de concurrentie moordend is. Het zijn de clichés: ieder concert kan je laatste zijn, je bent zo goed als je laatste optreden. Ik kan het me niet permitteren eens wat minder te presteren. Dus als een vriendin gaat trouwen terwijl ik de volgende dag een optreden heb, dan is het heel spijtig voor mijn vriendin. Maar dan ga ik dus niet. Gelukkig begrijpen mijn vrienden en familie dat wel."

Onvoorwaardelijk genieten

Toch wil ze ook graag kinderen, over niet al te lange tijd. Geen idee nog, hoe dat moet. "Ik zal alles nóg strakker moeten organiseren dan ik nu al doe. Keuzes maken en nee leren zeggen, want ik zeg dan ja tegen iets anders, iets heel groots. Maar ook daar stap ik weer onbevangen in. Ik kan me wel druk maken over hoe moeilijk het allemaal zal zijn, maar wat heeft dat voor zin?  Ik heb altijd geweten dat ik graag moeder wilde worden. Daar zal ik dan de consequenties van moeten dragen. Het zal nog harder zoeken zijn naar die balans tussen werk en privé. Ach, ik zie wel hoe we dat straks doen. Gelukkig heeft mijn vriend al een kind, hij weet waar hij aan begint.". Als Tania praat, praat alles aan haar mee. Haar ogen, handen, haar. Dat, in combinatie met haar temperament ("12 op een schaal van 1 tot 10"), maakt dat ze met gemak een podium vult. Daar voelt ze zich dan ook heerlijk. "Het geluid van de muziek vanuit de orkestbak, de gezamenlijke inspanning van al die mensen die zitten te toeteren en te strijken, dat geeft zo ongelooflijk veel energie. Dat slurp ik allemaal op als ik op het podium sta. Daar geniet ik onvoorwaardelijk van, zonder mitsen en maren. Ik ben niet nerveus, ik heb nooit plankenkoorts, ik vind het alleen maar heerlijk. Hier, in deze wereld wil ik blijven, denk ik dan, zó prachtig !" Maar als de dirigent aangeeft dat het stuk ten einde is, is het ook wel weer mooi geweest. En tijd om terug te gaan naar de 'echte' wereld. "Gelukkig is het dan altijd fijn om terug te keren. Ik voel me rijk, stinkend rijk. In mijn leven, met de kansen die ik krijg, met mijn werk en met de mooie en bijzondere mensen om me heen.

Droomrol - Rosina, uit Rossini's opera 'De Barbier van Sevilla', is een van mijn favorieten. Ik kende de muziek van Bugs Bunny-tekenfilms. Toen ik de opera voor het eerst hoorde, was dat meteen mijn doel: Rosina zingen

Sterke rots - Ik haalde hem uit een Curacaos watertje, hij is roze van de poep van flamingo's. Het is mijn rotsje in de branding. Hij ligt altijd naast mijn bed

Peru-chic - Deze poncho heb ik tijdens onze laatste vakantie in Peru gekocht. Ik wil er graag een jurk van laten maken.

Zinnig meubel - Als ik veel zit, vormen mijn rug en en middenrif een probleem. Dat is niet goed voor mijn stem. Met deze poef kan ik 'actief' zitten. 

Publieksprijs - Mijn Edison is een publieksprijs, daar hecht ik extra waarde aan.

Eigen opera - Toen ik 'Slaaf en Meester' van Carel de Haseth las, wist ik dat ik er een opera van wilde maken. We zijn ermee bezig, ik weet zeker dat het een succes wordt.

Het dierbaarste - Dit schilderde mijn vriend samen met zijn dochter. Die rode ben ik. En dat is het gat in zijn hart, dat heelt als wij samenzijn. Het liefste cadeau ooit.

What you wish for - Ik was 21 en in New York, toen ik dit boek kreeg. Ik zei tegen mezelf: de volgende keer dat ik hier ben, hangt mijn foto in Carnegie Hall. Acht jaar later was het zover. Dé bevestiging dat je moet benoemen wat je wilt bereiken. Dit boek markeert dat idee.

Blijk van waardering - Een opdracht van Carel de Haseth, die het libretto voor de opera schrijft, voor in zijn boek:  'Voor Tania, met waardering voor alle mooie dingen die zij voor haar eiland heeft gedaan'.

Koraal - Deze ring is gemaakt door Jolanta Pawlak, van de koralen van Curacao. Zo heb ik altijd een stukje van mijn eiland bij me. Ik draag vrijwel alleen maar sieraden van Jolanta Pawlak, je hebt verder niets nodig. Maar dit is mijn favoriet.

5 x Tania Kross

1. "Ik breng behoorlijk wat offers om mijn werk te kunnen doen zoals ik het doe. Maar aan de andere kant: van negen tot vijf op een kantoor, dát zou voor mij pas een offer zijn."

2. "Mijn kansen creëer ik zelf. Ik probeer zo dynamisch mogelijk in mijn vak te staan".

3. "Veel mensen doen alsof ambitie een vies woord is. Gelukkig dat jij dat jij het niet bent, denk ik dan. Zo is meer plek voor mij."

4. "Gelukkig kan ik mijn emoties in mijn werk kwijt. Anders zou ik me maar zo bij de bushalte ter aarde kunnen storten om me af te vragen wááhróóóóm die bus toch nu vertraging heeft. Bij wijze van spreken."

5. "Ik sta met alles wat ik heb achter mezelf. Dat is veel meer waard dan een platte buik".
 

Mini-biografie

1976 geboren op Curacao 1993 naar Nederland, Conservatorium in Utrecht 2001/2002 optreden in de serie Het Debuut, lid van het ensemble van Opera Studio Nederland 2002/2003 zingt bij de Staatsopera Hannover 2004/2005 toert met de Nationale Reisopera als Baba the Turk in 'The Rake's Progress' van Stravinsky  2005 eerste cd: Corazón. Breekt door bij het grote publiek als ze last-minute invalt voor Angela Gheorghié tijdens het Edison Gala 2005. 2006 wint een Edison voor Corazón en maakt haar debuut bij De Nederlandse Opera in Amsterdam 2006/2007 debuteert bij Staatstheater Stuttgart als Carmen en treedt op met het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Tweede cd : 'Arie Antiche'.  2007/2008 zingt drie rollen in de Monteverdi cyclus bij De Nederlandse Opera. Deze zomer debuut als Carmen op het Glyndebourne Festival.

Living, Meike Huber,  maart/april  2008

bullet

Tania Kross - Operazangeres

"Eigenlijk piek je rond je vijftigste jaar'

In 2000 won operazangeres Tania Kross de NPS Cultuurprijs, bijna acht jaar later heeft de halve wereld de diva met kroeshaar leren kennen. Door de muziek leerde de Curacaose zich verplaatsen in andere volkeren en culturen. 'In opera komt alles bijelkaar: muziek, dans, geschiedenis, lifestyle, oorlog en vrede'.

‘Van kleins af heb ik altijd muziek in mijn hoofd. Ik dacht dat dat normaal was, dat iedereen zo’n cd’tje in zijn hoofd heeft. Het is als oorsuizingen. Ik heb er verder weinig last van, hoor. Daarnet vertelde ik u over mijn rol in Madama Butterfly. Die muziek zal nu de hele dag in mijn hoofd blijven zitten, wat ik ook doe.’

 Toen operazangeres Tania Kross in 2000 de NPS Cultuurprijs won, zei jurylid Joost Prinsen: “Ik geloof dat we allemaal een beetje verliefd zijn op Tania Kross.” Nauwelijks zeven jaar later heeft de halve wereld de mezzosopraan als diva leren kennen. ‘Nou, diva? Is het nog wel een begrip? Gerard Joling laat zich ook diva noemen. Diva betekent goddelijk. Het is niet zo dat wij de hele dag op onze rug liggen. Maar ik moet bekennen dat er voor operazangers nog wel iets van aanbidding is. En dat is prettig.

 ‘Het is een zwaar vak. Ik speel nu Tolomeo in Händels Julius Caesar. Ik ben getransformeerd tot een jongetje van veertien jaar met een kaal hoofd. Het is een beweeglijke rol, met boksen en schermen. Ik heb twee maanden in de Munt in Brussel gespeeld. Het podium is een helling. Daar heb ik al die tijd  als een vlinder heen en weer op zitten rennen. Topsport. Ik heb last van mijn rug gekregen. Maar dat wil je niet voelen. We spelen vrolijk door, nu in Amsterdam, straks als Carmen in Riga.

 ‘Het is een waanzinnig vak, maar je moet er echt van houden. Ja, noem het maar een roeping. Hoe kom je anders als meisje uit Curaçao in de opera terecht. Ik wil voorin staan op het podium, spots over me heen. Als je daar niet voor uitkomt, ben je gek om operazangeres te willen worden. Je weet niet eens waar je morgen slaapt. Het houdt nooit op. Ik zet altijd door, ga ergens voor. Als ik mijn studentenbaantje zou hebben aangehouden, zou ik nu ook topmanager bij Ikea zijn geweest.’

 Klassieke muziek kende ze alleen van tekenfilms. Later in het kerkkoor leerde ze de missen van Mozart en Mendelssohn kennen. Toen ze op haar zeventiende naar Nederland kwam, dacht ze nog steeds dat Franz Schubert een schrijver was, want ze had die naam op een boek zien staan. De eerste woorden van haar lerares op het conservatorium in Utrecht waren: “Je kunt niet zingen, maar je bent wel een zangeres.”

 Diva met kroeshaar, dat valt op. Iedereen gaapt haar na als ze door het Brusselse restaurant naar het gereserveerde tafeltje schrijdt. De podiumuitstraling laat Tania Kross niet meer los, ook niet als ze boodschappen doet. Er is een speelse diepte over haar gevallen. Een vrouw die altijd de plek, misschien wel het land, draagt waar ze vertoeft. Vrij en complexloos, geheel van zichzelf.

 ‘Alles wat ik geleerd heb, heb ik in Nederland geleerd. Op Curaçao was er alleen fiësta, strand, gezelligheid. Door de muziek heb ik me kunnen verplaatsen in de belevingswereld van volkeren en culturen. In opera komt alles bij elkaar, muziek, dans, geschiedenis, lifestyle, oorlog en vrede in een bepaalde tijd. En dat deel je dan met een paar honderd mensen in de zaal. Voor de rol van Suzuki in Madama Butterfly ben ik alles over Japan gaan lezen. Ik ben in musea naar schilderijen gaan kijken. Dat noem ik voorwerk: een vreemde cultuur helemaal naar je toehalen. Ik heb leren lopen als een Japans meisje, heb geleerd hoe ik mijn handen moest houden bij een theeceremonie. Hoe ik moest kijken. Ik was geheel Japanse geworden, tot in het huilen toe.

 ‘Als kind vond ik alles leuk. Mijn broer vond alleen zeilen leuk, en verder niks  !!!!! Tekenles, tennis, ballet, zeilen, het werd ons allemaal door onze ouders aangeboden. Met zo’n idee van: we zien wel waar de kinderen uitkomen. Ik heb alles aangehouden. Het enige wat ik heb laten vallen is kleding naaien. Toen ik naar Nederland kwam, dacht mijn vader dat ik informatica zou gaan studeren. Hij was zelf IT’er. Ik zei dat ik wou zingen. Niet pop, klassiek. Bij pop gebeuren de dingen in vier minuten; opera is een epos.’

 Ze voelt zich beslist geen vreemde in Nederland. Maar er zijn natuurlijk cultuurverschillen. ‘Op Curaçao word je gezegd dat je Nederlandse bent. In Nederland kreeg ik te horen dat ik Antilliaanse ben. Toch raar, ik ken maar drie van de zes eilanden. Ik weet meer over Nederland dan Nederlanders. Wij moesten dat allemaal gewoon leren. Mijn moeder kent alle rivieren, zij weet precies waar Overijssel eindigt. Ik voel me overal thuis en kan overal mijn weg vinden. Mijn ouders zijn me naar Naderland gevolgd. Mijn vader kon zo aan de slag als IT’er. Hij is nu gepensioneerd. Mijn ouders gaan in mei terug naar Curaçao. Ik blijf, maar ik zal ze missen. Ze gingen altijd mee naar een voorstelling, ook in Berlijn en New York. Iedereen wist meteen dat zij de ouders van Tania Kross waren – de enige bruine mensen in de zaal.

 ‘Wat ik dodend vind aan de Nederlandse cultuur is de niet uit te roeien mentaliteit van: doe maar gewoon. Daar snapte ik niets van toen ik in Utrecht kwam studeren. Voor mij is wat ik doe helemaal niet gewoon. In het begin begreep ik niet dat je kon zingen over duiven en weilanden en over dauw als tranen in je ziel. Nu wel. Ik zong mee met de Matthäus Passion in een vertaling van Jan Rot. Nou, daar werd met misprijzen naar gekeken. Er was VEEL - ERUIT kritiek, ook op mij omdat ik te gepassioneerd zong. Bach in het Nederlands, hou op zeg. Het is alsof je een snor tekent op de Mona Lisa. Ik zei nog dat het ging om de heiligheid van de kunstvorm, niet om de taal, maar die trots kreeg ik er bij mijn criticasters niet in. Nederlandse componisten hebben prachtige liederen geschreven, maar er is geen cultuur van trots in dit land. Niemand mag aan de Matthäus Passion komen, en zeker geen Nederlander.’

 Uitspraken over de Antillen als rovershol raken haar niet. ‘Ik ben niet gevoelig voor mensen die geen idee hebben waar ze het over hebben. Als ze in het buitenland horen dat ik uit Amsterdam kom, is het eerste wat ze zeggen: o, drugs, prostitutie, kaas en tulpen. Dat is wat de wereld van Nederland weet. Wat weet Nederland van de kleine eilandjes? Bolletjesslikkers, corruptie, rovershol. Mij zul je niet horen zeggen dat Amsterdam de stad is waar ’s nachts criminelen worden geliquideerd. Ik fiets vaak ’s nachts naar mijn woonbootje: niks aan de hand. Ach, zo’n dwaas die denkt een hele groep te kunnen schofferen, houdt mij niet bezig. Dat zegt meer over hem dan over de geviseerde groep.

 ‘Op Curaçao was ik blank. De witste van de klas. In Nederland bleek ik ineens zwart te zijn. Ik reed op het fietspad naar de zangles en deed tingelingeling. Dat was niet naar de zin van demonstrerende skinheads. Een seconde later lag ik op de grond. Vervolgens werd ik met een paraplu geslagen. Ik werd ook nog uitgescholden voor rot-Marokkaan. Dat was niet het ergste. Toen ik daar op de grond lag met mijn fiets over me heen wou een jongetje van een jaar of 12 mij helpen. Zijn moeder, een blanke vrouw met een permanentje riep: doorlopen! Het jongetje wist het ook niet meer. Zijn blik vol ontreddering vergeet ik niet.’

 Tania Kross kan tegen een stootje. ‘Toen een oom op Curaçao hoorde dat ik in Nederland muziek ging studeren, zei hij: “Denk maar niet dat jij zo belangrijk bent. Je kan wel leuk zingen, maar in Nederland ben je maar een nummertje.” Toen dacht ik: hoe durf jij dat tegen mij te zeggen? Ik nam me heilig voor eens flink te laten zien hoe speciaal ik wel ben. Sinds die dag weet ik: ik zal nooit een nummer zijn.

 ‘Ik wil niet iemand zijn die geluid maakt. Ik heb twee platen, een Edison, nog een paar publieksprijzen, maar dat is niet wat ik doe. Dat is niet waar ik voor leef. Ik wil mijn publiek alles geven. Vier uur lang. In een intense wisselwerking. Cecilia Bartoli is een soort klassieke popster. Dat ben ik niet. Cecilia heeft gekozen voor cd’s en concerten. Ik wil live op het toneel staan. Met concerten ben je in een avond klaar. Ik ben met een productie drie maanden onderweg. Dat is mijn leven. Toch zolang er nog geen kinderen zijn. Ik heb een vriend, ja. Hij zit in de internetbusiness. Natuurlijk wil ik trouwen: ik ben een heel traditioneel meisje.’

 Toen ze in de Staatsoper van Hannover zong benoemde een recensent haar tot een perlenschöne Stimme. De doorbraak van Tania Kross is niet in één moment te vatten. ‘Bepalend was zeker toen ik op mijn 23ste het Cristina Deutekom Concours won. Ik kwam helemaal uit het niets. Ik studeerde nog en deed eigenlijk mee om auditie-ervaring op te doen. Stond ik daar te zingen. Ik herinner me dat ik toen dacht: oké Tania, jij wou zingen, zing dan voor je leven.

 In New York in Carnegie Hall staan, was ook weer een stap, heel opwindend. Drie jaar geleden moest ik op het Edison Gala invallen voor Angela Gheorghiu. De Roemeense topsopraan wou niet naar Amsterdam komen omdat haar naam niet groot genoeg op de affiche stond. Tijdens het Gala vroeg iedereen zich af: waar komt dat koffiekleurig meisje in godsnaam vandaan?  Niet uit het niets dus, want de volgende dag kwam mijn eerste cd uit.

 ‘Deze zomer zing ik Carmen in Glyndebourne, het meest prestigieuze operafestival. Daar worden carrières gestart. Daar sta ik dan als Carmen. Dat is echt mijn rol. Carmen heeft een diep gekarteld karakter. Er zit veel in haar verscholen. Zij is de vrouw die kiest voor haar leven, wat ze wil eten en waar ze wil wonen. Een vrouw die voor zichzelf opkomt. Zij heeft de vrijheid boven de liefde verkozen. Net voor ze dood gaat zegt ze: “Carmen heeft nooit een leugen verteld. Vrij zal zij leven, vrij zal zij doodgaan.” Dat ontroert mij zeer.

 ‘De vrijheid van Carmen zoek ik ook. Er zijn mensen die je claimen, die grip op je willen hebben. Sommigen roepen dat ze mij ontdekt hebben. Daar word ik priegel van. Dan lijkt het of ik zelf geen vrije keuze heb gemaakt, en dat heb ik wel gedaan. Het was ik toch die al die tijd heeft gewerkt. Ik omring mij met de beste mensen. Ik reis de wereld af, op zoek naar de beste coaches. Nu zit ik weer in Parijs, bij Jeanine Reiss. Zij heeft alle groten gecoacht, van Maria Callas tot Placido Domingo. Madame is stokoud, maar speelt nog als een gek. Haar lessen duren anderhalf uur. Zij brengt mij heel veel bij. Zulke mensen vind je niet in Nederland.’

 Ook opera is een concurrerend wereldje met scherpe competitie. ‘Ze staan met duizenden in de rij om mijn baan te hebben. Ik heb ook niet altijd gekregen wat ik wou. Het heeft te maken met het type dat je bent. Soms ben je niet geschikt voor een rol. De concurrentie is wel heftiger onder sopranen dan onder mezzo’s. In Julius Caesar kan ik vier rollen spelen. Castraatrollen kan ik zingen tot ik erbij neerval.

 ‘Het is keihard werken, maar er komt ook een beetje geluk bij kijken. Jij moet die hoge c er uitknallen, dat doet een ander niet voor je. Er zijn mensen die mooier zingen dan ik, maar je werkhouding is ook belangrijk. Ik doe veel voorwerk. Sommige aria’s regisseer ik zelf. Het aparte van mijn stem? Donker van kleur en toch licht en flexibel. Een donkere stem gaat meestal gepaard met zwaarte en lange lijnen. Ik kan perfect riedels zingen. Dat hoor je niet vaak. Aan de top of aan de bodem, de kwaliteit van de stem blijft hetzelfde. Laatst schreef iemand dat ik een koperkleur in mijn stem heb. Dat vond ik mooi.’

 Ouder worden hoeft geen probleem te zijn. ‘Een stem verandert, ja. Eigenlijk piek je rond je vijftigste. In dat perspectief moet ik mijn stem zo flexibel mogelijk houden. Als ik te zwaar ga zingen, krijg je te veel spanning op de stembanden. Dan maak je wilde lucht. De opdracht is: je stem zo elastisch mogelijk houden. Ik zit nu in mijn Mozart-, Händel- en Rossini-jaren. Later ga ik voor andere rollen. Maar ik zal het altijd blijven combineren met Rossini. Ik moet het af en toe een beetje humoristisch kunnen houden. Dat is gezond voor een stem.

 ‘Als ik geen voorstelling heb, oefen ik niet. Gisteren heb ik meer dan vier uur gespeeld. Het opbouwen van een stem duurt heel lang, het onderhoud is minder intensief. O ja, ik zie me op mijn 80ste nog wel ergens een leuke bijrol zal zingen. Tenminste, als het publiek mij dan nog wil zien. Opera heeft ook rollen voor bejaarden. Een heks spelen, om er maar een te noemen. Placido Domingo is de zeventig voorbij en nog steeds geliefd. Er zijn ook trucjes natuurlijk: dropje voor dit, drankje voor dat. En de technologie biedt mogelijkheden om een stem te versterken. Maar de echte truc blijft toch: slapen en rusten. De stem zo weinig mogelijk gebruiken. Het is een levend instrument, je hebt er maar een. Je kan niet zeggen: duw mij maar een andere Stradivarius door de strot. Je moet het doen met wat je hebt. Ik kom niet in rokerige ruimtes en draag altijd een sjaal.’

 Zenuwen heeft ze niet meer. ‘Ik moet nooit voor een voorstelling nog even naar het toilet. Wat wel heel gek is: op belangrijke momenten had ik altijd mijn Frauentage. Gelukkig ben ik er goed doorheen gekomen. Ik heb nu een fantastische manager die ik helemaal kan vertrouwen, dat brengt ook rust. Toen ik net begon, ben ik door mijn toenmalige Duitse agente voor het blok gezet. Zij had een aanbod van de Nederlandse opera voor me. Ik stond in Hannover en moest de maand rond zien te komen met 650 euro. Bij de Nederlandse opera had ik op een avond vier keer zoveel kunnen verdienen. Dat was zuur.’

 Schilderen is haar hobby, zij het dat ze geen echte stijl heeft. ‘Ik maak nu grote tekeningen op grote doeken: vlinders, felle kleuren. Het gaat er mij om dat je met verf bezig bent.’

Aan haar rechterhand draagt ze een prachtige ring. ‘Die heb ik gekregen van een Poolse kunstenares die op Curaçao woont. Een koraal uit de zeebodem gepikt.’ Op haar verzoek heeft dichter Carel de Haseth een tekst geschreven over haar ultieme moment op Curaçao. ‘Ik zwom in zee, op mijn rug. Onder mij voelde ik de koude en warme stromingen en hoorde ik de koraalsteentjes kraken. Toen begon het te regenen. Ik was zo gelukkig dat ik had kunnen sterven.’

Elsevier, Hugo Kamps, maart 2008

bullet

"Kies ! "

Wat is je mooiste herinnering aan de HKU ?

Mijn eerste orkestproject, "The Rake's Progress". Ik zat in het tweede jaar. Het was als het ware de eerste rol die ik kreeg, dus dat blijft je bij.

Wie uit je studententijd zou je graag nog eens terug willen zien ?

Monique Cremers, die op de administratie werkte. Weet je waarom ?  Ik kwam uit Curacao om in Utrecht toelating te doen. Ik wist nog niets natuurlijk. Helemaal niets. Ik sta aan de balie en zeg: "Hallo, ik ben Tania Kross". "Hé! Jij bent Tania uit Curacao!", antwoordde Monique. Ik voelde me zo welkom. Dat was een bepalend moment voor mij. Hier moest ik gaan studeren, want deze mevrouw kende mij. Het had zo'n persoonlijke sfeer, dat was toch wel erg belangrijk voor mij.

Wat is het belangrijkste dat je op de HKU leerde ?

Ik denk de operaklas. Ik was uiteraard niet de enige op het Conservatorium die zangles had. Maar een paar mensen daarvan mogen naar de operaklas. Ik heb er drie jaar in gezeten, en het geeft net die dimensie die je nodig hebt om volledig te kunnen functioneren als operazangeres. In je stemgebruik, maar ook in het leren dat je stem slechts een onderdeel van het geheel vormt.

Voor wie heb je binnen je vakgebied bewondering ?

Cecilia Bartoli, vanwege haar uiterst gedreven passie.

Wat is je belangrijkste tip aan huidige studenten ?

Een belangrijk verschil tussen mensen die wel en niet doorbreken, is dat de eerste groep volgens mij zo'n beetje naïef is.... Ik ben zo iemand die zo naïef is om te denken dat het altijd goed zal gaan. Ik ben een geboren optimist en laat me niet snel beïnvloeden. Geniet gewoon van wat je doet en dan komt het allemaal goed.

 

What is the most wonderful memory of you on HKU (the academy of music) ?

My first project with an orchestra, The Rake's Progress.  I was a second-year student. It was the first real part that I sung, so that definitely is stuck in my memory.

Whom would you like to meet again ?

Monique Cremers, working at the students' administration. Do you know why ?  I came all the way from Curacao to Utrecht to do an entrance exam, and I did not know anything at all. I was waiting at her desk and said: " Hi, I am Tania Kross". "Hi. Well then, you must be Tania from Curacao ! ", Monique said. I felt so very welcome. That was a decisive moment for me. This was the place where I should go studying, because this lady knew who I was. It gave it all such a personal touch, which was very important to me.

What is the most important element that you learnt at HKu?

It must be the opera class. Of course I was not the only one at HKU taking singing lessons. Only a few people were allowed to enter the opera class. I have studied there for three years, and it renders you the dimension needed to fully function as an opera singer. One learns how to use one's voice, but also learns to realize that voice is only part of the full performance.

Whom do you admire within your specialty ?

Cecilia Bartoli, because of her all consuming passion.

What is your main advice to students of today ?

An important difference between those who make it, and those that do not, is that the former group remains somewhat ingenuous. I am a kind of person that will always see the bright side of things.  I am a born optimist and will not have others to influence me too much. Enjoy what you do, and everything then will work out fine.

  *unst (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht), Fanny de Ruiter/Tim Veenstra, December 2008

bullet

Interview BB Magazine  -  Hoe gaat het met.....?

Ze stonden als "Big and Upcoming Stars" eerder in Big is Beautiful, en legden hun ziel bloot. Hoe gaat het nu met ze? En wat gaan ze de komende tijd doen ? BB vroeg het Inge van Wetering, Tania Kross, Martine de Jager, Quintis Ristie, Samantha Pijl en Berget Lewis.

Tania Kross was in nummer 4 van 2006 het stralende middelpunt van een modeshoot in BB. In het bijbehorende interview vertelde ze hoe het is om een 'buitenbeentje' te zijn in de operawereld.

"Het gaat heel goed met mij. In januari 2008 speel ik de rol van Tolomeo, de broer van Cleopatra, in de opera Giulio Cesare van Händel. En ik ga weer mijn lievelingsrol Carmen van Bizet vertolken! Ditmaal op de planken van het zomerfestival van het befaamde  Engelse operahuis Glyndebourne. Dat is een enorme eer, want je moet passen in het complete plaatje dat ze voor ogen hebben. Je stem, uitstraling, acteertalent, type en ook je lengte, het moet allemaal kloppen. Er zijn weinig Nederlandse operazangers geweest die een dergelijke kans hebben gekregen. Toch zie ik die rol niet als een bekroning, maar als een grote stap in de goede richting van wat nog komen gaat, ook internationaal.  Ondertussen werk ik nog hard aan de productie van Tula (m.z. Katibu di Shon), die in Nederland opgevoerd zal worden.

How are they doing ?

In previous issues of Big is Beautiful we made a portrait in our series "Big and Upcoming Stars" and our stars bared their souls for us. How are they doing right now ? And what are they up to in the coming months ?  BB asked Inge van de Wetering, Tania Kross, Martine de Jager, Quintis Ristie, Samantha Pijl en Berget Lewes.

In the april issue of 2006 Tania Kross was the radiating focus of a fashion shoot in BB. In the accompanying interview she explained how it felt being a relative outsider in the world of opera.

"I am doing very very well. Next January (and February) 2008 I will play the part of Tolomeo, the brother of Cleopatra, in the opera Giulio Cesare, written by Händel. And I got the chance to again sing my most favourite part, Carmen, composed by Bizet.  This time on the stage of the summer festival of the famous English operahouse Glyndebourne. The honor to be invited for that is immense, because you have to fit in the picture that they have created for this production. Your voice, your charisma, your acting talent, it all has to fit in. There haven't been that many Dutch opera singers, that have received a chance like this.  Nevertheless I do not see this part as a crown on my career, but merely a huge step into the direction of many other great parts to come, also on an international level. In the meantime I also keep on working on the realization of the opera Tula (Katibu di Shon), a Antillean opera production, that will be put on stage in the Netherlands in due time.

BB Magazine, Marieke Veldema, winter 2007/2008

bullet

Interview in Santé Magazine

"Ik ben het kind in mezelf niet kwijt geraakt"

Op Curaçao hadden we nauwelijks klassieke muziek, maar ik raakte als klein kind betoverd door tekenfilms. Ik droomde van een andere wereld waarin ik de prinses was. Ik was altijd aan het zingen. “Je kwam er op toonhoogte uit bij je geboorte” zei mijn moeder altijd. Op mijn zeventiende kreeg ik een beurs voor het conservatorium in Utrecht. Daar heb ik me tot mezzosopraan ontwikkeld.

Zingen is alles voor mij; ik kan er alles in kwijt. Het heeft een spiritueel element. Muziek raakt mensen op een diep niveau. Ik heb mijn doel bereikt als de mensen in de zaal niets anders in hun hoofd hebben dan de muziek. Het is prachtig om dat te kunnen.

Ik streef wel naar perfectie, maar ben niet bang om een noot te missen. Ik ga er vanuit dat mensen me dat wel zullen vergeven. Ik ga er vol in en stel me open en eerlijk op tegenover mijn publiek. Dat maakt je ook kwetsbaar. Maar ik probeer altijd te denken: de zaal houdt van mij. Dat voelen mensen en dat waarderen ze blijkbaar. 

Mijn collega’s zijn vaak jaloers omdat ik helemaal geen plankenkoorts heb. Ik kan niet wachten om op dat podium te staan. Ik denk dat mijn gebrek aan angst voortkomt uit een soort kinderlijke naïviteit. Ik ben dol op kinderen. Ik herken veel in het vierjarige dochtertje van mijn vriend, Myrte, in haar lef en onbevangenheid. Veel mensen raken dat kwijt gedurende hun leven. Dat past ook in de Nederlandse cultuur van ‘doe maar gewoon.’ Daar heb ik me altijd tegen verzet. Ik ben het onstuimige kind in mezelf niet kwijtgeraakt. Dat heeft me de onbevangenheid gegeven die ik nodig had om in mijn droom te blijven geloven.

Toen ik Myrte meenam naar één van mijn optredens zag ik mezelf door haar ogen. Voor haar ben ik een prinses. In een schitterende jurk sta ik op het podium, mensen geven me bloemen en klappen voor me. Elk klein meisje droomt daarvan. Voor mij is die droom uitgekomen.”

 

On my native island Curacao ther hardly is any classical music, but as a child I was enchanted by cartoons. I dreamt of another world in which I was the princess. I was always singing. "You were born singing in tune', as my mother has always told anyone. When I was seventeen, I received a scholarship to study at the Conservatory in Utrecht, The Netherlands. There I developped into a mezzo soprano.

Singing is very important to me, it is where my soul is. Music also has a spiritual element, because it manages to touch people on a deep level. I reached my goal during a performance if the audience only have music in them, and nothing else. It is a great gift to be able to do that.  I do strive to perfection, but I am not afraid to miss a note. I assume that the audience will forgive me. I dive into a concert, I open up my mind, and try to be as honest as I can to my audience. This surely makes you vulnarable. But I always bear in mind: the audience loves and I love the audience. People feel that, and apparently appreciate that.

My colleages now and then are somewhat jealous, because I do not suffer of any stage freight whatsoever. I cannot wait to walk on stage. I think that my lack of fear originates from a sort of childlike naivity. I addore children. I recognize a lot in the guts and frankness of Myrte, the four year old daughter of my partner. Many people loose these qualities during their lives. Loosing that fits very well in the Dutch attitude of 'trying to behave like a regular normal being'. I have always been resisting that, and I haven't lost that passionate child in me. That has given me the candour that I needed to keep believing in my dream.

When I took Myrte to one of my performances, I saw myself through her eyes. For her I am a princess. In a gorgeous dress I stand on stage, people give me flowers and applause. Every small girl deams of that.  For me this dream has come true.

Santé, Leonora Reijn, January 2008

bullet

Wereldomroep 60 years, in the Amsterdam Concertgebouw, with tenor Enrique Folger, pianist Randal Corsen, Concertgebouworkest Koper, percussionist Trilok Gurtu and many others. The gala concert is being broadcast on December 23, 15.23 hrs, NL 1.

Prinses Máxima was deze week het stralende middelpunt op het jubileumgala van de Wereldomroep in het Amsterdamse Concertgebouw. Daar vierde de Wereldomroep zijn 60-jarig bestaan met optredens van artiesten uit alle windstreken. Máxima genoot met zo'n 1500 andere gasten van optredens van onder anderen Bløf, de Curaçaose mezzosopraan Tania Kross en de Argentijnse tenor Enrique Folger.  

Earlier this week Princess Máxima was the radiant pivot of the jubilee gala of the Wereldomroep, which took place in the Amsterdam Concertgebouw. The Wereldomroep celebrated its 60th anniversary by inviting artists from all corners of the world. Together with around 1500 other guests Máxima enjoyed performances of among others Bløf, mezzosoprano Tania Kross and the Argentinean tenor Enrique Folger.

De Telegraaf, Stan Huygens, 2 december 2007

bullet

Rotterdams Kamerorkest o.l.v. Conrad van Alphen, with music of De Falla, Granados, Obradors, and Bizet's Carmen aria's, in concert in Rotterdam, De Doelen, Grote Zaal

Overtuigende Spaanse passie bij Kross en RKO

Sjtsjedrins Carmen Balletsuite eindigt zoals zij begint: gedempt klokkenspel met het thema van de Habanera tegen een mysterieus klankdecor van de strijkers. In de tussentijd worden de toehoorders kriskras meegevoerd door de geniale partituur van Bizets opera. Bijgestaan door vijf voortreffelijke slagwerkers maakten Conrad van Alphen en het Rotterdams Kamerorkest donderdagavond een mooi nummer van deze eigenzinnig hutspot. Met geestige effecten, zoals het klinken van een 'banda' buiten de zaal bij de entree van de  toreador. En geladen met drama, wanneer Carmen in Fortune Telling de voor haar fatale kaart trekt. Zo ook bij het noodlotsthema in het Adagio. Maar even later, op de klanken van Don José's Bloemenaria, stroomde de lyriek weer overvloedig.

Tania Kross trof voor de pauze het opschrift van het concert, Spaanse Passie, in het hart. De wanhoop en vertwijfeling in Granados'  La Maja dolorosa zette zij nog niet te zwaar aan. Maar in de Siete canciones populares espanolas van De Falla legde zij - én vocaal én met fraai gestileerde flamenco-passen - een heel palet aan hartstochten en gevoelens bloot. Met een wervelende Seguidilla, een trieste Asturiana, een trotse Jota, een teder Duérmete nino. En een woedende Polo aan het slot.

Het RKO maakte indruk met een scherp gestoken Tango fuga y misterio van Piazzolla. En vier schitterende liefdesliederen van Fernando Obradors werden, met Kross, strijkers en slagwerkers in glanzende vorm, het hoogtepunt van de avond.

Spanish Passion convincingly with Kross and RKO

(.....)

Already before the break Tania Kross hit the title of the concert, Spanish Passion, right in the heart. The despair and dismay in Granados' La Maja dolorosa set the tone. But in Siete canciones populares espanolas by De Falla she exposed - both vocally as well as with splendidly styled flamenco steps - a whole palette of passions and feelings. With a sparkling Seguidilla, a ad Asturiana, a proud Jota, a tender Duérmete nino. And a ferocious Polo at the end.

The RKO made quite an impression with the sharply pointed Tango fua y misterio by Piazzolla. And four brilliant love songs of Fernando Obradors were, with Kross, strings and percussion all in a radiating form, the climax of the evening.

Algemeen Dagblad, Ger van der Tang, 6 october 2007

bullet

Claudio Monteverdi: L'Orfeo, as La Messagiera, conducted by Stephen Stubbs, and Il Ritorno d'Ulisse in patria, as Fortuna / Melanto, conducted by Glen Wilson, directed by Pierre Audi,  Amsterdam, De Nederlandse Opera

Opvallende bijdragen zijn er van de tortelduifjes Eurimaco of Jeroen de Vaal and Melanto of Tania Kross. Het 'Ama dunque' zingt Tania Kross met een overtuigende schoonheid. (....)  Tania Kross beschikt over een verrassend kleurrijke stem voor La Messagiera.

       

foto's: DNO - Ruth Walz, Hans Hijmering

Eye contributions were those of lovebirds Eurimaco, sung by Jeroen de Vaal, and Melanto, sung by Tania Kross. The 'Ama dunque' has been sung by Kross with a convincing beauty. (Ulisse).   Tania Kross disposes over a surprisingly colourful voice for La Messagiera. (Orfeo)

Spits, Mark Duijnstee, September 2, 2007

Tal van prachtige rollen zijn er, zoals van Jeremy Ovenden als Orfeus, van Patricia Bardon als Penelope en van Tania Kross als boodschapster in L'Orfeo en als Melanto in Ulisse.

There are many parts greatly filled in, like Jeremy Ovenden as Orfeus, Patricia Bardon as Penelope and Tania Kross as Messenger in L'Orfeo and Melanto in Ulisse.

NRC Handelsblad, Kasper Jansen, 3 september 2007

Van de mytische figuren en gewone mensen die hij  (Jeremy Ovenden als Orfeo) ontmoet, is sopraan Tania Kross de meest hartveroverende, zelfs al brengt zij de fatale tijding van Euridice's dood over. Kross oogst opnieuw sympathie in Il Ritorno d'Ulisse in Patria, ook al heeft zij daar in de rol van Melanto de kant van de bad guys gekozen.

Of all the mythical and common people he (Orfeo) meets  soprano Tania Kross is the most ravashing, even if she brings the fatal message of Euridice's death. Kross again wins our sympathy in Il Ritorno d'Ulisse in Patria, despite the fact that in the role of Melanto she is on the side of the bad guys.

Volkskrant, Frits van der Waa, 3 september 2007

... en dus waren het de vrouwen, die de kar moesten trekken. Tania Kross (La Messagiera) en Judith van Wanroy (Euridice) voldeden prachtig, .....  (..... )   Ook deze avond (Ulisse)  een prachtige Te Brummelstroete (Minerva) en een ontwapenende Kross in de meer omvangrijke rol van Melanto.

.... and so it was up to the women to carry the load. Tania Kross (La Messagiera) and Judith van Wanroy (Euridice) did a great job, .... (.....)  Also during this performance a superb Te Brummelstroete (Minerva) and a disarmingly charming Kross in the relatively large part of Melanto.

Trouw, Peter van der  Lint, September 4, 2007

..., terwijl Tania Kross (de boodschapper) en Alan Ewing (Caronte) in de kleinere rollen veel indruk maken.

...., whereas Tania Kross (the messenger) and Alan Ewing (Caronte) make quite an impression in the smaller parts.

8Weekly, Henri Drost, september 200

Tal van prachtige rollen zijn er, zoals van Jeremy Ovenden als Orfeus, van Patricia Bardon als Penelope en van Tania Kross als boodschapster in L'Orfeo en als Melanto in Ulisse.

There are many parts greatly filled in, like Jeremy Ovenden as Orfeus, Patricia Bardon as Penelope and Tania Kross as Messenger in L'Orfeo and Melanto in Ulisse.

NRC Handelsblad, Kasper Jansen, 3 september 2007

Verheugend is het grote aantal Nederlandse zangers, zoals de mezzo Tania Kross, die bewogen zingend met haar hele wezen het drama uitstraalt.

Delightful is the large number of Dutch singers, like mezzo Tania Kross, who,touchingly singing, reflects the drama on stage with her whole soul.

Het Parool, Hans Visser, 3 september 2007

Dazu hat DNO ein junges Ensemble aufgeboten, dus bewusst enige aufstrebende holländische Stars presentiert, u.a. die entzückende Judith van Wanroy als Euridice, und die quirlige Tania Kross als La Messagiera. Sie bewegen sich alle sicher und attraktiv in den Weiten der riesigen Panorama-Bühne.

Die Aufführung wird am 6. Oktober vom holländischen Radio 4 übertragen. Ob der Abend rein akustisch besser rüber kommt ? Das für auswärtige Hörer Interessanteste daran ist vermutlich das Portrait der Melanto von Tania Kross,  die im folgenden Sommer in Glyndebourne die Carmen singen wird, un im "Ulisse"jwenigstens ansatzweise versucht, ein bischen Drama zu entfachen.

Klassik.com, Dr. Kevin Clarke, september 2007

L'Orfeo is quintessential Audi where all three natural elements of earth, fire and water combine in sets of tangible solidity and exceptional beauty. They were matched by singing of a similar calibre with not a single disappointing voice on display - standouts being the experienced countertenor David Cordier as a ringing La Musica, Alan Ewing's deeply expressive and mellifluous bass as Coronte and the two exciting younger voices of Tania kross (La Messagiera) and Anders J. Dahlin. (......)  Here too (in Ulisse), we had a chance to admire again other singers from earlier on: Ewing, Agnew, Cordier and Kross.

Opera Today, Sue Loder, september 2007

bullet

Barga, Italy, Teatro dei Diferenti: Concerto Lirico di Gala

Op een affiche lezen we dat die avond ter ere van de Dag van de Republiek, de Italiaanse nationale feestdag, in het eeuwenoude Teatro dei Diferenti een gratis toegankelijk concerto lirico di gala plaatsvindt. We eten maar vroeg om niet te laat te komen, maar zijn dan veruit de eersten. We hebben een loge voor onszelf van waaruit we - soms met kippenvel - de ene na de andere opera-aria van Puccini (geboren te Lucca), Verdi, Donizetti, Mozart, Massenez en Delibes aanhoren. En we zijn eigenlijk wel een beetje chauvinistisch trots dat 'onze' Tania Kross (van de Antille Olandesi) de ster van de avond is, althans voor ons.

On a billboard it was announded that there would be a concerto lirico di gala that same night, free of entrance, in the centuries old Teatro dei Diferenti on the occasion the celebration of Italy's national holiday,  We decided to have our dinner early in order not to be too late. When we arrived, it turned out that were the first ones to be there. We found seats in a loge in which we fully enjoyed - sometimes even shivering with emotion  listening to the most beautiful opera aria's of composers like Puccini (born in Lucca), Verdi, Donizetti, Mozart, Massenez and Delibes. And, to be honest, we felt somewhat chauvinistically proud because of "our" Tania Kross (from the Antille Olandesi) being the star of the evening, at least in our view.

Het Parool, John Jansn van Galen, 9 september 2007

bullet

Tania Kross, 1976, operazangeres

Voor een operadiva ben je aan de magere kant. Dank je. Vorig jaar ben ik twintig kilo afgevallen. Ik ben een mezzosopraan en mijn specialiteit is de coloratuur, dat houdt in dat ik heel veel nootjes snel achter elkaar kan zingen. In de stukken van Händel en Rossini werden die partijen vroeger door castraten gezongen. Nu nemen vrouwen die zogenaamde broekenrollen voor hun rekening. Ik word daar vaak voor gevraagd, daarom kan ik me niet veroorloven te dik te zijn. Het publiek moet kunnen geloven dat ik een jongetje van 14 ben.

Ik dacht juist dat een flinke buik ene goede klankkast vormt ?  Dat is een fabel. Het probleem van ons vak is dat we voor de voorstelling niet mogen eten. Met een volle maag kun je niet zingen. Een optreden zelf kost zoveel energie, dat je daarna sterft van de honger. Dus ga je om half twaalf nog eens eten, en daarna gelijk naar bed. Daar word je dus heel dik van. Ik heb het zelf meegemaakt, toen ik iedere avond zong bij de Staatsoper van Hannover. De kilo's vlogen eraan.

En toen heb je Sonja Bakker gebeld ? Nee, hoor, afvallen is heel eenvoudig: gewoon minder eten en meer bewegen. En dat gecombineerd met een beetje discipline.

Waarom dragen operadiva's vaak van die imposante jurken ? Je staat op een groot podium en je bent de focus van alle aandacht, daarom moet je ook met je kleding opvallen. Als ik een een grote productie sta, zoals nu in de Monteverdi cyclus van De Nederlandse Opera, wordt alles op maat gemaakt. Geweldige creaties zijn dat, een feest om te dragen. Bij concerten draag ik vaak jurken van Frans Molenaar. Ik heb hem via gemeenschappelijke vrienden leren kennen. Ik vind het een eer dat hij speciaal voor mij kleding ontwerpt.

Waar komt het jurkje dat je nu draagt vandaan ? Bij een Indische winkel aan de Rozengracht in Amsterdam. Ik zag hem hangen en vond hem zo schattig. Hij kostte maar 60 euro, dus ik heb er gelijk één in het rood en goren gekocht. Kleding hoeft van mij niet van een duur merk te zijn. uiteindelijk gaat het toch om wie erin loopt. Als je uitstraling cheap is, verandert zelfs de mooiste jurk van Molenaar daar helemaal niets aan.

Hoe is het om een baard te dragen ?  Ha, je doelt op mijn rol van de vrouw met de baard in de opra The Rake's Progress van Stravinsky. Ik ben dol op die baard, maar dat komt omdat die rol van Baba de Turk me zo dierbaar is. Ik kom uit Curacao, waar ik ben opgevoed zonder klassieke muziek. Op het conservatorium moest ik liedjes zingen van Schubert over dauw op een grasveld en dat soort romantische bespiegelingen. Ik kon me daar weinig bij voorstellen. Maar Baba de Turk, een temperamentvolle vrouw met een baard en kapsones, dat begreep ik meteen. In dat stuk zing ik een heel ingewikkelde aria, maar vanaf dag één gaat me dat goed af. Alle audities waarbij ik een stukje Baba mocht doen, hebben me een rol opgeleverd. Eignelijk kun je wel zeggen, dat ik mijn gehele carriere aan haar te danken heb.

Stel dat je een cursus opera voor beginners moet geven. Naar welk stuk zou je de cursisten als eerste meenemen ? Madama Butterfly van de Italiaanse componist Puccini, dat laat zelfs de grootste leek niet onberoerd. Het is een Japanse tragedie waarbij een Amerikaanse marinier veliefd wordt op een jonge geisha, die hij als koosnaam Butterfly geeft. Zij raakt zwanger van hem, maar hij keert terug naar Amerika. Een paar jaar later gaat hij samen met zijn Amerikaanse echtgenote op huwelijksreis naar Japan, en besluit het kind mee te nemen naar huis. Vlak voordat hij zijn dochter ophaalt, pleegt Butterfly harikiri. Het is opera op zijn grootst, met een imposant orkest, exotische decors en heftige emoties. Weet je, ik vind het zo jammer dat veel mensen denken dat opera elitair is. De Monteverdi-cyclus waar ik nu voor repeteer is toch zo prachtig. Ik vind echt dat iedereen die moet zien. Dat zeg ik ook tegen al mijn vrienden: als je ooit van mij hebt gekomen, moet je komen.

Tania Kross is te zien in de Monteverdi-cyclus van De Nederlandse Opera, die op 31 augustus in Amsterdam in premiere gaat (www.dno.nl)

Vara Magazine, Geert-Jan Bron, augustus 2007 

bulletBaritone Thomas Hampson, accompanied by Wolfram Rieger, with special guest Tania Kross, Amsterdam, Grachtenfestival, Prinsengracht concert, live broadcast by AVRO

Heerlijk Prinsengrachtconcert

Check out the site of AVRO Prinsengracht 2007 link, at 34"30'

Bij de wereldberoemde bariton Thomas Hampson heeft Tania Kross een streepje voor. Twee jaar geleden weigerde prima donna Angela Gheorghiu tijdens het Edison Gala met Hampson op te treden omdat haar naam te klein op het affiche stond. De hartveroverende Kross wilde best zingen naast de supercharmeur en redde het concert - rechtstreeks op tv. De beloning kwam zaterdag - alweer rechtstreeks op tv - want nu zong Kross bij Hampson en zijn vaste pianist Wolfram Rieger een aanstekelijk vrolijke Rossini-duet op het 26e Prinsengrachtconcert..... Uiteraard ging Hampson, samen met Kross, het publiek ook voor in het traditionele Aan de Amsterdamse Grachten.

The world famous baritone Thomas Hampson has a special place in his heart for Tania Kross. Two years ago prima donna Angela Gheorghiu refused to sing with Hampson at the Edison Gala because her name was mentioned too small on the posters. The ravashing Kross did not mind singing besides this Prince Charming and saved the concert - live broadcast on national tv. The reward came on Saturday, again live broadcast on national tv - because now Kross was special guest of Hampson and his  regular pianist Wolfram Rieger, and sang a catching cheerful Rossini duet on the 26th Prinsengrachtconcert.  Of course both Hampson and Kross took the lead in singing the traditional Aan de Amsterdamse Grachten with the audience.

NRC Handelsblad, Kasper Jansen, 20 augustus 2007

Tijdens het hoofdconcert glorieerde Hampson met liederen van onder anderen Schubert en Mahler. Verder zong hij aria's uit operarepertoire van Mozart en Verdi. Samen met Tania Kross bracht hij een duet uit Il Barbiere di Siviglia van Rossini ten gehore.

During the main concert Hampson was glorying in Lieder of among others Schubert and Mahler, followed by aria's out opera repertoire of Mozart and Verdi. Together with Tania Kross he sang a duet out of Rossini's Il Barbiere di Siviglia.

De Telegraaf, 20 augustus 2007

De grote verrassing was het duet van Figaro en Rosina uit Rossini's Il Barbiere di Siviglia. Als een ware gentleman liet Hampson de Nederlandse mezzo Tania Kross de show stelen.

The great surprise of the concert was the duet of Figaro and Rosina out of Rossini's Il Barbiere di Siviglia. As a real gentleman Hampson had Dutch mezzo Tania Kross steal the show.

Het Parool, Hans Visser, 20 augustus 2007

Voor dat laatste nummer kreeg Hampson gezelschap van de Nederlandse mezzosopraan Tania Kross. Kross hielp Hampson tijdens een eerder bezoek aan Nederland ooit uit de brand door in te vallen toen Angela Gheorgiu tijdens het Edison Gala ineens niet meer met Hampson wilde optreden. Kross redde toen het concert en mocht nu naast de charmante Amerikaans op het rode tapijt van het Prinsengracht ponton staan om het vrolijke duet 'Dunque io son tu non m'inganni' uit de Barbier van Sevilla te zingen. Ze had er zichtbaar en hoorbaar plezier in. (....) Tot slot van het concert betrad Kross het podium wederom om zich samen met Hampson en Rieger op te maken voor de traditionele afsluiting. Hampson deed zijn leesbril op en pakte zijn papieren de bij om de woorden correct uit te spreken: "Er staat een huis aan een gracht in oud Amsterdam..."
Terwijl de Amerikaans in zijn beste Nederlands het refrein zong haakten de toeschouwers de armen in elkaar en zongen uit volle borst mee terwijl overal lichtjes heen en weer zwaaiden. Eén heerlijk feest! Wat moet dat voor de optredende artiesten een kick geven om een concert zo te mogen afsluiten!

Cultuurpodium.nl, Mieke Kreunen, August 21, 2007

De gracht was voor de 26e keer het toneel van het klassieke openlucht concert, waar dit keer de wereldberoemde bariton Thomas Hampson zijn opwachting maakte. De Nederlandse mezzosopraan Tania Kross was speciale gast.

Algemeen Dagblad, 20 augustus 2007

Hundreds of boats with classical music fans float in the Prinsengracht canal in Amsterdam, Netherlands, 18 August 2007, for the 26th edition of the Prinsengracht concert. Baritone Thomas Hampson and mezzosoprano Tania Kross perform on a pontoon at the best visited classical concert of the year.

Empas (South Corea), August 20, 2007

Concierto en Holanda de música clásica que esperan la actuación del baritono Thomas Hampson y la mezzosoprano Tania Kross en el canal Prinsengracht de Amsterdam, Holanda.

La Opinion de Zamora, Spain, August 18, 2007

bulletNouveau - Shaffy Interview - Annemarie Oster in gesprek met Tania Kross

'Mijn hele dag staat in het teken van dat ene uur op het toneel'

Ik ontmoet de mezzosopraan in de Rotterdamse Willem de Kooning Academie. Al van verre zie ik haar zitten in een hoekje van een van de leslokalen:  klein en slank, in een strakke overhemdjurk en dito spijkerbroek. Het krullende haar omlijst haar gezicht als een stralenkrans. Volgens collega's heeft ze 'de lach aan haar kont'. Ze is ook een vechter:  'Ik zit in een heel competitieve business, maar het grootste gevecht heb je met jezelf'.

Zing 

"Ik heb altijd gezongen. Mijn moeder zei dat ik 'op toonhoogte uit haar lichaam kwam'! Als kind zong ik de hele dag. Ik weet nog dat mijn vader riep:"Kun je ook een keer je mond houden ?!" Mijn ouders zij dol op muziek en hebben veel gezongen. Maar het is niet zo dat ik uit een muzikale familie kom en dat 'het daardoor is gekomen'. Wel hebben ze me altijd enorm gestimuleerd. Ik houd van alle soorten muziek: dansmuziek, pop, jazz, hardrock. Ik ben dol op vrouwelijke artiesten als Alanis Morissette en Tracy Chapman; ik ga graag naar het North Sea Jazz Festival, ben daar naar het concert van James Brown geweest. Ik was geschokt toen ik hoorde dat hij was overleden. Maar mijn passie ligt bij klassieke muziek. Mijn hart gaat uit naar opera. Als meisje zong ik mee als sopraan in een vierstemmig klassiek koor. Prachtig, die missen van Mozart en Mendelssohn. Hoe kan het bestaan, dacht ik, dat daar een opleiding voor is ? Dat ga ik doen ! En anders informatica, want dat wou mijn vader graag. Maar toen hij merkte dat ik meer talent had voor zang, heeft hij me volledig vrijgelaten. Eerst had ik een hoge sopraanstem omdat ik nog een jong meisje was. Maar in rockbandjes kon ik een heel lage borststem opzetten voor de blues. Dankzij mijn zangstudie heb ik het gat tussen die verschillende stemmen kunnen dichten. Nu ben ik mezzosopraan. Mijn lievelingsrol is die van Carmen. Elke keer als de ouverture wordt ingezet, denk ik: jaaa!  Die opera gaat niet, zoals mensen denken, over de liefde, maar over de vrijheid. Daar vecht Carmen voor, en dat vind ik prachtig, zeker voor een vrouw in die tijd.

Vecht

"Zie Carmen!  Absoluut. Ik leef niet passief, zo van: 'dat overkomt mij' Nee, ik creëer mijn kansen. Ik vecht ervoor en ik behoud mijn plek. Maar niet over andermans rug, niet door iemand anders uit te schakelen. Ik zit in een heel competitieve business. Maar het grote gevecht heb je met jezelf. Om elke keer dat stapje verder te doen, echt beter te zijn, keuzes te maken: Met wie omring ik mij? Wie vertrouw ik ? Door wie laat ik me adviseren om verder te komen ?  Alles in dit vak is heel "ik"- gericht, het is heel egoïstisch. Op het toneel geef je alles, maar dan ook echt alles. Toch is het bij mij in balans. Mensen die met mij of voor mij werken, zoals agentschappen, het management en de platenmaatschappij zijn er allemaal op gericht dat Tania het goed doet ! Maar het is mijn verantwoordelijk om dat waar te maken. Een enorme klus... En dan heb je nog dat andere gevecht: Wat wil ik in het leven bereiken ? Wil ik kinderen ? Kan ik wel een privéleven hebben ?  Met een man ? Alle kan - een kwestie van plannen, je dagen goed indelen. En wanneer je iets doet, daar ook echt mee bezig zijn. Over die man straks meer. Want met hem ik geen gevecht. Wel met mijn gewicht!  Althans gehad.... Dat operazangers dik moeten zijn 'voor het volume van de stem' is een misverstand. Ze zijn gewoon vaak te dik omdat ze vóór het optreden niet kunnen eten vanwege de lichamelijke inspanning op het toneel. Na de voorstelling halen ze die schade dan in. Sommige restaurants spelen daar op in, met late openingstijden. Als je klaar bent met de schmink is het een uur of twaalf. Daarna ga je aan tafel. En kort daarop naar bed. Dus al dat eten blijft op je lijf hangen. Vooral in Hannover hadden ze er een handje van. Het ging geleidelijk, ik had het niet in de gaten. Tot een bepaald moment. Er is tweeëntwintig kilo af. Nu eet ik 's middags warm en ik beweeg veel.  Ik zit veel lekkerder in mijn vel. Ja, alles is nog strak omdat ik jong ben. Het was het gevecht waard!

Huil

"Ik huil niet snel als ik mijn teen stoot. Maar in mijn vak ben ik steeds bezig me in te leven, ook in anderen. Soms is dat medeleven fijn, maar vaak is het ook moeilijk; dan ga ik er te veel in mee. Zoals tijdens Madama Butterfly. Daarin speel ik Suzuki, de bediende die erbij staat als Madama Butterfly afscheid neemt van haar kind. Iedere keer als Butterfly tegen dat kind zei: "Kijk naar mij! Kíjk naar mijn gezicht! Ik hóu van je. Ik ben jouw moeder!  was ik in tranen. Gelukkig hoefde ik daarna niet meer te zingen, haha !  O, dat afscheid van dat kind met die mooie muziek! Ongelooflijk, zoals dat je elke keer weer kan raken. Alsof het een truc is!  Met sommige films heb ik het ook. Ik ben nu voor een paar dagen terug uit Cardiff waar ik coaching en zo krijg, en ik dacht: thuis ga ik lekker kijken naar La Meglio Gioventú, die Italiaanse film. Ik heb gejankt! Er zat een bepaald melodietje in en als dat terugkwam, kon ik mijn tranen niet bedwingen. Het gaat bij mij toch vaak om de combinatie van een verhaal met muziek. Met boeken heb ik het minder. Misschien omdat er weinig boeken in mijn eigen taal bestaan. Daardoor blijft er altijd een soort afstand. Een boek dat me wel ontzettend heeft geraakt, is in het Papiaments geschreven: Slaaf en Meester (Katibu di Shon) van Carel de Haseth; daar maak ik op dit moment een opera van. Die taal zit heel dicht bij mijn ware emoties."

 Bid

"Ik ben rooms-katholiek opgevoed en heb daar altijd een beetje mee geworsteld. Ik geloof in God, maar niet in religie. God zit in ons allen, vind ik. Niet daarbuiten. Je moet een zodanig leven leiden dat je jezelf God mag noemen. Dat bidden is door iemand bedacht. Mijn kracht, drive, motivatie, liefde en dankbaarheid: dat is mijn vorm van bidden, als ik op het toneel sta en alles geef. Intussen voel ik de wisselwerking met het publiek, waaronder zich misschien mensen bevinden die zorgen hebben; dat ervaar ik bijna als iets religieus, zo mooi en positief kan het zijn. Laatst heb ik een concert gegeven in Theater de Veste in Delft. Het werd uitgezonden voor de ziekenomroep. Ik dacht: als er nu één persoon in dat ziekenhuis één minuut vergeet dat 'ie daar ligt, dan heb ik het goed gedaan. Zo ervaar ik bidden. Je moet gewoon je leven leiden en je liefde willen delen met anderen. Zoals die keer toen ik Carmen zong in Stuttgart: zo waarzinnig. Ik voelde die dankbaarheid door mijn lichaam stromen als een soort zegening. Dat ik dit kan ! Dankzij de god in mezelf. En die god zie ik ook bij anderen : niet als iemand die dáár is terwijl wij hier van alles doen in Zijn naam. Ik heb altijd een hekel gehad aan dat soort gemakzucht. Ja, dacht ik dan: je kunt hier nu wel zitten bidden voor betere tijden, maar als je gewoon een baan gaat zoeken, kom je ook een heel eind.

Lach

'Ik heb de lach aan mijn kont. Dat heb ik niet zelf bedacht, dat wordt over mij gezegd. Ook bij de opera. Ik heb een komische timing, ben geschikt voor Rossini-opera's. Ik vind het waanzinnig leuk om uit te zoeken wat werkt en niet werkt op het toneel. Ik lach graag en maak mensen graag aan het lachen. Bij mijn vriendinnen ben ik een soort clown. Lachen is een gezonde bezigheid. Bij ons thuis werd ook veel gelachen. Mijn broer, die drie jaar ouder is dan ik, heeft dezelfde soort humor als ik. Wat heb ik een leuke tijd met hem gehad!  Nog steeds. Vandaag stuurde hij foto's op vanuit Curacao, waar hij woont. Die foto's heb ik altijd bij me. Hij heeft net een dochtertje, het eerste klein- en achterkleinkind in de familie. Als ik alleen al aan haar denk, moet ik lachen. Als ik een zware dag gehad heb, kijk altijd naar een bepaald filmpje van haar: daarop zie je Lea, zes maanden oud, met mijn broer die met haar dolt. Ik vind het ontzettend jammer dat ik haar niet vaker zie. Als het even kan, laat ik ze overkomen.  Ik moet ook erg lachen om Engelse humor, heerlijk !  Keeping up appearances, daar is mijn moeder ook dol op.  Ja, mijn ouders wonen hier, ze wilden eens meemaken wat ik hier allemaal doe, niet alleen door de telefoon horen hoe goed het met me ging. Mijn moeder wordt tijdens concerten voortdurend aangesproken, want we lijken op elkaar. Straks, als ze met pensioen zijn, gaan ze weer terug. En o ja, laatst zag ik een film, een megahit in Engeland:  Hot fuzz. Ik heb in tijden niet zo gelachen.

Werk

"Als kind was ik al erg druk, in de zin van 'altijd bezig'. Mijn ouders boden van alles aan met het idee: dan kiest ze vanzelf wel iets uit. Maar nee hoor, mevrouw wilde alles doen: tennis, padvinderij, zeilen, ballet, tekenen, alles. Een goede basis. Want voor opera moet je veel kunnen. Ik schilder ook nog steeds, als hobby. Mijn werk betekent alles voor me. zelf in hoe ik me kleed: altijd een sjaal om, ook met lekker weer. Ik ga nooit uit, vanwege het lawaai en de rook, en ik leid een heel regelmatig bestaan, allemaal om mijn stem te onderhouden. Mijn hele dag staat in het teken van die paar uur 's avonds op het toneel. Als ik een concert heb, beschik ik per dag over meer vrije tijd dan iemand met een doorsnee baan, want een concert duurt anderhalf uur, maar mijn hele leven is op die anderhalf uur gericht. Ik ben al heel vroeg begonnen met audities, concoursen en concerten. Het is heel ongemerkt gegaan, maar ik kreeg een steeds vollere agenda. Ik ben bevoorrecht, al is het heel hard werken. De laatste tijd denk ik vaak: hou je hoofd erbij, niet te veel aannemen. Durf nee te zeggen. Ik heb een heel goede manager met wie ik alles overleg. Zij kan heel goed inschatten wat ik wel en niet moet doen: 'Hier wordt je voor gevraagd, waar kiezen we voor, hoe plannen we het in?'  Carrièreplanning is heel belangrijk. Want ik kan wel op alles ja zeggen, maar dan heb ik binnen twee jaar een burn-out. Nee, mijn werk gaat niet ten koste van mijn privéleven. Als je het goed indeelt, kun je alles aan. Er is een man in mijn leven. Hij heeft een hele klus aan mij, want ik ben heel vaak weg en al onze afspraken moeten worden gepland. Dat doen we zorgvuldig, want voor je het weet, raak je elkaar kwijt. Gelukkig heeft hij een sterke persoonlijkheid, zodat ik op hem kan leunen. Want ik moet altijd maar sterk zijn en on top of it. Als ik eens een mindere dag heb, motiveert hij me en vangt hij me op. Dat vind ik heel erg fijn. We inspireren en motiveren elkaar trouwens wederzijds. Dan maakt het niet uit als je elkaar wel eens twee maanden niet ziet.

Bewonder

"Ik zet mensen niet graag op een voetstuk, vind het ook niet leuk als ze dat bij mij doen: no glamour!  We zijn gewoon arbeiders en entertainers, die toevallig leuk zijn ingepakt. Mensen die ik bewonder zijn diegenen die veel hebben bereikt.  Zoals Cecilia Bartoli. Niet omdat ze zingt, want dat doe ik ook. Ze zingt prachtig, daar niet van. Maar ik bewonder haar vooral omdat ze er in slaagt, met behoud van haar Italiaanse cultuur, speciale muziek uit te zoeken en composities op te nemen die niemand nog had gehoord, zo muzikaal, zo goddelijk! Ze heeft Vivaldi-cd's gemaakt met allemaal onbekende juweeltjes. Ze kent haar sterke kanten, gebruikt die en brengt ze op alle niveaus ten gehore. Voor wie heb ik verder bewondering ? Kijk, we zijn allemaal bezig met niet dood willen gaan. Sommigen zijn daar in geslaagd. In mijn vak zijn dat componisten als Mozart. Alle nuances die in zijn geest leefden, heeft hij op papier gezet. Zijn muziek raakt ons nog steeds. Hetzelfde geldt voor Puccini met Madama Butterfly. Componisten als zij blijven miljoenen mensen eeuwenlang raken. Heerlijk: onsterfelijk worden door je kunst. Daar heb ik bewondering voor. Net als voor grootheden als Nelson Mandela en Martin Luther King. Ook zij hebben mensen zo geraakt, dat ze nog heel lang voort zullen blijven leven.

Tania in het kort

Tania wordt in 1976 op Curacao geboren. Op haar zeventiende komt ze naar Nederland om klassieke zang te studeren aan het Conservatorium in Utrecht. Van 2001 tot 2002 treedt ze op in de serie Het Debuut en is ze lid van het ensemble van Opera STudio Nederland, Amsterdam.  Van 2002 tot 2003 zingt ze bij de Staatsopera Hannover, onder andere de rollen van Cherubino in Le Nozze di Figaro (Mozart), Suzuki in Madama Butterfly (Puccini) en Rosina in Il Barbiere di Siviglia (Rossini). Van 2003 tot 2004 blijft ze verbonden aan de Staatsopera Hannover. Daarnaast treedt ze op met de Nationale Reisopera als Flora in La Traviata (Verdi) en opnieuw - als Suzuki in Madama Butterfly.  Op voordracht van het Concertgebouw wordt Tania gekozen als Rising Star en mag ze reictals geven in de belangrijkste concertzalen ter wereld, onder andere in het Cité de la Musique in Parijs, en in Carnegie Hall in New York. Tijdens het seizoen 2004/2005 toert ze met de Nationale Reisopera als Baba de Turk in The Rake's Progress van Stravinsky en is ze gastsolist bij de Staatsopera Hannover.  In 2005 verschijnt haar eerst cd Corazón, bij Universal Music op het Philips label. Ze valt last minute in voor ster-sopraan Angela Gheorghiú tijdens het Edison Gala 2005. In 2006 maakt ze haar debuut bij De Nederlandse Opera in Amsterdam als Lola in Mascagni's Cavalleria Rusticana. Tijdens de ZaterdagMatinee van het Concertgebouw zingt ze de rol van Berci in Andrea Chénier van Giordano. In dat seizoen gaat ook de eerste editie van start van Krossin'GoudA van start, Tania's eigen, jaarlijks terugkerende muziekfestival in MuseumGoudA. In 2006/2007 zingt Tania aria's uit Carmen begeleid door het Residentie Orkest, en debuteert ze bij Staatstheater Stuttgart als Carmen. Ook treedt ze op met het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van Valery Gergiev. Haar tweede solo-cd verschijnt: Arie Antiche. Tijdens de ZaterdagMatinee zingt zij Louis Andriessens Hadewych. en ze debuteert bij het Koninklijk Concertgebouw Orkest onder leiding van Philippe Herreweghe met Bruckners Derde Mis in F klein. In het seizoen 2007/2008 zingt Tania drie rollen in de Monteverdi-cyclus bij De Nederlandse Opera en zal ze haar debuut maken bij De Munt in Brussel. Daar wordt Händel's  Giulio Cesare uitgevoerd onder leiding van René Jacobs. Tania zal de rol van Tolomeo zingen. Later dat voorjaar komt deze bijzondere productie ook naar Amsterdam voor enkele voorstellingen. Komende zomer zal Tania haar debuut maken als Carmen bij het prestige Festival van Glyndebourne, Engeland. Tania Kross won een aantal prestigieuze prijzen en onderscheidingen: de Incentive Prize bij de Rosa Ponselle International Competition for Vocal Arts - New York (1997), de NPS Cultuur Prijs (2000), 1e prijs in het Cristina Deutekom Concours (2000), vertegenwoordiger van het Koninkrijk der Nederlanden tijdens de BBC Singer of the World Competition in Cardiff (2003), de Edison Publieksprijs voor haar debuut cd Corazón (2006)

De toegift

Met welke gebiedende wijs zou je het Shaffy-lied willen aanvullen ?  "Leef!" Vind je het een mooi lied ?  "Ik heb het laatst zelf voor de Koningin gezongen met het Metropool Orkest en een koor erbij. Ter ere van de opening van het Nederlandse  Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum. Het was heel bijzonder. Ik zong het met alles wat ik in me had."Wat voor kleren draag je het liefst? " Groene. Ik weet niet waarom, maar ik voel me goed in groen."Wat is jouw meest in het oog springende karakteristiek ? "Mijn haar. Op audities werd ik altijd aangeduid als 'that girl with the curls'. Ik stap er zo mee uit bed, hoef er niks aan of in te doen." Waar en wanneer was je het gelukkigst ? "Het eerste wat in me opkomt is toen ik mijn nichtje Leah voor het eerst in mijn armen hield. Ik dacht: ik moet haar beschermen, ik moet voor haar zorgen. Het was zo precious, zoals ze daar lag, met die heel mooie blauw-groene ogen. Ik was zo blij voor mijn broer en zijn vrouw.....":  Heb je ergens spijt van ?  "Ik blijf nooit ergens in hangen. Iets is gebeurd en dan denk ik: volgende keer beter! " Wat is je grootste ondeugd ?  Ik heb weinig geduld. Ook niet bij de bakker. Mijn moeder zei het al: "Als iets moet gebeuren, moet het van Tania zo vlug mogelijk". Ik leer het wel, beetje bij beetje, maar als ik lang moet wachten, ga ik toch nog steeds gauw naar een andere bakker. Wat is je grootste extravagantie? Schoenen en tassen. Een bepaald merk?  Duur. Hoe zou je in een volgend leven terug willen komen ?  Als een vis. Het mooie is, ze voelen de stroming, gaar er even in mee en zwemmen er dan tussendoor. Dus niet zoals wij het doen: je omver laten duwen en blijven liggen, maar het oppakken en verder zwemmen." Hoe zou je dood willen gaan ? Happy. Ik ben ervan overtuigd dat je daar naar kunt streven. Ja, als dit vandaag mijn laatste dag was, zou ik blij doodgaan.

Nouveau, Annemarie Oster, augustus 2007

bulletDe klas van 2000.  Muziek.  Hoe verging het de afgestudeerden van het Utrechts Conservatorium ?

Tussen de tien grote en kleine Nederlandse conservatoria neemt het Utrechts Conservatorium zowel in schaal als in ligging een middenpositie in. De school ligt idyllisch aan de Mariaplaats, pal in het stadscentrum. "Dat mooie, gele gebouw - dat was de reden dat ik koos voor Utrecht",  vertelt zangeres Tania Kross. Jaarlijks studerener zo'n tachtig musici af, verdeeld over de studierichtingen klassieke muziek, pop en jazz, historische instrumenten en docent muziek. In het jaar 2000 waren dat er 72, van wie 49 de eerste fase afrondden en 23 de tweede fase, die opleidt tot de concertpraktijk.

Een blik op de namenlijst toont onbekenden tussen nu al beroemde musici. Zoals mezzosopraan Kross (Curacao, 1976) die in 2000 na zeven jaar studie met een 9,5 haar studietijd bij zangpedagoge Henny Diemer besloot. Dat juist zij het maakte, wekt geen verbazing. Al in datzelfde jaar won ze de NPS-prijs en maakte ze een onvergetelijke indruk in een masterclass in het Amsterdamse Concertgebouw.  Het publiek reageerde op Kross "met een rauwe kreet van bewondering", aldus deze krant. "Ik was van meet af aan erg aanwezig op het podium", erkent Kross met een uitbundige lach. Inmiddels is ze overal te horen. Ze maakte twee solo-cd's voor Universal Classics (moet zijn: Philips) en soleert dit najaar in twee Monteverdi-opera's bij De Nederlandse Opera. Volgende zomer zingt ze Carmen in Glyndebourne.

"Mijn mazzel was dat mijn lerares meteen goed zag hoe ik in elkaar zat. Ze liet me meedoen aan concoursen, die ik vaak ook won. Dat maakte dat ik op school wel een soort sterretje was - zoals violiste Janine Jansen dat ook was. Bij sommige medestudenten zette dat kwaad bloed. Die dachten: als ik zoveel extra aandacht had gekregen, was ik misschien ook zo ver gekomen. Dat blijft lastig, want in zekere zin hebben ze gelijk. Het gewone programma voor een hoofdvakstudent zang telt één uur zangles per week. Dat is te weinig. Ik kon, dankzij een beurs voor excellerende jonge musici in meer uren investeren."

Het succes van Kross is tamelijk uitzonderlijk, vooral door de snelheid waarmee haar ster rees.  (....) Maar mezzosopraan Tania Kross vond de theoretische bijvakken op school al zwaar genoeg, nuanceert ze. "Ik scoorde tienen voor de podiumvakken naast tweeën voor theorie. Contrapunt, geschiedenis van de orgelbouw ?  Alsjeblieft, ik wilde gewoon zingen. Ik heb 'analyse vormleer' pas succesvol afgesloten toen ik in mijn eigen woorden mocht vertellen waarom de Folksongs van Berio onsterfelijk zijn. Hoe komt het dat die muziek mij raakt ? Hoe behandelt de muziek de tekst ? Dat interesseert me meer dan of er een overmatig kwint-sext akkoord staat of een Napelse cadens." (...)  Mezzosopraan Tania Kross kan het zich voorstellen. "Als je me vraagt waar ik echt het vak heb geleerd, dan is dat op het podium - als ensemblelid van de opera in Hannover. Maar zo'n ervaringskans moet jewel krijgen. En als je die niet krijgt, is het aanbod op school mager. Aan het conservatorium werden nauwelijks 'echte' producties georganiseerd, op vervolginstituten zoals de opera-academies in Den Haag en Amsterdam moest je om elke rol strijden met zes anderen - als je al de mazzel had dat er een geschikte partij voor je bij zat." Kross ziet veel in een studiosysteem, waarbij een regulier operahuis als De Nederlandse Opera jonge zangers ervaringskansen zou bieden. "De Reisopera heeft al zo'n soort programma, daar ben ik erg voor".

NRC Handelsblad, Cultureel Supplement, Mischa Spel, 27 juli 2007

bulletCarmen meets Carmen: Opening Night Robeco Zomerconcerten 2007, George Bizet's Carmen, and John Ewbank's Carmen The Musical, Het Brabants Orkest conducted by José Miguel Esandi c.q. Maurice Luttikhaus,  with Marcel Reijans, Dimitrie Lazich, and Glennis Grace, Do and Rafaëlla, Amsterdam, Concertgebouw, semi-live broadcast by AVRO, and BVN (Wereldomroep on August 5, 15.00 hrs  GMT +1)

Echte passie bij opera 'Carmen' 

De brug tussen de musical en de opera werd geslagen door actrice Hadewych Minis, die als een onweerstaanbare  Carmen-tijgerin opdook in alle hoeken en gaten van het Concertgebouw, en uitdagend teksten als "No fucking way, José" de zaal inslingerde. Het professionele optreden van de operasectie vormde daarna een muzikale verademing. De Nederlandse mezzo Tania Kross, eerder dit jaar als Carmen in Stuttgart en komend seizoen in Glyndebourne, vertolkte met sensuele ingetogenheid een prachtige Chanson Bohème en Habanera, tenor Marcel Reijans imponeerde als een hartstochtelijke Don José, en Dimitrie Lazich zetten met licht flapperende bariton een macho Escamillo neer.

A bridge between musical and opera was made by actress Hadewych Minis, who as an irristible Carmen-tigress who appeared from every corner of the Concertgebouw, flinging provocative texts like "No fucking way, José" into the hall. The professional performance of the opera department was clearly a musical relief. Dutch mezzo Tania Kross, earlier this year on stage as Carmen in Stuttgart, and next season in the same part on stage in Glyndebourne, presented with a sensual modesty a beautiful Chanson Boheme and Habanera, tenor Marcel Reijans made a firm impression as a passionate Don José, and Dimitrie Lazich put up a macho Escamillo with a slightly wobbling baritone.

NRC Handelsblad, Wenneke Savenije, 2 juli 2007

Twee Carmencita's en één Carmen

Tenor Marcel Reijans (José) vormde een prachtig koppel met Tania Kross. Zij maakten (moet zijn: Tania Kross en bariton Dimitrie Lazich) Toréador tot één van de hoogtepunten van de avond. Zo toonde zich de overtuigende Kross zich toch de enige echte Carmen. volgende zomer zal zij de rol vertolken op het prestigieuze operafestival van Glyndebourne in Engeland

Tenor Marcel Reijans (José) formed a great couple with Tania Kross. They (it should be:  Tania Kross and baritone Dimitrie Lazich) made Toréador one of the highlights of the evening. In the end the convincing Kross turned out to be the only real Carmen. Next summer she will sing this part at the prestigious operafestival of Glyndebourne in England. 

De Telegraaf, Annet de Jong, 2 juli 2007 .

Slideshow image foto: Frank de Ruiter

Ook de Antilliaanse mezzosopraan Tania Kross is de rol van Carmen op het lijf geschreven. Ze speelde de zigeunerin pas nog in een nieuwe productie van het operahuis in Stuttgart en komend seizoen staat ze daarmee op de planken van het befaamde Glyndebourne. ,,Sinds het conservatorium ben ik al met die rol bezig. Ik zie er dan ook een beetje uit als Carmen en heb ook wel een beetje dat temperament. Er zijn heel veel goede zangeressen, maar juist die combinatie zie je niet vaak. Misschien dat ze me daarom hebben gevraagd'', zegt Kross. "Boeiend dat 'Carmen' zo veel mensen kan inspireren, niet alleen Bizet maar ook choreografen, toneelschrijvers, filmmakers en nu ook mensen die musicals schrijven'', aldus Kross verder.

,,Prachtig dat iedereen daarop voortborduurt, zolang het maar kwaliteit heeft. Het verhaal gaat niet in de eerste plaats over de liefde, zoals iedereen vaak denkt, maar om de vrijheid te kiezen voor het leven dat jij wilt. Het koor zingt aan het eind van de tweede acte daarom uit volle borst 'Liberté!' Voor een vrouw was dat in de negentiende eeuw controversieel. Zo kies ik ook voor mijn vrijheid in dit geval om te leven voor de muziek. Dat is de essentie van mijn leven, ik moet dat communiceren met het publiek. Zingen is net zo belangrijk als eten en drinken.''

BN De Stem / De Stentor, Hans Visser, 3 juli 2007

bullet
Holland Festival : Tania Kross vs Edita Gruberova  -   Checklist voor een operadiva, interview
 

Deze week debuteerde ze bij het Concertgebouworkest, volgende week organiseert ze haar eigen festival in Gouda. Is tekenfilmfanaat Tania Kross al een echte operadiva?

Als een volleerde ster daalt ze in een zilverig antracietgrijs gewaad na dirigent Philippe Herreweghe de lange, lange trap van het Concertgebouw af. De eeuwige strijd tussen naaldhak en rode loper kent ze uit eigen ervaring, ze schrijdt niet voor het eerst deze cultuurtempel binnen. ‘Zenuwen? Ik heb nooit last van zenuwen. Dan moet je niet voor dit beroep kiezen.’ Maar debuteren bij het Koninklijk Concertgebouworkest blijft een mijlpaal, ook voor mezzosopraan Tania Kross (1976). Helaas beperkt haar bijdrage aan deze uitvoering van de Derde Mis in f van Anton Bruckner zich tot een tiental zinnen, het Groot Omroepkoor neemt het leeuwendeel van de gezongen partijen in beslag.

Tijd om bij te komen van dit debuut gunt de in Curaçao geboren Tania Kross zich niet, ze bestijgt de internationale carrièreladder der mezzosopranen met grote stappen. Volgende week opent ze de Robeco-zomerconcertreeks (Carmen meets Carmen) en haar eigen Krossin’Goudafestival, in de zomer 2008 zingt ze de titelrol Carmen op het prestigieuze Londense Glyndebournefestival.

Zondag is Kross een speciale gast bij het slotconcert van het Holland Festival, waar levende legende Edita Gruberova onder meer de waanzinscène uit Lucia di Lammermoor zal vertolken. Het festival heeft een stoet aan Hollandse diva’s uitgenodigd, van singer-songwriter Ellen ten Damme en actrice Kim van Kooten tot comédienne Loes Luca. Wat de vraag oproept, of Tania Kross zichzelf al een echte operadiva kan noemen. We nemen een checklist door.

1. Een diva gaat tot het uiterste voor succes

‘Ik werk keihard, creëer mijn eigen kansen. Toen ik in 1999 aan het Christina Deutekom Concours meedoe, zette ik alles op alles om te winnen. Nu heb ik besloten dat mijn Carmen-jaren zijn aangebroken. Dus deed ik auditie bij het Londense Covent Garden en zing ik die rol uit de Bizet-opera deze zomer op het Glyndebournefestival. Ik ga me concentreren op één ding, en dat is die rol zo goed mogelijk vertolken. Bij een man noem je dat ambitieus, bij mij divagedrag. Kom op zeg, ik werk al al twaalf jaar aan die rol! Het is de grootste mezzorol, die qua temperament, uitstraling en vuur perfect bij me past.’

2. Diva’s zijn wispelturig

‘Aan het divagedrag van Angela Gheorgia heb ik mijn eerste break te danken, doordat ik plotseling voor haar moest invallen. Ik ben haar eeuwig dankbaar en vind het haar absolute recht om een optreden af te zeggen omdat ze met te kleine letters op de aankondigingsposter stond. Iemand van haar niveau kan niet meer alles accepteren. Zelf ben ik een betrouwbare Nederlandse: je zegt niet af tenzij je niet anders kan. Nee zeggen begint veel eerder, je moet keuzes maken. Als je een rol accepteert, ben je daar maanden zoet mee. Daar kies ik bewust voor, dan kan je niet allerlei kleine dingen tussendoor doen.’

3. Diva’s hebben theatrale jurken

‘Klopt, heb ik. Meestal van Frans Molenaar, voor mijn Antilliaanse recitals tropische jurken van Wendell Elisabeth. Een mooie presentatie hoort erbij, dan voel ik me prettiger. Mensen nemen de moeite om naar mij te komen kijken, dus dan krijgen ze wat terug. Inclusief hoge hakken, ik doe geen concessies. Die trap in het Concertgebouw? Oefenen, dan kom je niet voor verrassingen te staan.’

4. Alleen coloratuursopranen zijn echte diva’s

‘De grote dramatische rollen gaan inderdaad naar sopranen, zoals bij Verdi en Puccini. Maar de houdbaarheidsdatum van een mezzo is veel groter. Neem Le Nozze di Figaro, een lichte sopraan krijgt de Suzanna-rol. Mooi, maar als je daarvoor te oud bent, blijft er niets meer over. Een mezzo begint met Cherubino, vervolgens de Contessa, en eindigt als moeder Marcelina. Een lange loopbaan met meer diva-kansen.’

5. Diva’s houden van de spotlights

‘Helemaal waar. Zeker in mijn rol als Carmen. Eigenlijk gaat dat op voor alle mezzorollen van Rossini, god bless him. Toprollen, waarin je drie uur lang staat te riedelen. Ik ben een operabeest, ja. Geef me een pruik, een rol in een drama en ik voel me top. Zingen = acteren. Alle kunstvormen bij elkaar, dat is het grootse van opera.’

6. Diva’s kennen een onstuimig en tragisch liefdesleven

‘Je moet wel een bepaald soort mens zijn om dit vol te houden. Mijn leven staat in dienst van het zingen. Mijn partner moet weten dat ik getrouwd ben met een persoon én met een vak. Daarin moet ik een balans zien te vinden. So far so good.’

7. Diva’s zijn dwangmatige perfectionisten

‘Om het lang vol te houden moet je genieten van je optredens, anders word je slachtoffer van je eigen brein. Ik wil het goed doen, analyseer wat ik doe, probeer alles totaal onder controle te krijgen. Daarna moet je loslaten en genieten, vertrouwen op de muziek, zingen omdat je niet anders kan. Het moet er organisch uitkomen, anders verkramp je van nervositeit. Bovendien gaat het niet alleen om technisch vernuft. Een zanger moet je raken. Neem Joe Cocker: geen techniek, maar het komt wel over.’

8. Diva’s staan in een lange traditie

‘Schwarzkopf is een beruchte diva die veel masterclasses heeft gegeven. Briljant in haar vak en dan zo andere mensen naar beneden halen? Totaal onnodig. Cathy Berberian blijft voor mij een groot voorbeeld. Die deed waar ze zin in had. Of dat nu om de Beatles of barokrepertoire ging, ze leverde altijd topkwaliteit. Binnenkort krijg ik les van Teresa Berganza aan de Cardiff International Academy of Voice.

Het doorgeven van de fakkel vind ik een essentieel onderdeel van mijn vak. Daarom ben ik ook betrokken bij het Krossin’Gouda festival. Een van de hoogtepunten is een kinderconcert, waarbij ik samen met Bugs Bunny zing. Daarin grijp ik terug op mijn eigen muzikale achtergrond. Als kind op Curaçao keek ik naar tekenfilms. De bijbehorende muziek zit fantastisch in elkaar. Ik keek met mijn handjes voor mijn ogen, ‘ik wil horen wanneer het muisje de hoek om gaat’, zei ik tegen mijn moeder. Die combinatie van muziek en beeld gebruiken we volgende week ook om kinderen te laten ervaren dat de geluiden die ze horen bij Bugs Bunny uit een instrument komen. Zo houden we klassieke muziek levend. Als ik met mijn festival één kind heb geraakt dat hierdoor met zijn cjp-pas ‘echte’ concerten bezoek, dan ben ik geslaagd.’

Holland Festival Diva’s : 1949 Kathleen Ferrier  #  1956 Gre Brouwenstijn #  1959 Maria Callas # 1961 Teresa Berganza # 1962 Elisabeth Schwarzkopf # 1972 Cathy Berberian # 2007 Edita Gruberova

De Pers, Dick Koppes, June 19, 2007 

homepage bio Tania reviews 2007-2009